- •4.Рөлдік конфликт.
- •1.Әлеуметтік рөлдің құрылымы.
- •2.Конфликтология (р. Дарендорф).
- •3.Индикаторлар
- •1.Сипаты мен технология деңгейі бойынша қоғамның классификациясы.
- •2.Құрылымдық функционализм (т.Парсонс).
- •4.Әлеуметтік конфликтердің негізгі түрлері.
- •1.Социометрия тұлғаралық қатынастың өлшеу әдісі ретінде.
- •2.Өндіріс тәсілі бойынша қоғамның классификациясы.
- •4.Х. Шелдон көзқарасы бойынша девиация байланысты.
- •1.Саяси әлеуметтану: түсінігі, қалыптасу уақыты, пәні, зерттеу мәселесі.
- •2.Әлеуметтік мәртебе: түсінігі, құрылымы.
- •4.З. Фрейд көзқарасы бойынша девиация байланысты.
- •1.Тiршiлiк ету құралдарының табуының әдiстерi бойынша қоғамның классификациясы.
- •2.Экономикалық әлеуметтану: түсінігі, қалыптасу уақыты, пәні, зерттеу мәселесі.
- •4.Ч.Ломброзо көзқарасы бойынша девиация байланысты.
- •1.Қоғамның әлеуметтік стратификациясы.
- •2.Э. Дюркгейм әлеуметтануы.
- •3.Генералды жиынтық – ол
- •4.Әлеуметтену
- •2.Құрылымдық функционализм (т. Парсонс). Билет № 12 (2)
- •1.Әлеуметтік мәртебе: түсінігі, құрылымы. Билет №14 (2)
- •2.М. Вебер және г.Зиммел әлеуметтануы.
- •3.Аз топтардағы өлшемдердiң қатынасының әдiстемесі – ол
- •1.Әлеуметтанулық сұрау: түсінігі, түрлері, әдісі, қолдану саласы.
- •2.Қазақ ағартушыларының әлеуметтік-саяси көзқарастары (Абай Құнанбаев, ш. Уалиханов, ы. Алтынсарин).
- •1.Қоғамның дамуы туралы тұжырымдамалар.
- •2.Отбасы әлеуметтануы: түсінігі, қалыптасу уақыты, пәні, зерттеу мәселесі.
- •4.Постиндустриалды қоғамның белгілері (д. Белл бойынша).
- •1.Әлеуметтік девиация: ұғымы, түрлері.
- •2.Қазақ либерал демократтардың әлеуметтік-саяси көзқарастары (а.Байтурсынов, а. Букейханов, м.Дулатов)
- •3.Интервью қолданатын саласы
- •1.Мәдени-тарихи типтер тұжырымдаларындағы қоғамның дамуы туралы.
- •1.Қоғамның әлеуметтік құрылымы: түсінігі, негізгі элементтері.
- •2.Интервью әлеуметтанулық зерттеудің әдісі ретінде.
- •3.Т. Парсонс тұжырымдамасындағы қоғам ұғымы. Билет №12 (2)
- •4.Мәртебелік символика
- •1.Тұлғаның рөлдер теориясы
- •2.Білім беру әлеуметтануы: түсінігі, қалыптасу уақыты, пәні, зерттеу мәселесі.
- •3.К. Маркс тұжырымдамасындағы қоғам ұғымы
- •4.Әлеуметтік құрылым ішіндегі мәртебе иерархиясы аталады.
- •1.Әлеуметтік институттың түрлері мен функциялары.
- •2.Тұлғаның ажырамас белгілері.
- •4.Э. Дюркгейм тұжырымдамасындағы қоғам ұғымы.
- •1.Әлеуметтік мобилділік ұғымы және түрлері.
- •2.Эмпирикалық зерттеулер: түсінігі, құрылымы.
- •3.Индустриалды қауымға дейінгі (дәстүрлі) қоғам (д. Белл бойынша)
- •1.Әлеуметтік конфликттің даму стадиялары. Билет №12 (4)
- •2.Әлеуметтанулық зерттеудің бағдарламалық құрылымы.
- •3.Әлеуметтік құрам.
- •4.Қоғамның формациялық теориясын әзірледі.
- •1.К. Маркстың әлеуметтанулық көзқарастары. 30-билет, 4-сурак.
1.Қоғамның әлеуметтік құрылымы: түсінігі, негізгі элементтері.
