5. Жұмыртқа

559. Суда еритін витаминдерге қай витаминдер жатады:

+1. тиамин

+2. ниацин

3. ретинол

4. токоферол

5. кальциферол

560. Қай витаминдер суда еритін түріне жатады:

1. липой қышқылы

+2. аскорбин қышқылы

+3. никотин қышқылы

+4. фоли қышқылы

5. орот қышқылы

561. С витаминіне бай азықтарды көрсетіңіз

+1. тәтті қызыл бұрыш

2. саоымсақ

+3. көк пияз

4. Сүт өнімдері

5. дәнді дақылдар

562. В 12 витаминінің организмде эндогенді түзілуінде қай бастапқы материал бола алады:

1. мыс

2. стронций

+3. кобальт

4. йод

5. фтор

563. Тәуліктік тағам рационында жануар текті белок үлесі қанша:

1. 20%

+2. 45%

3. 55%

4. 65%

5. 75%

564. Тәуліктік тағам рационында өсімдік текті белок үлесі қанша:

1. 20%

2. 45%

+3. 55%

4. 65%

5. 75%

565. Белокқа бай тамақ қабылдауда негізгі алмасу неше пайызға жоғарылайды:

1. 4-7%

2. 4-14%

+3. 30-40%

4. 40-50%

5. 50-60%

566. Майға бай тамақ қабылдауда негізгі алмасу неше пайызға жоғарылайды:

1. 4-7%

+2. 4-14%

3. 30-40%

4. 40-50%

5. 50-60%

567. Көмірсуға бай қабылдауда негізгі алмасу неше пайызға жоғарылайды:

+1. 4-7 %

2. 4-14%

3. 30-40%

4. 40-50%

5. 50-60%

568. Кальций мен фосфордың ересектер үшін тиімді қатынасын көрсетіңіз:

1. 1:1

+2. 1:1,5

3. 1:2

4. 1:4

5. 1:5

569. Кондитерлік буйымдар мен салқындататылған сусындар жасауда қолдану үшін қай көмірсу тиімді:

1. Крахмал

2. Сахароза

3. лактоза

4. Гликоген

+5. фруктоза

570. Көкөніс, картоптың табиғи пигменті болатын флавинді витаминге қайсысы жатады:

1. тиамин

+2. рибофлавин

3. линоль қышқылы

4. витамин Р

5. витамин С

571. В1 авитаминозы қай кезде туындайды:

1. тиімді тамақтануда

2. ауыр жұмыспен ұзақ айналысса

3. КҚМҚ жиі, көп мөлшерде түссе

+4. сыртқы қабықтарынан аршылған күрішті ұзақ қолданса

5. тағаммен тағамдық қышқылдар көп түссе

572. Нан пісіруде тиаминнің неше пайызы жойылады:

+1. 10-30%

2. 30-40%

3. 40-50%

4. 50-60%

5.65%

573. Организмдегі жыныстық бездерің қызметіне қай витамин реттейді:

1. витамин А

2. витамин С

3. витамин Р

+4. витамин Е

5. витамин К

574. Қан түзілу үрдісіне атсалысатын қай биомикроэлемент:

1. фосфор

2. хлор

+3. мыс

4. натрий

5. кальций

575. Қанның түзілуіне қажетті биомикроэлементті атаңыз:

1. фосфор

2. натрий

3. хлор

4. кальций

+5. кобальт

576. Сүйектену процесіне қажетті биомикроэлементтің бірі:

1. күкірт

+2. стронций

3. натрий

4. йод

5. хлор

577. Қай витамин қараңғылық адаптацияны қамтамасыз етеді:

1. фоли қышқылы

2. биотин

+3. рибофлавин

4. пиридоксин

5. биофлавоноид

578. Қай азық-түлікте пиридоксиннің көп мөлшері кездеседі:

1. сиырын

2. сүт

3. жеміс

4. жидек

+5. ашытқы

579. Азық-түліктің қайсысы пиридоксиннің жоғары мөлшерімен ерекшеленеді:

1. шырын

2. сүт

3. жеміс

4. жидек

+5. бауыр

580. Фоли қышқылының жетіспеуінде қай ауру дамиды:

1. флюороз

2. кариес

3. семіздік

+4. алиментарлық макроцитарлық анемия

5. подагра

581. Глистті инвазия кезінде қай витамин тапшылығы дамиды:

1. аскорбин қышқылы

2. пантотен қышқылы

+3. витамин В12

4. тиамин

5. биотин

582. Тамыр қабырғасының бекемділігі мен серпімділігін сақтауға қай витамин қатысады:

+1. аскорбин қышқылы

2. пантотен қышқылы

3. витамин В12

4. тиамин

5. биотин

583. Витамин тәрізді затқа қайсысы жатады:

1. липой қышқылы

2. фоли қышқылы

3. биотин

4. пиридоксин

+5. пангам қышқылы

584. Төмендегілердің қайсысы витамин тәрізді затқа жатады:

1. липой қышқылы

2. фоли қышқылы

3. биотин

+4. витамин U

5. иннозит

585. Асқазанмен он екі елі ішектің ойық жарасының жазылуына витамин тәрізді заттың қайсысы қатысады:

1. холин

2. иннозит

3. карнитин

4. биотин

+5. витамин U

586. Қай өнімдер фосфатид қөзі болады:

1. алма

+2. жұмыртқа

3. нан

4. сары май

5. банан

1. Тамақтануды зерттеуде анкеталық әдіс нәтижесінің тиімділігі неге байланысты?

