Билет №1

1.Программалау теориясында кез келген күрделі программаны 3 түрлі құрылымнан құрастыруға болатыны дәлелденген, олар:

сызықтық, тармақты және циклдік құрылымдар. Осы 3-еуі құрылымдық программалаудың негізгі конструкциялары, яғни

құраушылары болып саналады.

Сызықтық құрылым бірінен кейін бірі орындалып тізбектеле орналасқан бірнеше операторлардан тұрады. Берілген текст (source code)-программалау тіліндегі программа тесті.

Объектілік код (object code)- машиналық тілдегі программа тесті,бір тексті компьютер орындай алмайды.

Компановшик (Linker)-объектілік модульдерден тұратын орындалатын модуль жасайтын программа. Бұл программа компиляцияланған программа тексті мен стандартты кітапхана функцияларынан тұратын программа жасайды.

Кітапхана (Lidrari)-компиляцияланған түрде сақталатын,алдын-ала анықталынған айнымалыларды мен тұрақтылары бар функциялар жиынтығы.

Компиляция уақыты(compiler time)-программаны компиляциялауға кеткен уақыт. Компиляция кезінде синтактін қателер анықталады

2. if және case операторларымен жұмыс.

If Тармақталу процестері бар алгоритмдерді ұйымдастыру үшін шартты операторлар пайдаланылады. Тармақталу белгілі бір шарттың орындалуы немесе орындалмауына тәуелді атқарылады. Кейде бір тармақ ешбір амал орындалмай да қала береді. If шартты операторы. If (егер) операторы программадағы іс-әрекеттердің орындалу реттілігін өзгертетін мүмкіндіктің ең кең тараған тәсілі болып табылады. If THEN ELSE немесе қысқартылған түрде IF THEN Мұндағы 1- және 2- операторлардың өздері қарапайым немесе құрама оператор болуы мүмкін. Case Тармақталу операторында белгілі бір шарттың орындалуы немесе орындалмауына байланысты алгоритмнің 1- немесе 2- операторы орындалады, көбінесе мүмкін болған жағдайда, екеуі емес одан да көп болады, яғни процесс көп тармақты болады. Таңдау операторы (case) бірнеше операторлардың ішінен таңдау жолымен көп тарамды тармақталуды ұйымдастырады. CASE таңдау операторы көп тармақты алгоритмдерді барынша қарапайым және көрнекі түрде жазуға мүмкіндік береді. Оның құрамында селектор (selector – таңдау) деп аталатын өрнек және параметрлер тізімі болуы тиіс, әрбір параметрге сәйкес таңдау тұрақтылары болуы қажет. Таңдау командасы былай орындалады: алдымен селектор-өрнек мәні есептеледі де, ол тұрақтылармен салыстырылады. Егер өрнектің мәні 1-тұрақтыға тең болса, онда 1-оператор орындалады, ал өрнектін мәні 2-тұрақтыға тең болса, онда 2-оператор, 3-тұрақтыға тең болса, онда 3-оператор т.б. тізімдегі тек бір ғана оператор орындалады да, таңдау командасы осымен аяқталады. сase of : ; : ;

еlse ; еnd.

3. Үшбұрыш ауданын тап.

#include<stdio.h>

Void main()

{

Float s,a,h;

Scanf(“%f%f”,&a,&h);

S=1/2(a*h);

Printf(“s=%f\n”,s);

}

Билет №2

1.DO- WHILE циклы операторы

Мүнда шарт цикл соңында тексеріледі. For және do — while - да цикл бір рет те орындалмауы мүмкін.

do

{операторлар }

while (өрнек);

Әзір өрнекте берілген шарт орындалғанша,''оператормен'' сипатталған әрекет қайталанады.

while және do…while циклдерінің айырмашылығы, do…while циклін пайдаланған жағдайда, оның құрамына кіретін операторлар міндетті түрде бір рет орындалады.

Мысалы:1:1~100 саның қосындысын шғару .

