IVтарау

1.Қытай деректері бойынша түрік қағандары қашан жібек шапан кигендері белгілі?

2.Жібек жолының басы басталды?

3.Жібек жолы Ұлы Қытай қорғанының батыс шетінен өтіп,қай жерге жетті?

4.Жібек жолының солтүстік бағыты қай жерге келіп,екі тармаққа бөлінді?

5.Ежелгі Қытай деректеріне қарағанда қашан алғаш рет Қытай елінен Батысқа қарай керуен жолға шыққан?

6.Жібек жолы арқылы таралған көкіністің бірі?

7.Жібек өндіруді құпия ұстаған мемлекет.

8.Кімдер Жібек өндіруде Қвтаймен бәсекеге түскен?

9.Жібек жолының Жапонияның сілемі-ертедегі астанасы қай қалада жібек сататын орындар болды?

10.Жібек өндіру жандана бастаған елдер?

11.Византия шеберлерінің қолынан шыққан тамаша күміс құмыралар қай қаладан табылған?

12.Қытайдың әдемі фарфорлары қандай ортағасырлық қалалардан табылған?

13.Жібек жолы бойында өнердің дамығанын қандай бейнелер арқылы білеміз?

14.Қытай деректері бойынша Жібек жолының халықаралық қарым-қатынас жағынан жандана бастаған кезі.

15.Қытай императоры У –Ди қашан батыс елдеріне елшілік аттандырған?

16.568жылы дипломатиялық қарым-қатынас қандай елдер арасында болды?

17.Сол екі ел қандай елге қарсы одақ құрған?

18.Жібек жолының шығысқа қарай шығатын негізгі қақпасы.

19.Жібек жолы Тараз қаласы арқылы қай қалаға жеткен?

20.Отырардан шыққан бір жол қайда барған?

21.Сырдария арқылы өткен екінші тармақ қайда жеткен?

22.Сүткент арқылы жүретін жол қай да жеткен?

23.Жолдың бір тармағы Қызықұм арқылы қандай елдерді байланыстырған?

24.Ұлы Жібек жолы қай хандық тұсында негізгі сауда жолына айналған?

24.Жетісу арқылы шығыстан тартылған бағыттары қайда түйіскен?

25.Тараз қаласы арқылы келген жол қай қалаға келгенде екі тармаққа бөлінген?

26.Оңтүстік-батыс бағыт қай қалалар арқылы Батысқа қарай шықты?

27.Испиджабтан шыққан бағыт қай жерге келгенде екіге бөлінді?

28.Жанакент қаласынан тағы бір тармақ қай жаққа бағытталды?

29.Сығанақ қаласынан Ақсүмбе қаласы арқылы қайда бағытталды?

30.Сауран қаласынан шыққан екінші бір тармақ қай қала арқылы басталды?

31.Оңтүстік Қазақстанда неше қаланың орны белгілі болды?

32.кейінгі зерттеулер бойынша Оңтүстік Қазақстандағы қалалар саны нешеге жеткен?

33.Жазба деректерде алғашқы кезде неше қала аталған?

34.Жазба деректердегі қалалар соңғы кезде нешеге жетті?

35.Оңтүстік Қазақстандағы қалалардың топтаса орналқан жерлері қай жерде?

63.Мамандардың есептеуі бойынша Шу аңғарындағы өңделген жерлер көлемі 700мыңшаршы метр болды?

64.Қызылөзен қаласының орнын қазғанда ненің бейнесі бейнелеген тақталар табылды?

65.Мешіт-

66.Боран мұнарасы қашан және қай жерде салынған?

67.Күйдірілген кірпіштен жасалған мешіт Тараз қаласының маңындағы қандай қаладан табылған?

68.Өзінің алғашқы құрылыс жүйесін сақтаған ескерткіштер және олар қай қаланың маңында орналасқан?

69.Қожа Ахмет Йасауидің ұстазы-

70.бабаджа-қатын кесенесінің есігі қай жағында орналасқан?және шамамен қашан салынған?

71.ХІ-ХІІғасырларға тән екі шығыс моншасы аршылған қала.