1. өткізу уақытына, қамтитын адамдардың санына,

+2. анкетаға кіретін сұрақтардың дұрыстығына, осы мақсатқа бағытталуына анықтығына;

3. жанұялардың санына жәәне оларды дұрыс таңдауға (сол топқа жататын);

4. жанұялардың табысы мен шығысына ұқыпты есеп жүргізуге;

5. арнаулы дайындалған зерттеушілердің санына.

2. Жанұялық немесе жеке тамақтануды зерттейтін әдістерді көрсетіңіз?

+1. сұрақ қою-өлшеу;

+2. анкеталық;

+3. өлшеу;

4. есеп беру бойынша тамақтануды зерттеу;

5. дастархан мәзірі (меню-раскладка) бойынша зерттеу.

3. Бірдей рацион қабылдайтын ұжымдардың ұйымдастырылған тамақтануын қандай әдіспен зерттейді?

1. баланстық

2. бюджеттік

3. салмақ өлшеу

+4. дастархан мәзірі (меню раскладка) бойынша;

5. анкеталық

4. Халықтың тамақтануын бюджеттік әдіспен зерттеудің ерекшілігі неде?

+1. халықтың әртүрлі топтарына жататын жанұялардың бюджетінің кірісі мен шығысы туралы деректерді жан-жақты тексеріп, талдауға негізделген;

1. жан басына сол немесе басқа тамақ өнімінің орташа тұтынуын бекітуге мүмкіндік береді;

2. кейбір шығындар кезінде халықтың кейбір топтарының тамақтану ерекшелігі және сипаты туралы мәлімет алуға болады;

3. тамақтану сипатындағы ауытқуларды бекітуге мүмкіндік береді;

4. дұрыс тамақтанбаумен байланысты ауруларды жоюдағы шаралардың тиімділігін анықтауға мүмкіндік береді.

5. Есеп беру бойынша халықтың тамақтануын зерттеу қалай жүреді?

1. күнделікті құрылатын дастархан мәзірін бастапқы объект болып табылады;

+2. бір айлық есеп негізінде, тамақтанушылардың санын біле отырып, бір күнде бір адамның тағамдық өнім тұтынуын есептеуге болады;

3. бірнеше жылдар барысында жыл бойына жүргізіледі;

4. тікелей тамақтың өнімдерін, оның қалдығын және желінбеген тамақты өлшеу;

5. сауал қою арқылы күнделікті тұтынылған тағамдық өнімдерді тіркеу және шығынды өлшеу арқылы бақылау.

6. Тамақтанудың әлеуметтік-экономикалық негіздерін зерттеуге қандай әдістер жатады?

1. анкеталық;

+2. баланстық;

3. сауал қою – салмақ өлшеу;

4. химиялық өлшеу;

+5. бюджеттік.

7. Халықтың тамақтануын зерттеуде баланстық әдістің мәні неде?

1. кейбір шығындар кезінде тұрғындардың кейбір топтарының тамақтануының ерекшелігі және сипаты туралы мәліметтер алуға болады;

2. дұрыс тамақтануымен байланысты ауруларды жою шараларының тиімділігін анықтауға мүмкіндік береді;

+ 3. азық-түлік өндіретін өндірістерден, еліміздің қорынан және сырттан әкелінетін азық-түліктерге статистикалық есеп беру мәліметтеріне қолдануға негізделген;

4. тамақтану сипатындағы ауруханаларды бекітуге мүмкіндік береді;

5. тұрғындардың әртүрлі топтарының өмір сүру жағдайының динамикасы мен деңгейі туралы ақиқат мәлімет береді.

8. Халықтың тамақтануын зерттеуде төменде көрсетілген әдістің қайсысы энергия шығыны көп жұмсалатын еңбек қызметімен ерекшеленеді?

1. бюджеттік;

2. баланстық;

+ 3. салмақ өлшеу;

4. лабораториялық;

5. анкеталық.

9. Ұйымдастырылған топтың тамақтануын зерттейтін әдістердің бірін көрсетіңіз.

1. анкеталық;

2. бюджеттік;

3. баланстық;

4. сауал қою, салмақ өлшеу;

+ 5. есептеу;

10. Халықтың тамақтануын сауал қою-салмақ өлшеу әдісімен зерттеу қалай жүргізіледі?

