Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
BBS wpor.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
293.78 Кб
Скачать

98 Бұұ принциптері мен дипломатиясына анықтама беріңіз

Біріккен Ұлттар Ұйымы – екінші дү­ниежүзілік соғыстан кейін КСРО, АҚШ, Қытай және Ұлыбритания мемлекет­тері­нің белсенділік таны­туымен құрылған халықаралық ұйым. 1945 жылы Сан-Францискодағы конференцияда антигитлерлік коалицияға мүше мемлекеттердің ұсынысымен күштерін біріктіру мақсатында кұрылған егеменді мемлекеттердің халықаралық ұйымы.[1] Бас кеңсесі орналасуы — Нью-Йорк, АҚШ. Ағымда БҰҰ құрамына 192 мемлекет кіреді. «Біріккен Ұлттар» атауын АҚШ президенті Ф.Д.Рузвельт ұсынды. Декларациясы Сан-Францискода 1945ж. 24 қазанда қабылданды. Бұл БҰҰ-ң күні деп жарияланды. БҰҰ құрылымы:

Біріккен Ұлттар Ұйымының ең басты әрі негізгі құжаты оның Жарғысы болып табылады. Тарихи деректерді алға тартсақ, Ұйым Жарғысының жобасы КСРО, АҚШ, Қытай және Ұлыбритания мемлекеттері өкілдерінің қатысуымен жасалған. Құжат бес тілде – орыс, ағылшын, қытай, фран­цуз және испан тілдерінде дайындалып, оған 1945 жылдың 26 маусымында Сан-Франциско конференциясында 51 мемлекет қол қойды. Ал Жарғы сол жылдың 24 қазанында аталмыш конференцияға қатысушы елдердің Жарғыны ратификация­лауларына байланысты күшіне енгізілді. Содан бері 24 қазан халықаралық қоғамдас­тықта Біріккен Ұлттар Ұйымының құрылған күні ретінде кеңінен аталып өтіп жүр.

Көзі қарақты көпшілікке жақсы таныс, Ұйымға мүше барлық мемлекеттер кіретін Бас Ассамблея Біріккен Ұлттар Ұйымының бас органы саналады. БҰҰ-ға мүше елдердің әрқайсысы шешім қабылдау кезінде бір дауысқа иелік етеді. Жалпыға ортақ ерекше маңызды мәселелер, атап айтқанда, бейбіт­шілік пен қауіпсіздік, Ұйымға жаңа мүше­лер мен оның бюджетін қабылдау мәселе­лері БҰҰ-ға мүше мемлекеттердің үштен екісі қатысып, дауыс беру қорытындысы бойынша шешіледі. Сондай-ақ Бас Ас­самблея Ұйымның бюджетін қарап, бекітеді. Ұйымның әртүрлі органдарына мүшелер Қауіпсіздік Кеңесінің ұсынуымен БҰҰ-ның Бас хатшысын сайлайды. Бүгінде Қауіп­сіздік Кеңесіне Ресей, АҚШ, Қытай, Ұлыбритания және Франция мемлекеттері тұрақты мүше. Осы тұста айта кетейік, біраз жылдардан бері Қауіпсіздік Кеңесінің мүшелері қатарын көбейту жөнінде мәселе қозғалып жүр. Бірақ әзірше ол шешімін тапқан жоқ.[2]

Мақсаты[өңдеу]

Жарғысына сәйкес, БҰҰ өз қызметінде келесі 4 мақсатты көздейді:

бүкіл әлемде бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау;

ұлттар арасындағы достық қатынастарды дамыту;

халықаралық мәселелерді шешуде халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру мен адам құқығын құрметтеуді қолдау;

осы мақсаттарға қол жеткізуде ұлттардың бірлесіп әрекет ететін орталығы болу.

99, Вестфаль келісімі және оның көпжақты дипломатияның дамуына әсері.

16181648 жылдарды Отыз жасар соғысқа аяқ қойған Вестфаль әлемiн үш жылдық келiссөздерден кейiн жасалды. Ондағы жауларымен католик және протестант германдық княздықтарын сөз сөйледi. Бiрiншi қолдады : Испания, Австрия және Польша, екiншi Франция, Швеция, қолына түсу, Нидерланды, Ұлыбритания және Ресей. Бiрiншi қазiргi дипломаттық конгресстiң нәтижесi болып табылымен Вестфаль әлемi және мемлекеттiк егемендiктiң тұжырымдама негiзделген Орталық Еуропада жаңа тәртiпке баста. Ережелер 1806 жылға дейiн Қасиеттi Римдiк империяның конституциялық заңының бөлiк болды. Қол қою бiткен Вестфаль әлемiнiң бейбiт конгрессiнiң мақсатымен, халықаралық, конфессиялық, деңгейлердiң внутриимперскогосы әлемнiң анықтауы, реттеу болды. Конгресстiң ел-қатысушысы ел әрбiр өз мақсаттарын қудалады : Франция испандық және австриялық Габсбургтердiң ортасы, Швецияны бөксерiлсiн балтикасы, Қасиеттi Римдiк империя және Испанияға гегемонияға қол жеткiзсiн кiшiсi аймақтық жол берулерге қол жеткiзу. Вестфаль әлемi Қасиеттi Римдiк империяның императоры және Швецияның аралығында Оснабрюкскийдiң екi келiсiм шартын бiрлестiредi және одақтастармен олардан Қасиеттi Римдiк империяның императоры және Францияның аралығында Мюнстерлiк. Мемлекеттердiң қалғандардың арасынандары Франциялар одақтастардың санында московияға бар болады.

Қасында еуропалық мемлекеттердiң аралығында бұл келiсiм шартындағы бiз елдiң ескертуiн бiрiншi жағдайлар. Көмектердi Вестфаль әлемi Нидерландтарға тәуелсiздiк және Швейцарияны сақтау, бiрақ Германияның тағдырындағы қашып құтылы алмайтын рөлдi ойнады : оның аумақтарының бөлiгi Швецияға және Францияны шегiнген, уақыт Долгоеге елде тысқары жарты бөлшектенгендiктi орнады. Ғалымдардың арасында Вестфаль әлемiнiң мәнiне әр түрлi көзқарастар бар болады. Бiрi, әлем дамытуға қазiргi бастауға мынау неуге санайды негiзгi қағида болып табылған халықаралық құқықты : тең құқықты мемлекеттер, мәселенi шештi мiндеттеме бейбiт жолымен, реттiң бiрлескен сүйемелдеуiн идея; егемендiктiң ұғымы көрiнiп қалады. Басқасы Вестфаль әлемi ескi иерархиялық реттi қиратты халықаралық қатынасқанда санайды, дегенмен реттiң сүйемелдеуiн әсерлi тетiктi жасамады.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]