72.Тараз қаласынан аршылған монша неше бөлмелі.

73.Шығыс моншасы қай қалада ХХғасырдың 60жж дейін істеген?

74.Арасан моншасы қай қалада орналасқан?

75.Қыш ыдыс қақпақтары қай қалалардан жие кездеседі?

76.Жазба деректер бойынша қай аймақта қойға табыну өріс алған?

77.Ежелгі түріктер 6ғасырдан бастап қандай дінінің таралу ықпалына ұшырай бастаған?

78.Ұлы Жібек жолымен батыстан шығысқар қарай қандай дін тараған?

79.қай қала жұртынан христиан шіркеуінің қалдықтары табылған?

80.жібек жолымен Иранда ІІІғасырда қалыптасқан қандай дін таралған?

81.Манихейлікті таратуда кімдер жетекші рөль атқарған?Және бұл ілімнің ғимараттары қай қалаларда орналасқан?

82.Зороастризм құрылыстары қай қалалардың орнынан табылған?

83.Қашан арабтар дін үшін соғыс деген ұранмен көрші елдерді жаулап алды?

84.Араб қолбасшысы кім 709жылы Бұқараны соғыссыз басып алды?

85. Және 714жыл қай қаланы басып алып,Испиджабқа жорық бастады?

86.Насыр ибн Сейяр 737-748жж қандай аймақтарға басып кірді?

87.Ислам дінінің таралуына қандай шайқас өз әсерін тигізді?

88.Х-ХІ ғасырлар арасында қала мәдениетінің дамуына маңызды рөл атқарды?

89.Кімнің айтуы бойынша Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу аймақтарында Хғасырда мешітсалынған?

90.Жұма мешіті қай да орналасқан?

91.ХІІғ екінші жартысында қандай жағдай ислам діні кең түрде таралуына әсер етті?

92.әл-Фараби шығармалары қай тілде жазылды?Оның күйінің аты.

93.әл-Фараби алғашқы білімін қай қалада алған?Және оның қанша тракттар жазып қалдырған?

94. Әбу Райхан Әл-Бирунидің еңбектерінің саны.

95.Бұрынғы ұрпақтар есскерткіші;Асыл тастар еңбектерінің авторы.

96.түркі тілдес тайпалардың бір-біріне жақындығын белгілі құлама кім зерттеген?

97.Махмұд Қашғаридің үш кітаптан тұратын өшпес мұнарасы.

98.Атақты орыс ғалымы кім Қашғаридың бұл кітапты жазудағы басьты мақсаты түрік тілінің мәртебісін көтеріп....... деген.

99.Кім Махмұд Қашғари өзінің атақты еңбегін жазуда зерттеушілердің көшбасшысы деген пікірді айтты?

100.Қарахан мемлкетінің әйгілі ғұламасы.

101.Баласағұни қай қалада дүниеге келген?

102. «Құт негізгі-білік» қай тілде жазылған?Және бұл еңбек кімге сыйға тартқан?Және бұл еңбек қай қалада аяқталған?

103.7-9ғасырда өркендеген ауыз әдебиеті қашан қалыптаса бастаған жазба әдебиетінің негізін қалаған?

104.Қарахан мемлекетінің кезінде даңқы шыққан ақын.

105.Иүгнекидің бізге жеткен еңбегі-

106.Йасауи қай қалада дүниеге келген?Және кімнің қолында өскен?

107.Ол Бұхара қаласында кімнің діни білім алған?Және кімді пір тұтты?

108.Йасауиден қалған мұра.

109.Және оның шәкірті.

120.Кенже аймағының орталығы қандай қала және қайда орналасқан?

121.Фараб аймағының орталығы

122.Сырдың орта ағысындағы қала

123.сырдың төмеңгі ағысындағы қалалар:

124Қалалық отырықшылық қанат жайған аймақ.

125.оңтүстік-батыс Жетісу орталығы(бұл аймақтан неше қала табылды?)

126.Солтүстік-шығыс жетісудан неше қала жұрты табылды?

