1 Блок. Тест сұрақтары.

1. Мемлекеттік қорық дегеніміз:

А) табиғи кешендерді сақтап қалу мақсатында шаруашылық әрекеттерден шығарылып тасталған ерекше қорылатын табиғи территория;

2. Топыраңтың түзілу процесіне қатысатын биотикалық факторлар:

4. тірі организмдердің түрлерді;

3. Алғашқы тірі организмдер тек сулы ортада пайда бола алатын еді, себебі атмосферада мына зат болмаған:

3. озон;

4. Биосфераның тірі затының энергетикалық қызметінің нәтижесінде пайда болған қандай заттарды адам өзінің шаруашылық іс-әрекетінде энергия көзі ретінде пайдалана алады:

4. көмір және мұнай;

5. Жердің басқа геосфераларынан биосфераның айырмашылығы, оның құрамында:

4. тірі заттың болуы;

6. Төменде келтірілгендердің қайсысы автотрофты организмдерге жатады:

5. жасыл өсімдіктер.

7. Шөлдік экожүйенің биотикалық факторларына не жатады:

3. жантақ өсімдігі;

8. Биосфераның жоғарғы шекарасының болуы неге байланысты:

1 О₃.;

9. Жердегi климаттың глобалдық жылуы нәтижесiнде қандай құбылыстар болады:

3. әлемдік мұхиттың деңгейінің көтерілуі;

10. Тірі организмдер қауымдастығындағы "паразит-иеленуші" қатынасын зерттейтін экологияның бөлімі:

5. синэкология.

11. Тірі қалу мөлшері дегеніміз, бұл:

1. популяциядағы бір жылғы төлдердің белгілі бір уақыт аралығында тірі қалғандарының саны;

12. Организмдер мен жансыз табиғат арасындағы байланыстарды зертейтін ғылым:

3. экология;

13. Продуценттердің экожүйедегі ролі қандай:

2. фотосинтез барысында күн энергиясын биологиялық энергияға аудару;

14. Автотрофты организмдер сулық экожүйелерде қандай систематикалық топ түрiнде кездеседi:

5. планктон.

15. Қандай экологиялық факторлар абиотикалық факторлар қатарына жатпайды?

3. өсімдіктер және оларды тозаңдандыратын жәндіктер;

16. Экологияның "Аутэкология" деп аталатын бөлімі қоршаған орта факторларының мыналарға әсерін зерттейді:

5. дара организмге.

17. Табиғи ортаның биотикалық факторларына жататын мыналар (неғұрлым дұрыс жауапты таңдап ал):

4. ормандық экожүйенің флорасы;

18. Төменде келтірілгендердің қайсысы глобалдық (әлемдік) экологиялық проблемалар қатарына жатады:

3. глобалды жылыну эффекті;

19. Эндемиктер қатарына жататын түрлер:

4. шектеулі ғана географиялық ауданда тіршілік ететін түрлер;

20. Тәулiктiк жарықталу ырғағына организмнiң жауап реакциясы қалай аталады:

2. фотопериодизм;

\\

№20 ЕМТИХАН БИЛЕТІ

1 Блок. Тест сұрақтары.

1. Энергия көздерінің қайсысы экологиялық тұрғыдан алғанда қауіпті болып есептеледі?

3. жылу электр станциялары;

2. Топырақ түзуші биотикалық факторлар:

4. өсімдіктер мен жануарлар;

3. Жер бетiнде алқашқы пайда болған алғашқы организмдер, мыналар болатын:

4. прокариоттар;

4. Биосфераның тірі затының жинақтаушылық (концентрациялаушы) қызметінің (функциясының) нәтижесінде биосферада болатын өзгеріс:

1. қоршаған ортада шашыраңқы кездесетiн химиялық элементтерiнiң организмдерде жинақталуы;

5. Альпі тауларының геологиясы жөніндегі ғылыми еңбегінде биосфера терминін алғашқы болып қолданған:

3. Э.Зюсс;

6. Автотрофты организмдер сулық экожүйелерде қандай систематикалық топ түрiнде кездеседi:

5. планктон.

7. В.И.Вернадскийдің түсінігі бойынша ноосфера дегеніміз:

1. адамның ақыл-ойы мен еңбегінің нәтижесінде өзгерген биосфера;

8. Жердегі тіршілік пионерлері:

3. бактериялар;

9. Рио-де-Жанейрода болған дүниежүзілік экологиялық форум қай жылы өтті:

5. 1992 ж.

10. Биосфераның тұрақтылығына әсер ететін негізгі фактор:

2. әлемдік Мұхиттың көлемі;

11. Биологиялық ырғақтар дегеніміз, бұл:

4. биологиялық процестердің циклды тербелістері;

12. Жануарлар өз тіршілігі барысында энергияның қандай түрін пайдаланады:

4. биологиялық энергиясын;

13. Табиғатты қорғау дегеніміз - бұл:

1. биосфера компоненттерінің өзгеруіне жол бермейтін, табиғи ресурстарды үнемді пайдалануға және олардың қалпына келуінің неғұрлым ұтымды режимін қамтамасыз етуге бағытталған шаралар жүйесі;

14. Берілген организмдер жұптарының қайсына "жыртқыш-жемтік" қарым-қатынасы тән:

2. акула - жабысқақ балық;

15. Жер бедерінің таулы болуын қандай фактор мысалы ретінде қарастыруға болады?

4. орографиялық;

16. Төменде келтірілгендердің қайсысы глобалдық (әлемдік) экологиялық проблемалар қатарына жатады:

1. биологиялық алуантүрліліктің кемуі;

17. В.И.Вернадский Жердің қандай аймағын Биосфера деп түсінген?

1. жер планетасының өткен дәуірлерде және қазіргі кезде тіршілік таралған және тіршіліктің ықпалында болған аймақтарын;

18. Ю.Либихтың минимум ережесінің мәні мынада:

1. экологиялық факторлар жиынтығының ішінде қай фактор минималды мөлшерде болса, тірі организмге сол фактор күштірек әсер етеді;

19. Биосфера туралы ілімнің авторы кім?

3. В.И. Вернадский;

20. Демэкология нені зерттейді:

+3. популяцияның өсіп өну зандылықтарын;