2)Қорғаныш қызметін атқарады.Құрамындағы мицелла,муцин, кальцийфосфат т.Б ферменттер.

3)Сілекей түзілмесе ас қорыту бұзылады.Қызметтері төмендейді.Мицелла минералдаушы қызмет атқарады.

№3 Билет

Пробиркада зерттеуге арналған сұйықтық бар.Бұл белок екенін дәлелдеу үшін қандай реактив қолдану керек?Осы белоктың құрамында көмірсулар бар екенін дәлелдеу үшін қандай сапалық реакция жүргізу керек?Осы белокта фосфор қышқылының қалдықтары бар екенін дәлелдеу үшін қандай сапалық реакция жүргізу керек?

Белокты түсті реакциялармен анықтайды.Биурет және ненгидрин реактивтері.Биурет реактиві-өте сілті ортада белоктағы пептидтік топтар эноль формасына ауысады,Си2⁺-мен әрекеттесіп көк биуретті комплекс түзеді.Нингидрин-нингидрин қатысында қыздырғанда белоктағы АҚ тотығудан дезаминдену жүреді де,нингидрин тотықсызданады,тотықсызданған нингидрин NH₃-пен,нингидриннің тотыққан басқа молекуламен әрекеттесірп көк Руеман комплексін түзеді.Көмірсуға(пентозаға)гидролизатты NaOH-пен нейтралдап,Фелинг реактивін қосады,сары түсті түзілгенше қайнатады,ол қыш түсті тұнбаға айналады.

CuSO4+NaOH=Cu(OH)2+Na2SO4(гликопротеиндерді)

Глюкоза+2Cu(OH)2=глюкозаның тотығу өнімі+2CuOH+H2O

Сары

2CuOH=Cu2O+H2O

Қызыл

Молиш. Н2SO4 әсерінен көмірсудан оксикометилфурфурол түзіледі,ол 2-нафтолмен әрекеттесіп боялған комплексті қосылыс түзеді.

Фосфор қышқылын ашу.(Молибден реактивімен)

Гидролизатты НNO3 қатысында қыздырғанда Молибден реактивін қосып сары түсті аммонидің фосформолибдаты тұнбаға түседі.

129NH4)2MoO4+H3PO4+21HNO3=(NH4)3(PO4*12MoO3)+21NH4NO3+12H2O

Пуриндік негізге күмісті сынамаГидролизатқа концентрлі аммиак және AgNO3 қосады.Біраз тұрған соң қоңыр тұнба түзеді.Сілтілік ортада пуриндік негіз қоңыр күмісті қосылыс түзеді.(нуклеопротеинді)

№4 Билет

Пробиркада белок ерітіндісі бар.Осы белоктың құрамында фосфор қышқылының қалдықтары,пентозалар мен пуриндер бар екенін дәлелдеу үшін қандай сапалық реакциялар жүргізу керек?Егер осы сапалық реакциялар оң болса, онда пробиркада қандай күрделі белоктың бар екенін көрсетеді.Қандай сапалық реакциялар прробиркада белок бар екенін дәлелдейді?

Белокты түсті реакциялармен анықтайды.Биурет және ненгидрин реактивтері.Биурет реактиві-өте сілті ортада белоктағы пептидтік топтар эноль формасына ауысады,Си2⁺-мен әрекеттесіп көк биуретті комплекс түзеді.Нингидрин-нингидрин қатысында қыздырғанда белоктағы АҚ тотығудан дезаминдену жүреді де,нингидрин тотықсызданады,тотықсызданған нингидрин NH₃-пен,нингидриннің тотыққан басқа молекуламен әрекеттесірп көк Руеман комплексін түзеді.Көмірсуға(пентозаға)гидролизатты NaOH-пен нейтралдап,Фелинг реактивін қосады,сары түсті түзілгенше қайнатады,ол қыш түсті тұнбаға айналады.

