
- •Лабораториялық жұмыс №1 Мәліметтер базасымен жұмыс істеуге арналған құрал
- •Аспаптық құралдар
- •Мәліметтер жиыны
- •Table1 компонентімен байланысқан дқ кестесіне арналған негізгі индекс анықталған. Оған кілтті алаң Name Post; BruthDay кіреді ;Бұл индекс ағымдағы ретінде орнатылады .
- •Сурет 3. Мәліметтер базасының псевдонимінің параметрі терезесі
- •2. Тапсырма және жұмысты орындау реті a . Мастер – кестені конструциялау
- •Б.Кесте деталін конструкциялау
- •В . Деректер қорын конструкциялау
- •4.1 Дқбж құрамын анықтау
- •TDataModule контейнерін құру
- •Дқ құрамын көрсету үшін экрандық форма құру .
- •2.Тапсырма ЖәНе жұмысты орындау реті
- •1) Экранды формада дқ-ның бір кестенің мазмұнын ұсыну .
- •Бір формада екі мәліметтер жиынын байланыстыруды көрсетейік.
- •2.2)Экранды формада дқ кестесінің мәліметтерін бейнелеу, оларды арасындағы байланысты есепке алып, мәліметтер жиынын арасындағы Master –Detaie байланысын жүзеге асыру арқылы .
- •Insert әдісі деректер жиынына жаңа жазба қояды.
- •2.Тапсырма және жұмысты орындау реті
- •Ол үшін мәліметтер жиыны dsBrowse қарап шығу режимінде болуы қажет.
- •Дқ мазмұнын ұсыну үшін өте күрделі экрандық формалар Экрандық формадағы tdbGrid модификация варианттары
- •Электрондық формада саналатын алаңдар
- •Сурет 36. Жіберілген қосымша түрі
- •Лабораториялық жұмыс №3
- •2.Тапсырма және жұмысты орындау реті Экрандық форманың әртүрлі кестелерінің sql-сұратуды пайдаланып мәліметтерді бейнелеу
- •Сурет .37. Әртүрлі кестеден мәліметтерді бір мәліметтер жиынына біріктіру
- •Жүйе жұмысын тексеруі және жіберілу
- •Зертханалық жұмыс №4
- •5.1.Есеп беруді құрудың компоненттері
- •5.2. Қарапайым есеп беруді құру
- •Сурет 42. Жуықтап қарау терезесіндегі есепберудің мазмұны
- •Беттердің подвалының және тақырыпты көруде tqrBand қолдану
- •5.3. Есепберуде топтық мәліметтер
- •Сурет 44. Формулалар орналастыру
- •5.4. Фильтрді қолдану арқылы есепберуді қалыптастыру
- •Қортынды
Лабораториялық жұмыс №1 Мәліметтер базасымен жұмыс істеуге арналған құрал
Сабақтың мақсаты: ДҚ операцияларды жүргізетін қосышаларды құруға арналған компоненттерді оқып білу.
1. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Delphi-де ДҚ кестелерінің форматы болмайды , бірақ көптеген ДҚБЖ-мен қатынас жасайды, жергілікті -dBase Paradox, өнеркәсіптік - SyBase InterBase ДҚ-мен жұмыс істеуге арналған Delphi құралдарына жатады :
Аспаптық құралдың ( арнайы бағдарламалар және пакеттер )
Компоненттер , қосымшаларды құруға арналған ДҚ операция, жүзеге асырады .
Аспаптық құралдар
Delphi ДҚ операцияларына арналған құралдарға келесілер жатады :
BDE ( Borland DataBase Engine )– мәліметтер базасының кітапхана қорын құрайтын процессоры.
BDE Administrator – күйге келтіруге арналған утилит .
DataBaseDesktop – SQL және QBE шақыруларының кестесін құру, түзеуге арналған программа.
SQL Explorer – ДҚ жол бастаушысы , БД параметрлері жөндеуге рұқсат етеді .
Monitor – SQL сұраныстарының орындалуын қадағалайтын программа .
SQL Links – ДҚБЖ жойылған программалар драйвері мыс; MSSQL Server Oracle ;
Local InterBase Server - Borland InterBase-дағы жергілікті SQL – серверінің версиясы.