127.Қалалар көлемі жағынан неше топқа бөлінді?Ретімен жаз.

128.Ұлытау етегіндегі қалалар:

129.Кеңгір өзені бойындағы қалалар:

130.Құмырашылардың шеберханалары қаланың қай жағында салынған?

131.Х-ХІІ ғасырлардағы қалалардың басты бір жаңалығы-

132.Қандай қаланың екі жерінен шығыс моншасы табылған?

133.Қандай қалалардағы моншалар су қыш құбырмен тартылған?

134.Қоржын үй табылған ерте ортағасырлық қала.

135.Ташнау-

136.Нешінші ғасырларда құмыралар сәнді,әрі мықты,әр-түрлі қалыпта салынған?

137.Жетісу аймағынан табылған құмыралар пішіні қандай болды және олардың сырты қандай өрнекпен оюланған?

138.Қазақстанда шыны ыдыстар Хғасырға жататын қай қалалардан табылды?

139.Шыны ыдыстар қандай әдіспен жасалған?

140.Темір ұсталығының орындар ықандай қалалардан табылған?

141.Сүйектен жасалған түйреуіштер мен щахмат тастар қай қала орнынан табылған?

142.Қай қала маңына сүйекпен қапталып жасалған садақ табылған?

143.Қандай қалаларда ақша шығаратын сарайлар болған?

144.Кімнің хабарына қарағанда Шаштан басқа қалалардан бағалы терілер әкелінген?

145.Ферғана мен Испиджабта сауда немен айырбас турінде жүрген?

146.Тараз қалсында айырбас немен болд

5тарау

1.Қытай елінен батыс елдеріне жібек таси бастағЖібек сатуда Қытай мемлекетімен бәсекеге түскен ел

2.Жібек жолының Жапонияда жібек сататын орындар болуының дәлелі –

3.Византия шеберлерінің қолынан шыққан күміс құмыралар табылған қала –

4.Жібек жолында валюта ретінде -

5.Ұлы Жібек жолының Шығысқа шығатын басты қақпасы Жетісу.

6.Буддизм дінінің тараған аймағы Оңтүстік Қазақстан.

7.Жібек жолының солтүстік шығыс бағытымен моңғолияға,Мөңке ханға барып қайтқан

8.X-XII ғ-да 37 қала орналасты

9.Орта ғасырда қалалардың топтаса орналасқан жері .

10.Қалалық отырықшылық

мәд-тің тағы бір қанат жайған жері

11.Қалалық мәд-тің дамыған уақыты

13.Орта ғасырдағы көпестер қаласы

14.X-XII ғ-да қалалардағы құрылыс салудағы жаңалық

15.Тараз қаласының маңындағы Айша бибі кесенесісалынған уақыт

16.Орта ғасырлардағы ірі діни құрылыстар

17.Қала тұрғындарының арасында әр түрлі діни наным-сенімдердің болғандығы анық байқалады-

18. Ислам діні Орта Азия мен Қазақстанға ене бастады

19.Кутейба ибн муслимнің Шашты басып алған жылы

20.Арабтардың Орта Азияның бірқатар аймақтары мен Қазақстанның оңтүстігіне басып кірген уақыты

21.Қарахан мемлекетінің билеушісі Мұса Боғра Исламды мем-к дін етіп жариялады -

22.X ғасырда ислам дінін мем-к дін етіп жариялады -

23.Қазақ жеріндеғылым мен білім салаларың дамуына ықпал етті

24.Оңтүстік Қазақстан ислам діні кең түрде дами бастады

25.X ғасырдан бастап әдеби-ғылыми шығармалар жазған тіл -

26.Махмұт Қашғаридің үш кітаптан тұратын белгілі еңбегі -

27.Түрік тайпалары сөздерінің жиынтығы болып табылатын еңбек -

28. «Махмұт Қашғари«Түрік тілдерінің сөздігі».(«Диуани лұғмат ат-түрік») еңбегін жазудан бұрын түгелге жуық аралап шықты -

