Интернеттегі адрестеу жүйесі

IP адрес екі бөлімді: префикс және суффикс, біріншісі желі номерін көрсетсе, екнішісі компьютерлер номерін көрсетеді. Жалпы интернетте адрес кеңістігі 5 класқа бөлінеді. Төменгі кестеде осы класстар туралы негізгі мәліметтер берілген.

Класстар сипаттамалары

Класс	IP адрестің бірінші биттері	Желінің төменгі номері	Желінің ең жоғарғы номері	Желінің максималды саны	Әр желідегі түйіндер саны
A B C D E	0 10 110 1110 11110	0.0.0.0 128.00.0 192.0.0.0 224.000 240.00.0	1270.00 191.256.0.0 223.255.255.00 239.255.255.255.255 255.255.255.255.255	27-2 214-2 221-2 15*224 7*224	224-2 216-2 28-2 Топтық адресс резервте

Интернеттегі хост-адрестер арнайы талаптарға сай болуы керек. Интернеттегі хост-компьютерлердің адрестері екі түрлі кодтауды қабылдайды.

1. Телекоммуникациялық желіде оңай жұмыс істеуге бағытталған IP адрес санмен беріледі;

2. Желі абонеттеріне түсінікті болу үшін DNS адресі.

IP адрес бірнеше нұсқалары бар 4, 5, 6. 4-нұсқасы 32 екілікі санмен, ал 6-нұсқасы 128 екілік сандардан тұрады.

Желіні анықтайтын IP адресінің бөлігі желілік адрес деп аталады (Netid).

Хостты немесе желілік маршруттарды анықтайтын IP адресінің бөлігі жергілікті адрес деп аталады (Histid).

А, В, С кластары және көп жағдайда кең таралымды адамдармен бірге желі номері бірліктен тұрады. Берілген желідегі барлық хосттарға пакеттерді беруге маршрутизаторлар пайдаланылады. Егер локальді, жергілікті желі адресте барлық биттері 1 болса, онда шектелген кең таралымды адрес пайдаланылды деп аталады және осы желідегі хост пакеттерді осы желіге басқа хосттарға беруге пайдаланылады.

DNS дегеніміз – «клиент-сервер» түріндегі программа, ол интернеттегі әмбебапты атауы бар хосттарды анықтайды. DNS жүйесі атаулар кеңістігін иерархиялық көп деңгейлік құрылымға келтіру үшін ұйымдастырылады. DNS жүйесін иерархиялық негізгі түбірі бар ағаш түрінде көрсетуге болады. Максималды деңгейлер саны 128 болады. Ағаштағы әр түйін өзінің домендік атауына сәйкес.

Қазіргі кезде иерархиялық адресте 5 идентификатор атауы пайдаланылады, 2 жоғарғы желі провайдерлеріне пайдалануға (провайдер идентификаторы және оның реестрі), 3 идентификатор абоненттерге беріледі (абонент идентификаторы, оның желісі, желідегі түйіні).

Интернеттегі жұмыс істеу кезінде пайдаланылатын қолданушылардың базалық технологиялары. Интернеттегі қызмет көрсетулерді шартты түрде ақпаратты алу үшін уақытына байланысты келесілерге бөлуге болады:

1. Кейінге қалдырылған жауаптар сервисі;

2. Тікелей байланыс сервисі;

3. Интерактивті байланыс сервисі.

Бірінші кластағы сервистер offline режимінде жұмыс істейді. Бұл сервистердің аз компьютерлік аз қорларын талап етуі және сұрақ пен жауаптың арасындағы уақыты көпке созылуы мүмкін. Мысалы: электрондық почта.

Екінші және үшінші сервистер online режимінде жұмыс жасайды.

Archie (Канадада McGill университетінде жасалған) файлдарды тасымалдайтын сервер табуға болады.

Telnet - UNIX операциялық жүйесіне негізделіп жасалған. Егер де алыстағы компьтермен қатынас құру құқы болса, онда файлдармен қатынас құру құқы болса, лнда өз компьютеріміздегідей жұмыс істей аламыз.

Telnet-тің қазіргі ұқсастық программасы Remote Access (үйде отырып, офиспен жұмыс жасау). Мысалы: MS DOS каталог құру командасы mk-dir деген сияқты.

Өз-өзін бақылау сұрақтары

1. Іnternet туралы жалпы қандай мәліметтерді білесіз?

2. Іnternetте маршруттау қалай орындалады?

3. Іnternetтің электрондық почта қызметі қандай?

4. Іnternetтің негізгі функциялары қандай?

5. Іnternetте адрестеу қалай орындалады?

6. Іnternetте тапсырулар қалай басқарылады?

7. Іnternetке жеке компьютерді қосу жолдары?

8. Ұйымның аймақтық желісіне және Іnternet-ке тікелей қосылуы қалай?

9. TCP/ІP хаттамаға сипаттама беріңіз.

10. Сокет деген не?

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Алдажаров Қ.С. Компьютерлік желілер: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2010. – 144 бет.

2. Компьютерные сети. Принципы, технологии, протоклы: Учебник для вузов. 2-е изд. /В.Г.Олифер, Н.А.Олифер.-СПб: Иэдательство «Питер», 2003.-864с.:ил.

3. Компьютерные сети: учеб. пособие по администрированию локальных и объединенных сетей / А. В. Велихов, К. С. Строчников, Б. К. Леонтьев ; . - 3-е изд., испр. и доп. - М. : Новый издат. дом, 2005. - 304 с.

4. Таненбаум, Э. Компьютерные сети : научное издание / Э. Таненбаум. - 4-е изд. - СПб. : Питер, 2005. - 992 с.