Мұхтар Әлиев

М ұхтар Әлиев (2 ақпаң 1933 жылы туған, Жаңақорған ауданы Талап қыстағы) – ғалым, медецина ғылым докторы (1974), профессор (1976) Қазақстан ҒА-ның академигі (1989),Қазақстанның Халық Қаһарманы (1995). Алматы медецина институтын (Қазақ ұлттық медецина университеті) бітірген (1957). 1957 – 1963 жылы Қазақстан Денсаулық сақтау министрлігінің мекемелерінде дәрігер, 1963 – 1980 жылы Алматы мемлекеттік медецина институтында аспирант, ассистент, доцент, кафедра меңгерушісі. 1982 – 87 жылы Қазақстанның денсаулық сақтау министрі болды. 1980 жылдан өзі негізін қалаған А. Н. Сызғанов атындағы хирургия ғылыми орталығының директоры және кафедра меңгерушісі (1991). Негізгі ғылыми еңбектері торакалды, абдоминалды, қан тамыры хирургияларына, транспланталогия, эндоскопия хирургия мен микрохирургия салаларының теория және практика мәселелеріне арналған. Жеке өзі 13 мыңнан астам операция жасаған. Оның ішінде бауырдың эхинококк ауруын лазермен күйдіру, аяқ- қол микрохирургиясы, қан тамырларын пластик. жолмен байланыстыру және асқазанға хирургия-пластика операциялар жасау әдістері хирургиядағы жаңалық болып саналады. Әлиев Орта Азияда алғаш рет балаларға бүйрек, бауыр алмастыру операцияларын және өт жолына, аналық без ісігіне, соқыр ішекке эндоскопияәдісті қолдануды ойдағыдай жүзеге асырды. Қан тамырларына жасалатын операцияны жетілдірді. Ол Қазақстанда алғаш рет қолқа тәждік артерияларды жалғастыру операциясын жасаған. 34 авторлық куәлік пен патент иесі. Қазақстан Мемлекеттік cыйлығын алған. (1988). Ол 350-ден астам ғылыми еңбектің, 12 монографияның,18өнертабыс пен патенттің авторы.

Мухтар Алиев

Мухтар Алиев (2 февраля 1933 год родился, район Жанакоргана зимовка Требования) - ученый, доктор(1974) наук, профессор(1976) медицина Казахстан ҒА-ның академик(1989), Герой(1995) Народа Казахстана. Алматы закончил(1957) институт(Казы национальный университет медицина) медицина. 1957 - 1963 год Казахстан в учреждениях министерства Здравохранения врач, 1963 - 1980 год Алматы в государственном институте(теперешний Казахский государственный медецина университет) медецина аспирант, ассистент, доцент, кафедра заведующий. 1982 - 1987 год был министром здравохранения Казахстана. из 1980 года сам основу желаемый А. Н. Сызганов имя научный центр хирургии заведующий(1991) директора и кафедры. Основные научные труды торакалды(грудь пустота), абдоминальный(внутренность пустота), қантамыры посвятился метатеории и вопросам практики хирургией хирургияларына, транспланталогия эндоскопия отраслей микрохирургии. Индивидуально сам сделал гомопластику свыше тысяча 13.

Адам қаңқасы

Тірек-қимыл мүшелер жүйесінің маңызы: тірек-қимыл мүшелер жүйесіне қаңқа мен бұлшықеттер жатады. Бірімен-бірі дәнекер ұлпалар (шеміршек пен сүйек) арқылы байланысқан сүйектерден қаңқа түзіледі. Қаңқа ағзаның тірегі, ал бұлшықеттер қимыл-қозғалысты қамтамасыз етеді. Тірек-қимыл мүшелер жүйесі адамның тік жүру қалпын (пішінін) сақтайды (омыртқа жотасы мен жамбас белдеулері). Қаңқа мидан бастап, барлық ішкі мүшелерге корғаныш қызметін атқарады. Мысалы, ми бірімен-бірі берік байланысқан ми сауытын құрайтын сүйектердің ішінде жатады. Жүрек пен өкпені кеуде қуысы сүйектері қорғаса, құрсақ қуысындағы мүшелерді – жамбас белдеулері сүйектері корғайды. Қаңқаға бұлшықеттер бекінеді. Ағзаның қоршаған орта жағдайларына бейімделуінің бір белгісі – қимыл (қозғалу). Денені қозғалысқа келтіретін сүйектер мен бұлшықеттер. Кез келген қозғалыста (жүгіру, секіру) ағзаның барлық мүшелері сүйекті таяныш (тірек) етеді. Сүйек кемігінде қанжасушалары түзіледі. Сүйектің құрамында минералды тұздар мен микроэлементтер болатындықтан, минералды алмасуға қатысады. Адам қаңқасы бірімен-бірі өзара әртүрлі байланыс қанжеке сүйектерден тұрады. Ересек адамның қаңқасында 200-ден астамсүйектер бар.