29.Н.А.Басқақовтың айтуынша Махмұт Қашғари«Түрік тілдерінің сөздігі»еңбегін жазуда аталған саладағы зерттеушілердің көшбасшысы болған -

30.«Араша , тәжікше кітаптар көп ,ал бұл біздің еліміздегітұңғыш даналық жинақ» деп айтылған-

31. Жүсіп Баласғұни дүниеге келді -

32.Терракато ол -

33.Ірі және кіші қалалардың көп шоғырланған жері -

34. «Жастығыма бейнет бер,Қартайғанда дәулет бер» деп айтқан -

35.Жүсіп Баласағұннға «Құтадығу білік» еңбегі үшін Арсылан ханның берген лауазымы –

36.VIII-XI түрік жазуын ығыстырды -

37.Ахмет Иүгнекидің «Ақиқат сыйы» еңбегі жазылған тіл -

38.Поэзиядағы сопылық ілімнің насихатшысы -

39.Қожа Ахмет Яссауидің Бұқарада білім алған ұстазы

40.Яссауидің ұстазы -

41.XI ғ-да түркі тілдес халықтардың алғашқы ақсүйектер әдебиетінің ескерткіші -

42.X-XI ғ-да Жетісу жерінде салынған мешіт -

43.Бабаджа-қатын кесенесі салынған уақыт -

44.Отқа табыну қасиеті байланыстырылды -

45.Ислам дінін уағыздаушы ел ішінде хакім ата атанған -

46.Әл-Фараби Отырар қаласында білім алған тіл - .

47.Түрік қағанаты мен Византия мемлекеті қай елге қарсы одақ құрған -

48.XI-XIIғ жататын «қоржын үй» табылған қала -

49.1217ж Хорезм шахы Мұхамед Текеш қай қалада теңге соқтырды -

50.Боран мұнарасы қай ғасырдаға жатады - .

51.Бабаджа-қатын менАйшй-бибі кесенелері жақын орналасқан қала -

52.XI-XIIғ-ға жататын Шығыс моншасы табылған қала -

53.Қазір мұражайға айналдырылған Шығыс моншасы –

54.960ж Ислам дінін мем-тік дін ретінде жариялаған қарахан билеушісі –

55.Xғ Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағанын жазған –

56.Әл-Фараби шығармаларын қай тілде жазған -

60.Монғол империясы:Керей хандығы мен монғол тайпаларының арасындағы қарым-қатынас қай еңбекте айтылады -

61.Монғол мемлекеті құрылды -

62.Шыңғыс ханның заңдар жинағы

63.Монғол империясының негізін қалаған

64.Шыңғысты тәрбиелеуге көп еңбек сіңірген тұлға.

65.Шығыс ханның әкесі неше жасында қайтыс болды?

66.Темүжінді хан сайлаған құрылтай қай жерде және қашан болды?

67.Монголша Шыңғысхан сөзінің мағынасы

68.Шыңғыс хан империяны неше түмен әкімшілік билікке бөлді?

69.Монголия аумағы мен халқы неше әскери аймаққа бөлінді?

70.Орталық ,сол,оң қанат қалай аталды?

71.Шыңғыс ханның өзінің жеке басын қорғайтын жасауыл қалай аталды?

72.Жасақ бойынша өкімет билігінің жоғарғы органы-

73.Шыңғыс әскерінің қытайды басып алған уақыты

74.Шыңғыс әскерінің Жетісуға басып кірген жылы

75.Жебе Ноян бастаған монғол әскері Жетісу халқын өзіне тарту үшін

76.1207-1207жылы Енисей қырғыздарын басып алған

77.Шыңғысхан 1217 жылы Күшіліктің Жетісудағы иеліктерін басып алуға аттандырды

78.Шыңғыс ханның 150 мың қолы Ертістен Сырдарияға аттанған жыл -

79.Жошыға қараған жерлер

80.1207-1209жылдары Шыңғысхан қай жерлерді өзіне қаратты?

81.монголдар Күшілікті қай жерде өлтіреді?

82.Жошы Торғай даласында кімдерге күйрете соққы берді?