1. бірнеше жылдар барысында, жыл бойында;

2. тікелей тамақ өнімдерін, оның қалдығын және желінбеген тамақты өлшеу арқылы;

3. арнайы дайындалған зерттеушілермен анкета толтырады;

+ 4. сауал қою арқылы күнделікті тұтынылған тамақ өнімдерді тіркеу және шығынды өлшеу арқылы бақылау;

5. тәуліктік рационды лабораториялық зеррттеу.

11. Жаппай статистикалық есеп беру мәліметтері қандай әдісте қолданылады?

1. сауал қою, салмақ өлшеу;

+ 2. баланстық;

3. анкеталық;

4. салмақ өлшеу;

5. лабораториялық.

12. Халықтың тамақтануын жайма- мәзір бойынша зерттеу қалай жүргізіледі.

1. бір айдың есебі негізінде бір адамның бір айда тағам өнімін тұтынуын есептеуге болады;

2. бірнеше жылдар барысында жыл бойына жүргізіледі;

+ 3. күнделікті толтыратын дастархан мәзірі бастапқы объект болып табылады;

4. тексерушілер анкета толтыру арқылы жүргізіледі;

5. тамақтық және биологиялық құндылығының негізі көрсеткішін анықтау үшін тәуліктік рациондағы тағамға күнделікті лабораториялық зерттеу жүргізіледі.

13. Нақтылы тамақтану жағдайына байланысты тағамдық статус қалай бағаланады?

+1. қалыпты;

2. оң;

+3. артық;

+4. жеткіліксіз;

5. теріс.

14. Белоктың көп мөлшерде түсуі қартайған организмге қандай әсерін тигізеді?

1. зат алмасуды жақсарту;

2. аминоқышқылдардың түсуін жоғарылатады;

3. организмнің жалпы жағдайын жақсартады;

4. жүрек қантамырлар жүйесінің жағдайын жақсартады;

+ 5. бүйрек, бауырға ауыртпалық көрсетеді.

15. Қарт адамдардың тамақтануында құрамында жануар майы бар төмендегі азық-түліктердің қайсысы тиімдірек?

1. жануарлар еті;

+ 2. сүт өнімдері;

3. кондитерлік өнімдер;

4. шошқа еті;

5. жануар тектес белогі бар барлық азық-түліктер.

16. Қарт адамдардың тамақтануына қойылатын негізгі талаптардың бірін көрсетіңіз?

1. рационның жоғары энергетикалық құндылығы;

+ 2. табиғи склерозға қарсы заттармен байыту;

3. жануар тектес белоктарды міндетті түрде қолдану;

4. өсімдік тектес майларды қолдану;

5. ешқандай шектеу болмайды.

17. Қарт адамдардың тамақтануында үлкен роль атқаратын минералды элементтерді көрсетіңіз?

+1. калий

2. молибден

+3. магний

4. натрий

+5. кальций

18. Неліктен қартаю кезінде организмнің энергияға қажеттілігі төмендейді?

1. белоктардың түсуі жеткіліксіз болғандықтан;

2. әртүрлі ауруларға бейім болғандықтан;

+3. асқазан қортуының функционалдық белсенділігінің

төмендеуіне байланысты;

4. организмнің энергияға қажеттілігін қартайғанда төмендейді;

+5. алмасу процестері интенсивтігінің төмендеуіне байланысты.

19. Неліктен қарт адамдардың тамақтануында тез сіңірілетін көмірсулардың мөлшерін азайту керек?

1. алмасу процестерінің мүмкіндіктерінің төмендеуіне байланысты;

2. асқорыту жолдарының мүмкіндіктерінің төмендеуіне байланысты;

+ 3. ішек микрофлорасына қолайсыз әсер етуіне байланысты;

4. көмірсу алмасуынның бұзылуына байланысты;

5. тез сіңірілетін көмірсулардың мөлшерін шектеуге болмайды.

20. Өнеркәсіпте істейтін жұмысшылардың тамақтануын ұйымдастырғанда неге көңіл бөледі?

1. маймен қамтамасыздандырылуына;

+ 2. белокпен қамтамасыздандырылуына;

3. көмірсумен қамтамасыздандырылуына;

1. кулинарлық өңдеуге;

5. рационныың минералдық құрамына.

21. Ауыл шаруашылығында істеушілердің еңбек ерекшелігі неде?

1. иондаушы радиацияның болуы;

2. жылдың барлық кезеңінде ауыр жұмыс істеуі;

+ 3. жылдың қай кезеңінде қалыпты емес ауыр жұмыс істеуі;

4. жоғары температураның қолайсыз әсері;

5. ауа қысымының жоғары болуы.

22. Далада тұрақты ас дайындау орындарында қандай тағамды дайындауға болмайды.

1. сорпа;

2. құс етін;

+ 3. құйма тағамдары (заливной);

4. қуырылған ет;

5. қуырылған балық.

23. Спортшылардың тамақ рационында не шектеледі?

1. белок

+ 2. май

3. көмірсу