CuSO4+NaOH=Cu(OH)2+Na2SO4(гликопротеиндерді)

Глюкоза+2Cu(OH)2=глюкозаның тотығу өнімі+2CuOH+H2O

Сары

2CuOH=Cu2O+H2O

Қызыл

Молиш. Н2SO4 әсерінен көмірсудан оксикометилфурфурол түзіледі,ол 2-нафтолмен әрекеттесіп боялған комплексті қосылыс түзеді.

Фосфор қышқылын ашу.(Молибден реактивімен)

Гидролизатты НNO3 қатысында қыздырғанда Молибден реактивін қосып сары түсті аммонидің фосформолибдаты тұнбаға түседі.

129NH4)2MoO4+H3PO4+21HNO3=(NH4)3(PO4*12MoO3)+21NH4NO3+12H2O

Пуриндік негізге күмісті сынамаГидролизатқа концентрлі аммиак және AgNO3 қосады.Біраз тұрған соң қоңыр тұнба түзеді.Сілтілік ортада пуриндік негіз қоңыр күмісті қосылыс түзеді.(нуклеопротеинді)№17

Өрт кезінде жанып жатқан үйден зардап шеккен адам шығарылды.Оның денесі күймеген,бірақ ес түссіз күйде болды.Оны зорға тірі алып қалды.Зардап шеккенің халі неліккен нашарлады Осы күйдің себебін анықтау үшін қандай зертханалық зерттеулер жасауға болады.Осы науқасты аман алып қалу үшін не жасалынды. Иіс газымен жедел улану жағдайын анықтау және себебін білу үшін лабораториялық зерттеу жүргізу мүмкін.{Стокс әдісі.}

Стокс әдісі:2%винносернокислый закиси железа ерітіндісі.2-3%виннокаменной кислоте.

Қолдану алдында тұнба ерігенге дейн NH3 қосады.Стокс ерітіндісін оксигемоглобинді қалпына келтіру үшін қолданады.Ол жеңілірек және тез әсер ететін әдіс.Адамды таза ауаға алып шығу керек.Улану дәрежесін анықтау керек.Егер зардап шегуші ессіз күйде болса мұрнына нашатыр спиртін искетеді.Сонымен қатар кордиамин инъекциясын кофеин эфедрин {ішке 2ампула}.Қажет жағдайда жасанды тыныс алдыру жүрек тоқтаса тікелей емес массаж.

№18

Аурухананың қабылдау бөлімі түскен науқас жауырының асты кеуде тұсының ауыратынына және өзін нашар сезінетініне шағымданды.Қабылдау бөлімінің дәрігері биохимиялық зерттеулер арқылы АСТның көрсеткіштері жоғарылағанын анықтады.Диагнозды нақтылау үшін науқасқа қандай биохимиялық көрсеткіштерді анықтауды тағайындау керек Осы науқасқа қандай диагноз қоюға болады.Атеросклерозды анықтау үшін науқаста қандай көрсеткішті анықтау керек.Диагноз жүрек инфарктісі.АСТ қ.ж. 50-60жоғарыласа жүрек бұлшықеттерінің зақымдануына алып келеді.Қосымша б.х. көрсеткіштері;

ТТЛП нормадан жоғарылағанда қалыпты ер адамда 2.25-4.82ммоль/л:әйелдерде 1.92-4.51ммоль/л атеросклероз дамиды.

ТЖЛП нормадан жоғарылағанда атеросклероз жүрек қан тамырлары аурулары және пайда болады ТТЛП/ТЖЛП коэфиценті анықтау қ.ж. ТТЛП/ТЖЛП=3тең.Жоғары болса атеросклероз болады.

52-билет Гаражда қайтыс болған кісінің қанын спектроскопиялық әдіспен зерттегенде оксигемоглобиннің спектріне тән жұтылу спектрі байқалды. Қанға Стокс реактивін қосқанда, ол өзгермеді. Ерітіндіде қандай гемоглобин болған? Қайтыс болған кісінің өліміне не себеп болуы мүмкін? Гемоглобиннің жұтылу спектрлерін анықтаудың мәні неде?

