3)Қ. Индустрияландыру: жетістіктері, мен қателіктері

1925ж желтоқсан – БКП-ның XIV съезі белгілеген соц-к индустрияландыру бағыты жарияланды

Индустрияландыру КСРО халық шаруашылыған дамытудың 1-бесжылдығы мен (1925-1932) қатар келді. Қ. Индустрияландыруды жүргізу ешбір кемшіліксіз, қайшылықсыз өттідеуге болмайды. Кемшіліктері: Машина жасау, металлургия, қоғасын өнеркәсібі кәспорындары болмады. Энергетика базасы, құрылыс материалдары өнеркәсібі артта қалды. Тау-кен шикізтын дайындаушы база ретінде қала берді. Республикада сирек кездесетін металдар, мұнай, көмір, фосфорит тегін әкетілді. Теміржоларқылы жүк тасымалдау 1913 деңг-н 21,3 есе асып ктті. Жетістіктері: қысқа мерзімде орасан зор материал-қ қазаналар мүмкіншілігі жасалды, республикада қалалар мен тұрғын-ң үлес салмағы өсті, ұлттық жұмысшы табы құрылуы.

5 Билет

1.б.з.б.3ғ аяғында қытай деректерінде ғұн атауы кездеседі.б.з.б 206ж ғұнның билеушісі Мөде Шанью батыста үйсіндерге шабуыл жасады.б.з.б 55ж ғұндар 2ге бөлінді.Оңт бөлігі Хань империясына бағынышты болды.Солт бөлігі ғұндар Моңғолияның солт батысындағы қырғыз нұр көлі маңына ордаларын орнатты.Оңт және Солт арасындағы өзара қарқыстан кейін,Чжи Чжи басқарған солт ғұндар солт моңғолияға шығыс Түркістанға қоныс аударды.б.з.б 47ж солт ғұндар Тянь Шаннан өтіп,қаңлылармен көрші болды.б.з.б 93ж ғұндардың Қазақстанға 2рет қоныс аударуы.Ғұндар Сырдарияға,Арал жағасына орталық және батыс Қазақстанға жетті.

2.15-18ғ қазақтарда шаруашылықтың үш саласы анық байқалды.көшпелі,жартылай көшпелі,отырықшы.Малдың негізгі түлігі қой,жылқы,түйе,ірі қара аз болып,негізінен отырықшы аймақтарда өсірілді.Көшпелі шаруашылық малды маусымға қарай жаю тәжрибесін туғызды.Маусымды 4кезеңге бөлді.көктеу,жайлау,күзеу,қыстау.

3.Сталиндік казармалық социялизим.1930ж елдің барлық жерінде социялистік қатынастар орнады.Елде 1936ж Сталиндік КСРО конституциясы жарияланған бюракратикалық орталықтандыру орнықты.Социялизм тотолитарлық казармалық сипат алды.Одақтық ішкі істер халық комиссирияты құрамында жазалау шараларын (жер аудару,еңбекпен түзеу лагерлеріне қамау,жеке адамдарды,халықтарды жер аудару) қолданылатын ерекше кеңес құрылды.Зиялы қауымды жаппай қудалау.1930ж сәуірде қазақ АКСР БНСБ алқасы Ж.Аймауытовты атуға үкім шығарды.Қазақстан картасында ерекше режимді Карлак пайда болды.А.Л.Шижевский (селекционер)В.С.Пустовойт(генетиканың негізін салған).Людвик сәулет академиясының корреспонденті.ГУЛАК 101000қазақстандықтар азаттан өтеді 27000астамы атылады.АЛЖИР С.Сейфуллиннің әйелі,Т.Рұсқұловтың әйелі мен қызы,Жүргеновтың әйелі азап шекті.

6 Билет

1.Б.з.б 2ғ үйсін тайпалары орталық Азиядан Жетісуға қоңыс аударды.б.з.б.160ж үйсіндер тиграхауда сақтар жерін мекендеді.ертедегі қытай жазбаларында усун атауы б.з.б.2ғ соңынан бастап кездеседі.терри Шу мен Талас өзеңдері,Балхаш,Ыстық көлі.астанасы Чигучен халқы 630000адам,атты әскері 30мың адам,соғыс жағдайында 180000.билеушісі Гуньмо күнбегі.Қаңлы туралы б.з.б. 2ғ қытай деректерінде жазылған.терри Қараутау жотасы Сырдарияның орта ағысы.Астанасы Битьян.халқы 600000,120000үй,билеушісінің титулы хан.Мәдениеті 3ке бөлінген Қауыншы мәдениеті Ташкент төңірегіндегі аймақ,Отырар Қаратау мәдениеті Сырдария өзенінің орта ағысындағы Қаратау беткеулерінен Талас өзеніне дейінгі аралық.Жетіасар мәдениеті Қуандария Жаңадария аңғарлары аралығы.

2.Қазақ феодалдарының өзара тартысы көрші мемлекеттің шабуылдарына жол ашты Солт Батыстан Башқұрттар,Солт Сібір Казактары,Оңт Қоқан Хиуа хандықтары,Шығыстан Жоңғария,Оңт Шығыстан Қытай.1718ж Аягөз шайқасы.1723ж Цеван Рабдан бастаған70000 Жоңғар әскері 7 шепке бөлініп,қазақ өлкесін ойрандады.(Жетісу,Қаратау,Талас алқабы).Бұл ақтабан шұбырынды алқа көл сұлама.ақмешім(1723-27)осы кезде Елімай өлеңі туды.Қалмаққырылған шайқасы1726ж ,Сарысудың ортасы Торғай даласы.Бұланты өзеңінің жағасында Қарасиыр деген жерде 60000қазақ әскері күшімен қалмақтар талқандалды.1729 көктем Аңырақай шайқасы Балхаш көлінің Онт.18ғ қазақ батырлары.Бөгенбай батыр 1678-1775, Қабанбай батыр1701-81,Есет батыр 1667-1749,Наурызбай батыр,Райымбек,Жәнібек,қолбасшы болды.

3.1941ж 22маусым фащистік германия КСРОғо тұтқиылдан соғыс ашты.1941-45жж аралығында барлығы 460зауыт,фабрика,шахта салынды.Ауыл шаруашылығындағы жағдай төмендеді.Соғыс жылдары қазақстан халқының материалдық жағдайы төмендеді.Мәскеу шайқасы 1941ж 30қыркүйек басталды,аяқталады 1941ж 6желтоқсан.Батыс шекараны күзеткен 485 шекара заставасы жау шабуылын алғашқы қарсы алды.Бренст қамауының қозғаушылары 1941ж 22маусымынан 1айдан астам уақыт жауға төтеп берді.Мәскеу шайқасында генерал майор Панфилов және полк комисары Эгоров қолбасшылық еткен 316атқыштар девизиясы шайқасы.Төлеген Тоқтаров ерлігі бародино селосында неміс бөлімінің штабына кіріп, 5офицерді өлтірген.Мәлік Ғабдуллин ерлігі жау танкісін жойып,өз бөлімшесін жау қоршауынан алып шықты.Ленинград шайқасы 1941-43ж қаңтары.Сталинград шайқасы 1942шілде 1943ақпан