1.Прадмет, метадалогія і гiстарыяграфiя гiсторыі дзяржавы I права Беларусi.

ГДПБ – гэта гіст-прававая навука, якая вывучае працэс змены тыпаў і форм дзяржавы, развіцця і змены прававых сістэм на тэр-ыі нашай краіны.

Прадмет – вывучэння найбольш агулных заканамер узнікнення, функц-я і развіцця дзярж-прав змен.

Метадалогія: - экспаніруючы, праблемны (пры чыт лекцыіі); - праблемна-дзейнае і праблемна-дыялагічнае навучанне як сукупнасць узаемазвяз спосабаў і сродкаў, якія забяспеч творчы удзел курсантаў.

Гісторыяграфія:Грунтоўнае і сістэматычнае вывучэнне гісторыі дзяржавы і права Беларусі пачынаецца з 80-х гг. XVIII ст., калі было надрукавана навуковае даследаванне ўраджэнца беларускага Падляшша Тэадора Астроўскага Першы разглядаў права Беларусі як частку права Польшчы. 3 гэтых пазіцый напісана кніга прафесара Крэмянецкага ліцэя Тадэуша Чацкага «Пра літоўскае і польскае права, яго дух, крыніцы, сувязі і пра змест першага Статута, выдадзенага для Літвы ў 1529 годзе» (1800—1801) і інш.

Другі кірунак пачаў выразна афармляцца ў 60—70-я гады XIX ст. Большасць расійскіх гісторыкаў, выступаючы са славянафільскіх пазіцый. Да перш. пал. XIX ст. адносіцца і афармленне патрыятычнага кірунку гісторыка-прававых даследаванняў Беларусі. Піянерамі тут былі I. Даніловіч, Т. Нарбут, … Іх заслуга: сабралі і высветлілі цэлы шэраг фактаў дзяржаўна-прававой гісторыі Беларусі XIV—XVIIIст і з іх дапамогаю паказалі гіст неабгрунтаванасць польскай шавіністычнай гістарыяграфіі. Традыцыі былі працягнуты такімі гісторыкамі кан XIX— пач XX ст., як М. Доўнар-Запольскі, В. Ластоўскі, якія адмоўна ацэньвалі вынікі далучэння Беларусі да Расійскай імперыі.

Новы ўсплёск адбыўся пасля абвяшчэння суверэнітэту РБ. У 90-я гг. XX ст. і ў пачатку XXI ст. з'яўляюцца даследаванні ў галіне дзяржавы і права феадальнай Беларусі — Т. Доўнар, Г., Я. Юхо, дзяржавы і права савецкай Беларусі — В. Круталевіча, А. Вішнеўскага, і інш. Падрыхтаваны вучэбныя дапаможнікі А. Вішнеўскага «Гісторыя дзяржавы і права Беларусі»; Я. Юхо «Гісторыя дзяржавы і права Беларусі»

2.Канцэпцыі паходжання дзяржаўнасці і права. Утварэнне дзяржаў-княстваў на тэрыторыі Беларусі ў раннім сярэднявеччы (IX – першая палова XIII стст.).

У летаписах дзяржавы гэта: «зямля», «горад» «княства». Кожная мела свой цэнтр, або старэйшы горад. Яго именем называлася уся дзяржава и яго жыхары: палачане, дручане и тп. Змены у вытворчых адносинах у 9-10 ст. выкликали каранные змяненни у дзяржауным и палитычным ладзе. Усе гэта прыводзила, што дробныя дзяржавы-княствы абъядновывалися, зливалися; таксама крупныя аб’ядноувалися у федэрацыи. На тэрыторыи Беларуси у 9-13 ст. иснавали дзяржы-княствы:Полацкае, Тураускае и др. Гэтыя княствы утварали саюзы памиж сабой оба з иншыми. Вышэйщими органами были князь, савет, веча. Цэнтральнае киравання выпауняли пасадник, тысяцки, и т.д., а таксама вышэйшыя прадстауники царквы. Князь быу галоунай асобай, меу права вырашаць усе бягучыя пытанни, але выданнем новых законау князь не валодау. Дума не мела пастаяннага складу. Веча – старажытны орган дзяржаунай улады. Усе пытанни вырашалися бальшинством голосов.

Права:у старажытнасцти пануючым было звычаевае права. Прычем у кожнага атдельнага государства сваё. Источник - обычаи. Оно складывалось по мере формирования государства. По мере усиления социальной напряж возникла необходимость писанного права, нормы которого в некоторой степени ограничивали произвол администрации. Характерные черты: формальное равноправие свободных людей и мягкость наказаний. Писанное право сначала не заменяло обычное право. Оно действовало наряду с ним. Первыми нормативными акты:грамоты князей, договоры. Спалучэнне старых нормау звычаевага права и новай правотворчасци асаблива выразна видать у судзебнику 1468 года и статуте 1529.