Жауабы: Карбоксигемоглобин- ол потологиялык гемоглобин болып табылады.Иісті газбен уланган.Оның жұтылу спектірі оксигемоглобинмен.ЕКі кара жолак спектрдің сары жасыл аймагында.Ол ыдырамайтын косылыс

53-билет Бір кісі көмірсуға бай түскі ас ішкен соң 30 минуттан кейін стрестік жағдайға душар болады (апаттан қашып құтылады). Осы жағдайда оның қаңқа бұлшық етінде қандай процесс өтеді? Осы процестің схемасын жазыңыз. Осы процесс қандай гормон арқылы стимулденеді?

Жауабы:Қаңқа бұлшықеттерінде гликолиз журеді.Соңгы онім энергия көзі ретінде қолданылады.Процесс адреналинмен активтенеді.Адреналин гликоген ыдырауын стимулдеиді.оның әсерінен липолиз,гликолиз,гликогенолиз процестері жогарлайды.Адреналин цАМФ тузілуіне қатысатындыктан нысана жасушаларда гликогенолиз жоғарылайды.Булшықетте глюкоза 6 фосфат энергия козі ретінде пайдаланылады.Глюкоза булшыкетте сут қышқылына деин ыдырайды(бауырға тусіп глюконеогенезге жумсалады)Булшықетте адреналин асерінен булшықет,тін,ағзалармен глюкозанын сінірілуі томендейді.Тіндерде глюкоза жумсалуы тежеліп ол ми ушін сакталынады

44 билет

5 мл асқазаг сөлін титрлегенде бос асқазан сөлін бейтараптауға 2,5 мл 0,1 н NaOH жұмсалды, В көлемі 3мл болды,ал барлық қышқылдық заттардың бейтараптануына 4,5 мл NaOH жұмсалды.Жалпы қышқылдықты бос және байланысқан HCI-дың мөлшерін санаңыз .Алынған нәтижелерді бағалаңыз.Берілген сынамада асқазан сөліңнің қандай патологиялық құрамдас бөліктерін және қандай сапалық реакциялар арқылы анықтауға болады?

Жауабы: А=2,5мл B=3мл C=4,5мл

А*20 =2,5*20=50(бос HCI 100мл асқазан сөлінде )

С*20 =4,5*20 =90(жалпы қышқылдық асқазан сөлінде)

(В+С/2)-А*20 =(3+4,5/2)-2,5*20 =10(байланысқан HCІ 100мл )

Бос HCІ және жалпы қышқылдық жоғары гиперхлоргидрия.Патологиялық құрамдас бөліктерді қандай реакция арқылы білуге болады?- бензидин сынамасы реакциясы пиромидонон.

45 билет

Науқас белок мөлшері төмен диетада.Оның қан сарысуын зерттегенде мочевина мөлшері 11,83 ммоль/л болғаны анықталды.Осы көрсеткіш қалырты көрсеткішке сәйкес келеді ме?Егер мочевинаның мөлшері қалыпты мөлшерге сәйкес келмесе ,науқастағы оның өзгеруін қалай түсіндіруге болады?Диагнозды нақтылау үшін науқасқа қандай бх- лық көрсеткіштерді қосымша анықтау керек?

Жауабы: Қалыпты жағдайда мочевина 3,5-6,6ммоль/л . Ал 8,3 болса бүйрек жетіспеушілігі ,қалдық азот 46-60% құрайды. Қалдық азоттың көбеюі гиперазотемия деп аталады, ол 2 ге бөлінеді :ретенциондық,продукциондық. Ретенциондық гиперазотемия қан ағымына қалыпты мөлшерде түскен азот зәрге жеткіліксіз бөлінгенде байқалады.1)Бүйрекке тәуелді –бүйректің экскреторлық қызметі нашарлағанда қан плазмасындағы қалдық азоттың мөлшері мочевина көп болуына байланысты ,яғни зәрмен шығарылмай , мочевина азоты арқылы көбейеді.2) Бүйрекке тәуелсіз –гламируонефрит ,созылмалы пиелонефрит,нефросклероз,АҚ жоғарылауы,гидронефроз .Мочевина деңгейіне қарап бүйректің зақымдану дәрежесі анықталады.

