Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
kaz_srs (1).docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
251.47 Кб
Скачать

Строение глаза

Глаз человека – это парный сенсорный орган. Глаза расположены передней частиголовы в глазном впадине. Глаза человека по своему строению похожа на сферу,немного усковатый и имеет в диаметре 23-25 мм. Глаза человека состоит из трех оболочек: внешний, средний и внутренней. Эти оболочки окружает внутренние прозрачную строение глаза. Внешную оболочку глаза называется фиброзной. Оно делится на 2 части. На роговицу и склера.

Роговица - это внешняя фиброзная оболочка глаза. В роговице не расположеныкровеносные сосуды. Роговица состоит из 5 слоев. Это передний эпителий,передняя пограничная мембрана, основное вещество роговицы,слой Дюа и задний эпителий. Склера имеит средную толщину от 0,4 - 0,6мм и она имеет внешний волокнистый слой плотную часть белого цвета глаз. Оно занимает 4/5 часть фиброзного слоя глаз. Задняя часть склеры богата кровеносными сосудами. Все 3 слоя склеры взаимно соедины.

Гигиена глаза. Глаз для человека является важнейшим органом, поэтому надо соблюдать гигиену глаза.

  1. Защищать глаза от попадание инородных веществ.

  2. Регулировать свет на рабочем месте. Он не должен быть слишком ярким или слишком тусклым.

  3. При читание книги надо держать на расстояние 30-35см от себя

  4. Слишком долго не смотрит на телевизор. И смотреть на расстояние 2.5 – 3м от телевизора.

  5. Пить витамины ( витамин А).

  6. Совмещать физический и интеллектуальный труд.

  7. Не курить и не пить спиртное

  8. Не читать книгу лежа в машине

  9. Попадание в глаза инородных веществ очень опасно. При попадание в глаза инородных веществ первое помощь заключается промывание глаз теплой водой. Глаза не в ком случае нельзя трогать руками, можно только чистой и мягким полотенцем.

Есту мушесi

Естудеп организмнің дыбыстықа былдауқа білетін айтады. Ол есту мүшесінің күрделі қызметі арқылы іске асырылады. Сүт қоректілерде есту мүшесі сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақтан тұраұы. Сыртқы және ортаңғы құлақ есту талдағышының өткізгіш, ал ішкі құлақ — қабылдаушы бөлімі.

Сыртқы қулақ құлақ қалқанынан және сыртқы дыбыс жолынан тұрады.Құлақ қалқаны дыбыс тербелістер інқабылдап, оны дыбыс жолына бағыттайды. Дыбыс жолы дыбыс толқынын ортаңғы құлаққа өткізеді. Сыртқы құлақ пен ортаңғы құлақ арасында былжарғағы бөліп тұрады. Ол өзі нежеткен дыбыс толқынын ортаңғы құлаққа өткізеді.

Дабыл жарғағының арғыжағын дағыда былқуысында бір-бірімен буында байланыс қан есту сүйекшелері — балғашық, төс және, үзеңгі орналасады. Балғашық да былжарғағына, ал узеңгі — ішкі құлаққа баратын солақша тесікті жауып тұратын жарғаққа бекиді. Аталған сүйекшелер арқылы дыбыс толқыны дабыл жарғағынан сопақша тесікті жауып тұратын жарғаққа беріледі. Сүйектің ерекше байланысының және үзеңгі ауданының дабыл жарғағы беткейінен көп кіші болуының салдарынан дыбыс толқынының күші 40-60 есе артады. Дыбысты күшейіп кетсе құлақ қуысының еттері жиырылып, дабыл жарғағы керіле түседі де, сүйектер қимылы шектеліп, дыбыстың әсер күші аз аяды.

Ортаңғы құлақты ішкі құлақтан бөліп тұратын сүйегі қалқанда екі тесік болады. Олар жұқа дәнекер ұлпалы жарғақпен жабылған дөңгелек және сопақша тесіктер. Дөңгелек тесікті иірімтутіктер (улу) терезесі дейді. Одан сәл төменірек орналасқан сопақша тесігі -саға (кіреберіс) терезесі деп атайды.

Ішкі қулақ, немесе шытырмақ (лабиринт), самайдың қайыршық сүйегінің ішінде жатады. Ол бірінің ішінде бірі орналасқан сүйекті және жарғақты шытырмақтан түзілген. Бұл екі құрылымның арасыңда периаимфа, ал жарғақты лабиринттің ішіңде эндолимфа (ішкісүйық) болады.

Сүйекті лабиринт үш құрылымнан — сағадан (кіреберіс), иірімді түтіктен (үлудан) және жартылай дөңгелек түтіктерден тұрады. Саға мен иірімді түтік есту мүшесін құрайды. Ал сағада орналасқан қапшықтар мен жартылай дөңгелек түтіктер тепе-теңдік (вестибулалық) аппараты болып табылады. Демек, ішкі құлақта есту және тепе-тендік мүшелері орналасқан.

Саға — кішқентай қуыс. Ол сопақша және дөңгелек қапшықтарға болінеді. Сопақша қапшық жартылай дөңгелек түтіктермен, ал дөңгелек қапшық иірімді түтікпен жалғасады.

Иірімді түтік (улу) — орталық білікті бойлай спираль тәрізді екі айналып жасай орналасқан иірімделген құрылым. Рейснер мембранасы мен негізгі мембрана арқылы ол үш жіңішке арнаға — сопақша тесіктен басталатын саға өзегіне, дөңгелек тесікпен жалғасатын дабыл өзегіне және иірімді тутік өзегін бөлінеді. Алғашқы екі өзек иірімді түтіктің төбесінде бір-бірімен тар тесік — геликотрема, арқылы жалғасады және олардың қуысы перилимфамен толған. Ал, иірімді түтік өзегі эндолимфамен толады да, мұнда дыбыс толқының қабылдайтын Корти мүшесі орналасады.

Корти мушесі — күрделі құрылым. Ол негізгі мембрананың ішкі беткейін бойлай орналасқан есту жасушалары мен суйеніш жасушалардан құралады. Есту жасушаларының ұшында жіңішке кірпікшелер болады. Олар дыбыс толқынының әсерін қабылдайды. Осы жасушалардың үстінде бір үшы сүйекті түлғаға жалғасқан, екінші үшы бос жататын жабынды табақша орналасады.

Құлақ қалқаны қабылдаған дыбыс толқыны есту жолы арқылы дабыл жарғағын тербелтеді. Бұл тербеліс есту сүйектерінің тізбегі мен сопақша тесікке беріліп, саға әзегіндегі перилимфаны толқытады. Одан әрі толқын геликотрема арқылы дабыл өзегіндегі сүйыққа тарайды. Осы толқын әсер мен негізгі мембрана тербеліп,оған бекіген есту жасушаларының түктері жабынды мембранамен түйіседі де, бұл жасушаларда қозупай да болады. Қозу үрдісі улу жуйкесінің үштарынан есту жүйкесіне беріледі де, одан әрі есту жолымен сопақша ми, аралық ми арқылы үлкен ми сыңарларының самай бөлігінде орналасқан есту талдағышының қыртысық бөліміне беріледі.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]