1.Емтихан билеті

1.Сымсыз байланыс арнасының жүйелері. Соңғы жылдары телекоммуникациялық радиожүйелердің дамуы көшкін түрінде болады. Әсіресе бұл жылжымалы жүйелерге қатысты. Қазір кең таралым алған әлемде арналарды уақыттық, жиіліктік және кодтық бөлудегі мобильді жүйелер эксплуатацияланады (ұялы байланыстың AMPS, GSM, CDMA, транкингтік EDACS, MPT1327 және т.б. стандарттар). Және де жылжымалы телекоммуникациялық радиожүйелер қызметінің пайдаланушылары әрдайым өсіп жатыр. Бұл пайдаланушылық терминалдың және қызмет ету тарифтер бағасының күрт төсуімен байланысты. Бірақ, бұл жүйелер бір-бірімен сәйкес келмейді және пайдаланушы әртүрлі жағдайда әртүрлі терминалдарды қолдануға міндетті (ұялық, пикоұялық DECT, транкингтік, спутниктік, пейджер). Сонымен қатар глобалдық роумингті қамтамас ете алмайтын әртүрлі мемлекеттерде әртүрлі сымсыз радиобайланыс стандарттары қолданылады. Сымсыз байланыс жүйелері келесі белгілер бойынша классификацияланады: ұрпақ бойынша: бірінші ұрпақтық аналогтық; екінші ұрпақтық сандық; үшінші ұрпақты әмбебап; төртінші ұрпақты кеңжолақты мультимедиалық; тағайындауы бойынша: ұялық; пикоұялық (сымсыз телефондық); транкингтық; спутниктық; оптикалық; пейджингтік;көпстанциялық рұқсат ету әдістері бойынша: арналарды жиіліктік бөлу арқылы FDMA; арналарды уақыттық бөлу арқылы TDMA; арналарды кодтық бөлу арқылы CDMA; қиыстырылғандар; байланыс каналының ұйымдастыру әдісі бойынша: симплекстік; дуплекстік жартылайдуплекстік.

2.Оптикалық байланыс. Сымсыз оптикалық байланыс технологияларының негізгі міндетті толқын ұзындығы инфрақызыл диапазонында жоғары жылдамдықпен үлкен көлемдегі мәліметтер таратуүшін қажет. Оптикалық байланыс – оптикалық диапазондағы электромагниттік толқындар арқылы іске асырылатын байланыс түрі. Қарапайым жарық көздерімен қашыққа дабыл беру ісі ерте заманнан белгілі болған. 1960 жылы лазерлер пайда болғаннан бастап, байланыс жүйесіне оптикалық диапазондағы электромагниттік толқындарды пайдалану мүмкіндігі ашылды.Оптикалық байланыс жүйесінің құрылымдық схемасы радиобайланысқа ұқсас келеді. Таратылатын хабар дабылға түрлендіріледі. Бұл дабыл оптикалық жиілікті тербеліс тудырады. 3.Сигналдарды тарату тәсілдері. Таратқышьң қуаты және жергіліктің қайта қолдану интервалы сияқты тым үлкейтусіз деректерді таратудағы жоғарғы сенімділікті қамтамасыз ету үшін басқа да әдістерді қолдану керек. Алшақтау әдістері сигналдарды тарату кезінде көптеген жолдарды талап етеді. Алшақтау тармақтары деп аталатын және олардың комбинициялық сұлбалары немесе олардың ішінен біреуін таңдау болып табылады. Жылжымалы радиобайланыс жүйелеріндегі радиотолқынның таралу сипаттамаларына байланысты алшақтау тармақтарын құрудың бірнеше әдістері белгілі. Олар келесі топтарға жіктеледі; -кеңістіктік, -бұрыштық, -поляризациялық, -жиіліктік, -уақыттық алшақтату. Кеңістіктік алшақтату бұл әдіс өзінің қарапайымдылығы мен арзан бағасы үшін кең қолданылады. Ол бір ғана таратушы антеннасын және бірнеше қабылдаушы антеннасын талап етеді. Қабылдаушы көршілес антенналардың арасы көпсәлелер үшін өшуі алшақтаудың әр тармағы корреляциаланбаған болуы керек.