Қоғамның құрылымы өте күрделі. Қоғамның әлеуметтік құрылымы – тіршілік әрекетінің шаралары бойынша әлеуметтік топтар мен адамдар қауымдастықтың құрылымына байланыстар мен қатынастар жиынтығы.Әлеуметтік құрылымның басты элементтеріне: таптарқала және ауыл адамдарыой және дене еңбегінің өкілдерісословиелерәлеуметтік-демографиялық топтарұлттық қауымдастықтарБұл айтылғандарды сызбанұсқа түрінде былайша бейнелеуге болады. Әлеуметтік құрылымның басты элементтері: индивид, әлдеуметтік институт, әлеуметтік қоғамдастықтар мен топтар. Әлеуметтік қоғадастықтар деп, белгілі бір отақ белгілері бар, яғнм мүдделері, құндылық бағдарлары, атқаратын қызмет, іс-әрекеттері ұқсас адамдар тобын айтамыз. Қоғамда адамдар қоғамдасуының сан алуан түрлері бар. Оларды дәлірек түсіну үшін төмендегі үш өлшем тұрғысынан жіктеуге болады.І. Тұрақтылық дәрежесіне қарай:1) қысқа мерзімдік байланысқа негізделген, тұрақтылығы төмен қоғамдасулар, оларды квазитоптар деп е атайды.Мәселен, бұл топқп театрдегі спектакль көрермендерін, поезд вагонындағы жолаушыларды, туристік топ немесе митингке қатысатын адамдарды жатқызуға болады. Бұл топтағы адамдар арасындағы байланыс әлсіз әрі кездейсоқтық сипаты басым болады.2) тұрақтылығы орташа қоғамдастықтар (еңбек ұжымы, құрылыс бригадасы, студенттер тобы)3) тұрақтылығы жоғары қоғамдастықтар (ұлттар, таптар)ІІ. Көлеміне қарай: 1) үлкен әлеуметтік топтар немесе қоғамдастықтар (ұлттар, таптар, әлеуметтік жіктер, кәсіби бірлестіктер); 2) орташа әлеуметтік топтар (бір аймақтың тұрғындары); 3) кіші қоғамдастықтар немесе топртар (отбасы, шағын ұжымның қызметкерлері, оқу топтары). Бұл топтағы адамдар арасындағы қарым-қатынас мен байланыстар барынша тығыз және олардың мақсат-мүдделері де жақын боладыІІІ. Мазмұнына қарай әлеуметтік қоғамдастықтар: 1) әлеуметтік-экономикалық (касталар, сословиелар, таптар); 2) әлеуметтік-этникалық (ру, тайпа, ұлыстар, ұлттар); 3) әлеуметтік-демографиялық (жастар, қарт адамдар, балалар, ерлер, әйелдер); 4) әлеуметтік-кәсіби (шахтерлер, мұғалімдер, дәрігерлер, инженерлер); 5) әлеуметтік-территориялық (аймақтың, облыстың, аудан, селоның тұрғындары) деп жіктеледі.Әлеуметтік қоғамдастықтарды осылайша жіктеу түсінікті де дәлірек болады. Әлеуметтік қоғамдастықтардың (топтардың) негізгі түрлері:тұрақтылық дәрежесіне қарай тұрақтылығы төмен топтар орташа тұрақтылығы бар топтар тұрақты топтаркөлеміне қарай үлкен топтар орташа топтар кіші топтармазмұнына қарай әлеуметтік-таптық әлеуметтік-этникалық әлеуметтік-этникалық әлеуметтік-кәсіби әлеуметтік-территориялықҚоғамның әлеуметтік құрылымын осындай үш өлшем тұрғысынан жіктей келе әлеуметтану ғылымы басты назарды әлеуметтік-экономикалық қоғамдастыққа аударады. өйткені қоғам мүшелерінің арасындағы әлеуметтік теңсіздіктің мәнін, себептерін түсіну үшін бұл аталған өлшемнің мәні зор.
2.Интервью әлеуметтанулық зерттеудің әдісі ретінде.
Сауалнама жүргізу (ауызша – интервью, жазбаша – сауалнама беру, сараптамалық – құзіретті тұлғаларға сауалнама жүргізу). Қоғамдық пікірді зерттеу мен коршаған орта жайлы дұрыс ақпарат алу үшін пікіртерім әдісі қолданылады. Пікіртерім алғашқы әлеуметтік ақпарат жинаудың бір әдісі. Сұраудың екі негізгі әдісі бар: ауызша - анкета (сауалнама), жазбаша - интервью алу. Қазіргі кезде пікіртерім әлеуметтануда кең таралған әдіс болып табылады, барлық қоғамдық салада әлеуметтік пікірді зерделеу үшін қолданылады.