Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
УМКД по совр. каз.яз.Дюсупбаева К 2013-2014.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
516.61 Кб
Скачать

4.2. Курстың міндеттері:

“Қазіргі қазақ тілі” курсын оқыту мынадай міндеттерді жүктейді:

  • түрлі грамматикалық мағынаның берілу жүйесі мен оның қолдану мүмкіндіктерін анықтайтын факторлардың арақатынасын меңгерту;

  • сөздің ауыспалы мағынада қолдан тәсілдерін, синонимдік қатарын, көнерген сөздердің қолданысындағы өзгерістер мен жаңа сөздердің қоғамдық өмір саласында жұмсалу аясын, тыйым сөздердің этнолингвистикалық табиғатын талдай білу дағдысын қалыптастыру;

  • сөйлемді құрылымдық-мағыналық жақтан трансформациялай білу, сөйлемді құрылымы жағынан кеңейту тәсілдерін, сөйлеу мақсаты мен адресат факторына сай қажетті сөйлем түрін таңдай білуге үйрету;

  • монопредикативті және полипредикативті құрылымдардың қазақ тіліне тән түрлерін ажырата білуіге үйрету;

  • сөздің грамматикалық мағынасы; сөздердің тіркесу мүмкіндігін анықтайтын категориалды-семантикалық мәнді тілдік материалдар бойынша талдай білуге үйрету.

Дәрістердің тақырыптық жоспары

тақырып

Тақырыптар мен олардың көлемі

Бақылау сұрақтары

Сабақтардың мақсаты мен міндеттері

Проблемалық сұрақтар

1

Фонетика. Фонология. Морфонология

2 сағат

Қазіргі қазақ тілінің фонетикалық жүйесін, фонема мен дыбыстың айырмашылығын, интонема ұғымын, морфонологияның фонетикадан өзгешелігін ұғындыру

Сөздің фонетикалық жақтан мүшеленуі.

2

Лексикология және оның түрлері мен салалары. Тілдің сөздік құрамы. Семасиология.

3 сағат

№ 1 КЕЙС

Тілдің актив және пассив лексикасы, сөздік қор мен сөздік құрам және оның дамуы, лексикадағы парадигмалық, синтагмалық байланыстар туралы түсінік. Лексикологияның негізгі нысаны – сөз. Сөз және оған тән белгілер.

Тарихи сөздер. Архаизмдер. Диалектілік лексика. Кәсіби сөздер. Әлеуметтік лексика. Омонимдер. Антонимдер. Синонимдер.

3

Лексикологиядағы сөз мағынасы және ақпарат.

2 сағат

Сөздің лексикалық мағынасы семасиологияда бірнеше түрге бөлінетіндігі турасында

Сөз мағынасы арқылы ақпараттың берілуі.

4

Грамматика және оның салалары. Грамматикалық форма және сөз формалары

3 сағат

№ 2 КЕЙС

Грамматикалық форма, грамматикалық мағына, грамматикалық форма туралы түсінік

Грамматикалық категория және олардың сөз таптарына қатысы.

5

Сөздің морфемалық құрылымы және мағыналық бөлшектері. Түбір морфема және негіз. Аффикстік морфема және олардың түрлері. Морфология

3 сағат

Сөз таптары. Сөз таптары туралы мәселенің тіл білімінде қойылысы.

Сөз таптары және олардың жіктелуі. Сөз таптарының шығуы мен дамуы.

6

Синтаксис. Сөз тіркесі синтаксисі

2 сағат

№ 3 КЕЙС

Қазіргі қазақ тілі синтаксисінің бүгінгі жайы, сөз тіркесі синтаксисі туралы мәселенің қойылысы туралы

Синтаксистік байланыс деңгейлері

7

Синтаксис. Жай сөйлем және құрмалас сөйлем синтаксисі

3 сағат

Жай сөйлем түрлері, құрмалас сөйлемдер туралы қазіргі қазақ тіліндегі мәселелер туралы ақпарат беру.

Сөйлем және пайымдау.

8

Күрделі синтаксистік тұтастық. Синтаксистік құрылымдардың синонимдігі

2 сағат

Күрделі синтаксистік тұтастық ұғымы, «динамикалық» сөйлемді тізбекті күрделі синтаксистік тұтастық туралы, синтаксистік синонимия туралы түсінік

Күрделі синтаксистік тұтастық және абзац

9

Барлығы 20 сағат