InterBase Server Server for Windows 95– Borland InterBase –дағы SQL -серверінің төртеуін бір уақытта қосуға есептелген көп қолданушы версиясы.
Компоненттер
ДҚ жұмыс жасау үшін қолданылатын компаненттер, DataAccess, DataControls, Midas, Qreport және DesisionCube беттерінде болады. DataAccess бетінде визуалды емес компонент орналасқан, олардың көмегімен мәліметке қатынасты ұйымдастыруға болады:
DataSourse – мәліметтер көзі ;
Table – ДҚ кестесіне негізделген мәліметтер жиыны ;
Query – SQL сұрауына негізделген мәліметтер жиыны ;
StoredProc – серверде сақталған процедураға негізі мәліметтер жиыны;
DataBase - ДҚ мен байланысуы;
Session – БД да ағымдағы жұмыстар сеансы .
DataControls бетінде келесі визуалды компоненттер орналасқан;
DBGrid – тор ( кесте )
DBNavigator – навигациялы интерфейс
DBText - жазу
DBEdit – бір жолдық редактор
DBImage – графикалық бейне
DBListBox – қарапайым тізім
DBComboBox – қиыстырылған тізім
DBCheckBox – тәуелдісіз ауыстырып- қосқыш
QReport бетінде келесі визуалды компоненттері орналасады
QuckRep - есептеу
- QRSubDetail – байланысқан кестелерге арналған есепберу жолағы
QRBand – есепберу жолағы
QRGroup - топ
QRLabel - жазу
Қосымша құру. ДҚ кестесін құру.
Қарапайым қосымша жасаулары негізгі кезеңдері:
ДҚ кестелерін құру ;
Қосымша форма құру .
DataBaseDesktop бағдарламасын қолданып, ДҚ кестелері құру.
Жаңа кесте құру процесі, New|Table командасымен басталады интерактивтік тәртіпте және келесі пункттерден құралады :
кесте үлгісін таңдау ;
кесте құрылымын беру ;
кілттік алаңдары көрсету ;
индексті анықтау ;
алаңның мәнін анықтау ;
парольді анықтау ;
кестелер аралық сілтемелік бүтіндікті сұрау ( байланыстың ).
Алдымен CreateTable терезесінде форматы : Paradox 7 таңдалады Кесте үлгісі таңдалғаннан кейін кесте құрылым анықтама терезесі көрінеді . Table properties ( кесте қасиеттері )
Secondary Indexes – индекс тапсырмасы ;
Validity Checks – алаң мәнін енгізуге шек қою;
Password Security – парольді анықтау ;
Referential Integrety – кестелер аралық сілтеме бүтіндігін анықтау.
Қолайлы Secondary Indexes таңдауында Define( анықтау )- Define Secondary Indexes ( екінші индексті беру) батырмасы мүмкіндіріек болады.Оң тізімде бейнеленген және индекс параметрі, осы терезеде индекс алаңдары беріледі, негізгілері келесі фактілер көмегімен өзгереді:
Unigue – алаңдарды құратын индекске кіретін уникальді мәндер .
Case Sensitive – жол типті алаңдарға символ регистрлері есептеледі .
Descending – мәндер кемуі ретінде сорттау орындалады .
ОК және индексті алаң құрамы, Save IndexAs терезесі көрінеді, онда индекс аты беріледі . Save As кестені сақтауы.
Қосымша форма жасау
Table 1, DataSource 1, DBGrid 1 және DBNavigator 1
DataBaseName
Table 1, TableName
Activ True
Datasource – Dataset
DBGrid – DataSource
Қосымша компоненттерінің және ДҚ кестелері және қолданылатындар компоненттердің өзара байланыс қасиеттерін келесі бейнемен көрсетуге болады .
DataSuorce
Data Set
DataSuorce
Таб лица БД
Data Source1
PR.dbf
DBGrid1
Table1
DataBase
Name
Table Name
ДҚ-мен жұмыс істеуге арналған компоненттер
БД кестелері дискде орналасады. Олар физикалық объекті болып келеді. Кестеде орналасқан мәліметтер операцияларына мәліметтер жиыны қолданылады.