46-билет

47-билет

48-билет

49-билет

33-билет

37-билет

57!Н.45 жастағы,науқас әйел әлсіз .тез шаршайтын.осы симптомдар буйрек усті безінің зақымдануымен байланысты,АКТГ-ның жетіспеуәнен болады,АКТГ-ң гипопродукциясы,Аддисон ауруы турінде байқалады.п.б.себебі:буйрек усті безінің туберкулезі,өспе,қан құйылу.аутоимунды қабыну,адреналин,гипоталамус.гипофиз аурулары.

58!Н.экзофтальм,саусақ дірілдеуі,тахикардия.Базедов ауруы, (Тиреотропты гормон гиперф-я)тахикардия-ТТГ-ның кушейуі,шеткері тіндердің О2-ге мұқтаждығын арттырады,сондықтан тіндерде О2 молекуласың керекті мөлшерде тасымалдау ушін журек пен өкпе жумысы компенсаторлы кушееді.экзофтальмия (көз шарасынан щығу) ТТГ липидтерінде еритін гормон,сондықтан нерв жасушаларында өтип, оларды тітіркендіреді.

67билет.

Механикалық (обтурациялық)бауыр асты сарғыштану өттің ішекке түсуінің бұзылуымен байланысты.Өттің шығуын бұзатын кез келген үрдіс (өт-ьас ауруы, ұйқы безінің ісігі, өт шығару жолдарындағы қабыну үрдістері және т.б) сарғыштану себептері болып табылады. Осының нәтижесінде қанда жалпы билирубин тікелей билирубин есебінен артады. Зәрдің түсі қоңыр (сыра тәрізді), себебі тікелей билирубин суда жақсы ериді, ал нәжістің түсі пигменттерінің жоқ болуына байланысты ақсұр болады. Бауыр зақымданғанын анықтау үшін қандағы ЛДГ4,жалпы билирубинді анықтау керек.

66-билет.Белоктың фракциялары альбуминдер: 35-45 г,л; глобулиндер 25-35 г,л: α-глобулиндер 5,5-6%: α2-6,0-10%: β-глобулиндер 10-15%, гамма глобулиндер 15-20%. Тәулігіне бөлінетін зәр мөлшерінің аз болуы олигоурия. Бұл анализдің нәтижелері бойынша бүйрек зақымдалған.Протеинурия зәрде белоктың пайда болуы,липурия зәрде липидтердің болуы,гиперхолестеролоемия қандағы холестерин мөлшерінің артуы.

5 билет

Шульце –Распайл триптофанға раекция 2 пробирка желатин тамызып ,10 %сахороза косады,араластырып сәл енкейтип кабыргасы аркылы Н2SO4 (конц) тендей колемін араластырып куяды. Суйыктыктың арасында шие тусти сакина пайда болады.

Н2SO4 (конц) әсерінен сахороза гидролизі журеді, моносахарид сусызданып оксиметилфурфурол тузеді.

Триптофан + оксиметилфурфурол →шие тусти комплекс

Сахароза →глюкоза+фруктоза

Миллон тирозинге ҰҚсас (кунсыз белок)

БЕЛОК,ЖЕЛАТИН САЛЫНГАН ПРОБИРКАГА МИЛЛОН ЕРІТ.ТАМЫЗАДЫ,СУ МОНШАСЫН КЫЗДЫРАДЫ,ТУСІ ӨЗГЕРЕДІ.Ашык кызгылт тусті нитротирозиннің сынап тұзы пайда болады.

6 Билет

Адамкевич рекциясы.Желатин ,белогка глиоксил қышқл қосқанда H2SO4(конц) қатысында күлгін түсті сақина пайда болады.Триптофан + глиоксил қышқылы → күлгін сақина Молиш. H2SO4 әсерінен көмірсудан оксиметилфурфурол тузіледі,ол 2 –нафтолмен әрекеттесіп боялған комплексті қосылыс тузеді.гликопротеидті анықтайды.