
- •Билет 1
- •1. «Фармация тарихы» түсінігінің анықтамасы.
- •2. Араб алхимигі ар-Разидің қызметі.
- •Билет 2
- •1. Фармация тарихының мәні.
- •2. Алхимияның жағымды және жағымсыз жақтары.
- •Билет 3
- •Фармация және медицина тарихын оқып-үйренуде қолданылатын дерек көздері.
- •Хvііі ғасырда фармацияның дамуына үлесін қосқан негізгі ғалымдарды атаңыз.
- •Билет 4
- •Фармация терминнің шығуы.
- •Қайта өрлеу дәуіріндегі дәрілік өсімдіктерді кім зерттеді.
- •Билет 5
- •Адамзат кеселдерін алғашқы емдеушілер ретіндегі әйелдің ролі.
- •Алғашқы ботаникалық бақтар мен дәрілік өсімдіктер бақшасы қайда пайда болды.
- •Билет 6 ( 1 – бөлік )
- •1. Патриархат кезеңіне өтуге себеп болған факторлар.
- •2. Медицинадағы Самюэль Ганеманның ролі.
- •Билет 6 ( 2 – бөлік )
- •Билет 7
- •1. Жеке және жалпы фармацияның ерекшеліктері.
- •2. Хіх ғасырда фармацияның дамуына үлес қосқан ғалымдарды атаңыз
- •Билет 8
- •1. Патриархат дәуірінің негізгі көрсеткіштері.
- •2. Фитохимиялық зерттеулердің дамуы қайдан басталды
- •Билет 9
- •1. Медицина тарихындағы Панацеяның ролі.
- •2. Алғашқы фармакопея қайда және қашан шықты
- •Билет 10
- •1. Медицина тарихындағы Гигеяның ролі.
- •2. Дәрілік қалыптардың дамуы қалай басталды.
- •Билет 11
- •Ежелгі Египеттегі әлемнің негізгі элементтері.
- •2. Фармацевтикалық өнеркәсіптер қашан және қайда пайда болды және дамыды.
- •Билет 12
- •Ежелгі Египетте ауруды түсіндіретін теорияларды атаңыз.
- •2. “E.Merk” фармацевтикалық компаниясының даму тарихы.
- •Билет 13
- •Месопотамиядағы ауру туралы ілімнің ерекшеліктері туралы айтыңдар.
- •2. “Schering-Ploughs” фармацевтикалық компаниясының даму тарихы.
- •Билет 14
- •Ежелгі Египетте ауруларды емдеуде қолданылған дәрілік қалыптар.
- •Билет 15
- •Ежелгі Үндістандағы медициналық білім беру орталықтарын атаңыз.
- •2. Аптекарлық бұйрық қайда қашан шықты.
- •Ежелгі Үндістан медицинасында алтынның қолданылуы.
- •2. І Петрдің жеке дәріханалар ашу туралы бұйрығы. Кремльде алғашқы дәріхананың ашылуы.
- •Билет 16 (2 – бөлік )
- •Билет 17 Ежелгі Қытайдағы «бес алғашқы элемент» теориясының мәні.
- •Медициналық колегияның құрылуы. Ресейде алғашқы ресми фармакопеяның шығуы.
- •Билет 18
- •2.Ресейдегі латын тілінде шыққан фармакопея.
- •Билет 19
- •Ежелгі Грецияда медицинаның дамуына әсерін тигізген факторлар.
- •2. Уставқа сәйкес аптекарға қойылатын талаптар. Аптекарлық таксаның маңызы.
- •2.Уставқа сәйкес аптекарға қойылатын талаптар. Аптекарлық таксаның маңызы.
- •Билет 20 ( 1 - бөлік)
- •. «Гиппократ анты» қайда және кім қабылдады. Медицинаның атасы.
- •Билет 20 ( 2 - бөлік)
- •2.1802 Жылы құрылған Медициналық коллегияның функциясы
- •Билет 21
- •Аристотель ілімі: негізгі нұсқаулықтары.
- •1836 Жылғы аптекарлық уставтың негізгі құрылымдары.
- •Билет 22
- •Теофрастың «Өсімдіктер туралы зерттеулер» кітабы қайда және қашан шықты.
- •2.Хіх ғасырдың алғашқы жартысындағы дәріханалардың құрылысы.
- •Билет 23
- •«Асклейпейон» терминінің шығу тарихы.
- •XIX ғасырдағы дәрілік қалыптарды атаңыз.
- •Билет 24
- •Ежелгі Грецияда дәрілік шикізат қорлары және сақтау бөлмелері.
- •Дәрі-дәрмектерді белгілері бойынша топтарға бөлу қайда және қашан шықты.
- •Билет 25
- •Қазіргі заманда атақты Рим дәрігері және фармацевті Клавдий Галеннің шығармаларының мәні.
- •2.А.Б. Лесневскаяның мектебі: Ресей фармация тарихындағы маңызы.
- •Билет 26 (1 – бөлік )
- •1. Клавдий Галеннің ғылым ретіндегі фармацияның дамуына қосқан үлесі.
- •Билет 26 (2 – бөлік )
- •Билет 27 (1 – бөлік )
- •1. Диоскоридтің еңбектері.
- •2. Қаздәріхана басқармасының қашан құрылды.
