Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Готовое (Аграрныя адносины ў Беларусі 19пач20ст...docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
232.23 Кб
Скачать

21.Становішча с/г вытворчасціў Заходняй Беларусі ў 1921-1939гг.

С/г-я вытв-ць у З.Б., як і прамысловая, развівалася нераўнамерна, цыклічна. Прымітыўны інвентар, перажыткі феад-х адносін, адсутнасць выгадных крэдытаў, недахоп мінеральных угнаенняў стрымлівалі пасляваеннае аднаўленне вёскі. ў 1929 г. с/г дасягнула ўзроўню даваеннага 1913 г.

Вядучай галіной - паляводства з трохпольнай сістэмай у сял-х гасп-х і мнагапольнай у пам-х і кулацкіх. Асн. культуры — жыта, авёс, бульба. У сяр. 20-х гг. тэхнічныя культуры - каля 1 % у аг-й пасяўной плошчы, сяр. ўраджайнасць у з1927 - 1930 г. па збожжавых - 8,8 ц/га, бульбе - 89 ц/га.

Значнае месца - жывёлагадоўля. Аднак узро­вень 1914 г. дасягнуты ў 1928 г. у жывёлагадоўлі таварнасць сял-х гаспадарак - ніжэйшай, чым у пам-х.

Т. ч. да к. 20-х гг. у з.б. вая­водствах - некаторае ажыўленне аграрнай вытв-ці. Гэтаму садзейнічалі стабілізацыя капіталізму ў краіне і паляпшэнне кан'юнктуры на сусветным рынку. Сярэдні валавы збор збожжа ў 1925 - 1928 гг. - 88 %, а бульбы - 115 % ад узроўню 1914 г. Бульба выціскала хлеб са стала селяніна. Частай з'явай - неўраджаі. (1924, 1926, 1928, 1931 і 1933).

Значна пагоршыў стан с/г вытв-ці ў з.б-й вёсцы экан. крызіс 1929 - 1933 гг. Яго асн. праяўленне заключалася ў падзенні цэн і зніжэнні даходнасці. 1928 - 1935 г. па трох з.б-х ваяводствах цана пшаніцы ўпала больш чым у 3 р., жыта-у 2,7, ячменю - у 2,6, бульбы - у 3 р.Прычым падзенне большым, чым у Польшчы ў цэ­лым. 3 1929 - 1933 г. цана на прадукцыю жывёлагадоўлі знізілася у 2,5 р.

Розніца цэн п/ж с/г і прам-мі прадуктамі, "нажніцы", істотна знізілі рэнтабельнасць аграрнай вытв-ці. Гэта тармазіла тэхнічны прагрэс, які пераставаў акупацца. Продаж мінеральных угнаенняў скараціўся ў 10 р. Веска вярталася да прымітыўных метадаў апрацоўкі зямлі і прыладаў працы.

Толькі ў др. Пал. 1935 г., у значнай ступені дзякуючы росту цэн на с/г прадукцыю на сусветным рынку, Польшча выйшла з аграрнага крызісу. У =” ў 1936/37 у параўнанні з 1929/30 валавы збор збожжавых у З.Б.- 103,6 %, бульбы - 116,0, ільнасемені - 127,9, ільнавалакна - 96,4%. Колькасць буйной рагатай жывёлы ў 1935 г. у параўнанні з 1930 г. складала 102,0 %, свіней - 129,9, авечак -118,9 %. Аднак ў 1938 г. веска пад пагрозай крызісу. пачалося падзенне цэн на с/г прадукцыю, якое працягвалася да пачатку др. Сусв. вайны.

Т. ч., аграрная вытв-ць З. Б. знаходзілася ў складаным становішчы. абумоўлена і аграрнай перанаселенасцю вёскі. у 1931 г. - 700 тыс. чал. залішняй рабочай сілы, - 50 % усіх працаздольных. Развіццё капіт-х адносін у вёсцы ішло па "прускім шляху" - з захаваннем буйнога памеш-га землеўладання і шматлікіх рэшткаў феадалізму.