83.Қай жерлерді жаулап алу арқылы Қазақстан оңтүстігі мен Орта Азияға жол ашылды?

84.Отырар апаты қашан болды?

85.Шыңғыс ханға 15 күндей берілмеген қала

86.Сыр бойындағы қалалардың толығымен монғолдардың иелігіне өткен уақыты-.

87.Шағатай ұлысына қараған жер -

88.Шыңғысханның өлген жылы

89.1219ж Шыңғыс ханның ұзын қолы қалай қарай қаптады?

90.Отырар қаласында қақпаны ашқан кім?

91. Қай жылдар аралығында Шыңғыс хан Қазақстан мен Орта Азияны толық жаулап алды?

92.Монғол шапқыншылығына дейін және кейін Жетісу аумағында қанша елді мекен болды?

93.Жошы ұлысының орталығы және Жошы күмбезі қайда орналасқан?

94.Шағатай ұлысының орталығы-

95.Шағатайдың жазғы ордасы қайда орналасқан?

96.Үгедей ұлы хан атағын алғаннан кейін қайда тұрған?

97.1259жылы кім қайтыс болғаннан кейін Шыңғыс хан ұрпақтарының арасында тартыс болған?

98.Жошы ұлысында құрылған алғашқы мемлекет.

99.Европаға жорықты бастаған монғол ханы -

100.Алтын Орданың негізін қалаған хан -

101.Алтын Орданың алғашқы орталығы және кейін қайда көшірілді?

102.Орыс деректері бойынша Алтын Ордада мемлекет деген ұғым қашан пайда болған?

103.Батыйдың билік қылған жылдары

104.Алтын Ордада исламды мемлекеттік дін деп жариялаған кім?

105.Алтын Ордада уәзір билік жүргізген сала -

106.Алтын Орда тағында билігін нығайту үшін Тоқтамыстың Иәскеуді өртеген жылы –

107.Батый ханның әділдігі туралы кім жазған?

108.Батыйдың батысқа жорығы неше жылға созылды?

109.Алтын Орда кімнің тұсында Египет сұлтаны Бейбарыспен байланыс күшейді?

110.Алтын Ордада орданың беделінің өскендігін көрсететін жағдай-

111.Алтын Орда ханы кім мұсылман дінін қабылдап,Әзірбайжан жерінде мешіт салдырды?

112.Берке хан ислам дінін қандай мақсатта қолданған?

113.Берке қай жерге жасаған жорығында қаза тапты?

114.Меңгу-Темір билік еткен жыл.

115.Меңгу Темір Византияға жорығын қашан жасады?

116.Алтын Орданың саяси жағынан мемлекеттік беделінің көтерілуіне зор үлес қосқан кім?

117.Алтын Орданың ерекше күшейіп гүлденген кезі кімдердің тұсында?

118.Қай хан қалалық өмірдің дамуына көп көңіл бөлген?

119.Ал кімнің тұсында жаңа ғимараттар мен мешіттер салынған?

120.Алтын Орда ішінде алауыздық қашан күшейді?

121.Алтын Ордада хандық үшін тартыс қай жылдары болды және сол жылдары неше хан сайланды?

122.Мамай әскері кімнен және қашан жеңілді?

123.Алтын Орда билігін Әмір Темір көмегімен кім алды?

124.Тоқтамыс әскері қашан Мәскеуге басып кірді?

125.Алтын Орда хандары ислам дінін қабылдағаннан кейін іс жүргізу жұмыстарын түрік жазумен ,яғни орта ғасырдағы қандай жазумен жүргізген?

126.Білікшілер-

127.Мәлік-

128.Даруғалар-

129.Беклер Бек-

130.Алтын Орда мемлекетін басқару жүйесінде кімдер маңызды орын алды?

131.Алтын Орда мұсылман мемлекетке айналды?

132.Орда- Ежен билік құрған мемлекет.

133.XIIIғасыр мен XVғасыр басында Шығыс Дешті қыпшақта өмір сүрген мемлекет

134.Ақ Орданың астанасы.