- •Билет 27 (2 – бөлік )
- •Билет 28 (1 – бөлік )
- •Авиценаның (Абу-Али ибн Сина) фармацияға қосқан үлесі.
- •2. Қаздәріхана басқармасының алғашқы төрағасы кім болды.
- •Билет 28 (2 – бөлік )
- •Билет 29 (1 – бөлік )
- •Азаматтық дәріханалар мен ауруханалар қайда және қашан пайда болды.
- •2. Қазақстан фармациясының негізін салушылар кімдер.
- •Билет 29 (2 – бөлік )
- •Билет 30
- •Химияның пайда болуы: қай дәуірде және қай елде.
- •2. Қазақстан фармациясының дамуына Сакен Хасенович Субханбердиннің дамуына қосқан үлесі.
2.Хіх ғасырдың алғашқы жартысындағы дәріханалардың құрылысы.
Алғашқы Ресей дәріханаларында келесідей өндірістік бөлмелер болды: рецептуралық зал, материалдық бөлме, лаборатория, кептіру бөлмесі, тұндырмалар мен қайнатпалар дайындалатын бөлме және өсімдік текті және басқа да материалдарды майдалайтын «жұмыс бөлмесі». Рецептуралық бөлмеде рецепт бойынша дәрілер дайындалып, босатылды; рецептсіз дәрілерді сату жүргізілді. Оның құрал-жабдығы екі столдан тұрды: столдың біреуінде дәрілер дайындалса, екіншісі рецептсіз дәрілік заттарды босатуға арналды. Рецептуралық бөлмеде дәрі-дәрмектердің қоры сақталды. Улы дәрілік заттар басқаларынан бөлек сақталды. Штанластар ағаштан, саз балшықтан, кейде шыныдан және фарфордан жасалды. Мыстан, қалайыдан және металдан жасалған ыдыстарда дәрілік заттарды сақтауға рұқсат етілмеді. Рецептуралық бөлме қабылдау бөлмесімен жалғасады. Дәрі-дәрмектердің негізгі қоры материалдық бөлмеде ағаш, шыны, тас және фарфор штангластарда, ағаш жәщіктерде, қораптарда сақталды. Құрамында эфир майлары бар шикізаттар шыны ыдыстарда, тығыз жабылған ыдыстарда сақталды. Өсімдік шикізаттарын майдалап сақтауға болмайды. Улы дәрілік заттар ерекше шкафта сақталды, оның кілті дәріхана меңгерушісінде ғана болды. Әрбір улы заттарға жеке таразылар мен арнайы қасықшалары бар келілер бөлінді. Әрбір дәріханада галенді препараттар дайындау үшін, эфир майларын, хош иісті суларды, тұздарды алу үшін жақсы жабдықталған лабораториялар болды. Лабораторияларда күрделі технологиялық процестер жүргізілді.
Билет 23
«Асклейпейон» терминінің шығу тарихы.
Ежелгі Шығыс елдеріне қарағанда Ежелгі Греция медицинасына религияның тигізген әсері қандай да бір дәрежеде аз болды. Элладада емдеу храмдарда, «асклепейон» деп аталған арнайы бөлмелерде жүргізілді. Мұнан басқа осындай атпен кәсіби емханалар мен дәрігерлердің мектептері жұмыс істеді. Кәсіби емханаларға ұсақ «ятрейлер» - дәрігерлер үйіндегі емханаларда жатты.
«Асклепейон» термині Асклепия деген аттан шыққан (латын мифологиясында ол Эскулап деп аталады). Асклепий Грецияның солтүстігінде Фессалияда өмір сүрді. Оның көптеген оқушылары болды. Кейіннен Асклепий құдай деп танылып дәрігерлік өнердің құдайы ретінде грек және әлемдік әдебиетке енді. Медицинаның жеке саласының қамқоршылары – Гигейя (гигиена термині осыдан шыққан) және дәрілік терапия қамқоршысы – Панацея оның қыздары болып есептеледі. Гигейя профилактикалық кеңес беруші денсаулықтың құдайы болып есептелді. Ол сол қолында жылан ішіп тұрған тостаған бар жас қыз бейнесінде көрсетіледі. Кейіннен жылан мен тостаған бейнесі медицинаның эмблемасына айналды. Эмблеманың мәні дәрігер жылан сияқты данышпан болу керек, ал данышпандықты табиғатты танып-білу арқылы алу керек. Панацея «барлық ауруларды» емдей білді. Кейіннен сәйкес емдік қасиеті бар затты «панацея» деп атайтын болды.
Аскле́пий (в древнеримской мифологии Эскулап, др.-греч. Ἀσκληπιός, «вскрывающий») — в древнегреческой мифологии[1] — бог медицины и врачевания. Был рождён смертным, но за высочайшее врачебное искусство получил бессмертие.
Асклепия изображают с посохом, увитым змеями. Однажды он шёл, опираясь на посох, и вдруг посох обвила змея. Испугавшись, Асклепий убил змею. Но следом появилась вторая змея, которая несла во рту какую-то траву. Эта трава воскресила убитую. Асклепий нашёл эту траву и с её помощью стал воскрешать мёртвых (тот же миф рассказывали о Полииде, см. также Главк (сын Миноса)). Обвитый змеёй жезл Асклепия используется как медицинский символ.