135.Ақ Орданың аумағын қамтыған жерлер -

136.Ақ Орда Алтын Ордадан біржола бөліне бастайды –

137.Ақ Орданың күш- қуатын нығайтқан хан

138.1379 жылы Тоқтамыстың Темір-Мәлікті жеңіп билікті қолына алған қаласы-

139.Тоқтамыс Мамай Ордасын басып алған жыл -.

140.Ақ Орда мемлекетін әлсіреткен -

141.Сыр бойындағы қалаларды қайтаруға әрекет жасаған Ақ Орда ханы -

142. Ақ Орда өмір сүруін тоқтатты

143.Ақ орда аумағы Жошы ханның екі баласы кімдердің жерін қамтыды?

144.1327-1328жылдары Сығанақ қаласында теңге соқтырған Ақ Орда ханы.

145.Алтын Ордада аласапынан төңкеріс қашан басталды?

146.Ұрыс хан қашан Сығанақ қаласында теңге соқтырды?

147.Ұрыс хан қашан Кама бұлғарларын бағындырды?

148.Ұрұс ханның Сыр бойына оралуына не себеп болды?

149.Ұрұс хан өз көмек бермегені үшін кімді жазалайды?

150.Тоқтамыс кімді паналайды?

151.Әмір Темір қандай оқиғадан кейін Тоқтамысты Ақ Орда ханы етіп тағайындайды?

152.Сауран түбінде Тоқтамыс кімнен жеңіліс тапты?

153.Тоқтамыс қашан Темір Мәлікті жеңді?

154.Ақ Орда ханы кім Сырдария бойындағы жерлерді қайтару үшін әрекеттер жасады?

155.Шығыс Дешті Қыпшақтағы билік 1428жылы Жошының Шайбани әулетінің ұрпағы кімге тиесілі болды?

156.Қай ханнның тұсында Ақ Орданың қалалық мәдениеті дами түсті?

157.Ақ орданың орнына келген хандық

158.Моғолстанның өмір сүрген уақыты

159.Моғолстан мемлекетін құруда белді рөл атқарған Дулат ақсүйегі -

160.Моғолстанның негізін қалаған хан –

161.Моғолстанның орталығы -

162.Мұхамед Қайдардың айтуынша Моғолстанда бір күнде ислам дінін қабылдаған адам

163.Әмір Темір мен шияс-қожа арасындағы «батпақ шайқасы» болған жыл -

164.Моғолсьанда Есен-Бұға хан билік құрған жылдар -

165.Моғолстан мемлекеті ыдырай бастады -

166.1336-1405 жылдары өмір сүрген тұлға -

167.Әмір Темір 1370 ж. Басып алды -

168.Әмір Темірдің әскері Терек өзенінің жағасында Тоқтамыстың әскерін жеңді -

169.Әмір Темір 1405ж. Қайтыс болған қала

170.Әмір-Темір шапқыншылығының зардабы –

171.1371-1372жж. қай аймаққа әскер аттандырды.

172.1371-1390жж. дейін Моғолстанға Ақсақ Темірдің жорығы –

173.Моғол тағына кімдер отырған?

174.Уәйісхан 10жыл ішінде қалмақтардың неше шабуылына тойтарыс берді?

175.Хандық билік үшін тартыс кімдердің арасында болды?

176.Моғолстанның Жетісу қай жағында орналасқан?

177.Моғолстан кімнің тұсында ыдырады?

178.Әмір Темір кімнің баласы және қай тайпадан шыққан?

179.Әмір Темір Алтын Ордадан бұрын қай жерді әлсіретуді көздеді?

180.Әмір Темір Тоқтамысты жазалау үшін қашан әскер жіберіп,қиратады?

181.Тоқтамыс қашан өз билігін күшейтеді?

182.Әмір Темір Қамар-ад-динді талқандау үшін қанша әскер жіберді және қашан?

183.Қамар-ад-дин қашан және қай жерде екінші жеңілді?

184.Әмір Темір қашан Моғолстан мен Алтын Орда бірнеше рет жорықтар жасады?

185.Моғолстан қашан Темірге толық тәуелдікке түсті?