# include <stdio.h>

main ()

{int i,sum;

i=1;

do{

sum=sum+i;

i++;

} while (i<=100);

printf(“%d\n”,sum);

}

while циклы операторы

Мүнда алдымен шарт тексеріліп, нәтижесі шын болғанда цикл орындалады.

while(өрнек)

{ операторлар; }

Біршама әмбебеп оператор болып табылады. Әзір өрнек нольге тең, болмаса, оператордың (жай немесе құрама) әрекетін қайталап орындайды.

2.Массив – бұл бір атауға ие болатын және оперативті жадының ұяшықтарында тізбектей орналасатын бір типтегі элементтердің жиынтығы. c++ программалау тіліндегі массив индекспен анықталатын, алдын-ала белгілі бір типтегі компоненттерден тұрады. Массив бір өлшемді немесе көп өлшемді болуы мүмкін.

Си-де массивтің элементтері әрқашан нөлден басталып нөмерлененеді. Индекс - бүтін айнымалы мен бүтін тұрақтылардан құралған, кез-келген бүтін өрнек болуы мүмкін. Әр цифрларды, бос орынды литерлерді (бос орын ‘ ’, ‘\t’ табуляциялары және ‘\n’ – жаңа жолдар) және басқа литерлерді жеке есептейтін программаны жазайық. Цифрларды есептеуді массивте сақтаймыз.

# include<stdio.h> /* цифрларды, бос орындарды және басқа литерлерді есептеу */

main ()

{ int c, i, nwhite, nother;

int ndigit [10];

nwhite=nother=0;

for (i=0; i<10; i++) ndigit [i]=0;

while ((c=getchar())!=EOF)

if (c>=’0’ && c<=’9’) // литер цифр болып табылады ма?

++ndigit [c-‘0’];

else if (c = = ‘ ‘¦ ¦ c = = ‘\n’ ¦ ¦ c = = ‘\t’) ++nwhite;

else ++nother;

printf (“цифры = ”);

for (i=0; i<10; i++)

printf (“%d”, ndigit [i]);

printf (“, пробелы=%d,прочие =%d\n”, nwhite, nother);

3. Бөшкенің бүйір бетінің ауданын ( ) және көлемін (v= ) тап. Биіктігі h пен радиусы r белгілі.

#define pi 3.14

#include<stdio.h>

Void main()

{

Float s,r,h;

Scanf(“%f%f”,&r,&h);

S=2*pi*r*h;

V=pi*r*r*h;

Printf(“s=%f,v=%f\n”,s,v);

}

Билет №3

1. If және case операторларымен жұмыс.

If Тармақталу процестері бар алгоритмдерді ұйымдастыру үшін шартты операторлар пайдаланылады. Тармақталу белгілі бір шарттың орындалуы немесе орындалмауына тәуелді атқарылады. Кейде бір тармақ ешбір амал орындалмай да қала береді. If шартты операторы. If (егер) операторы программадағы іс-әрекеттердің орындалу реттілігін өзгертетін мүмкіндіктің ең кең тараған тәсілі болып табылады. If THEN ELSE немесе қысқартылған түрде IF THEN Мұндағы 1- және 2- операторлардың өздері қарапайым немесе құрама оператор болуы мүмкін. Case Тармақталу операторында белгілі бір шарттың орындалуы немесе орындалмауына байланысты алгоритмнің 1- немесе 2- операторы орындалады, көбінесе мүмкін болған жағдайда, екеуі емес одан да көп болады, яғни процесс көп тармақты болады. Таңдау операторы (case) бірнеше операторлардың ішінен таңдау жолымен көп тарамды тармақталуды ұйымдастырады. CASE таңдау операторы көп тармақты алгоритмдерді барынша қарапайым және көрнекі түрде жазуға мүмкіндік береді. Оның құрамында селектор (selector – таңдау) деп аталатын өрнек және параметрлер тізімі болуы тиіс, әрбір параметрге сәйкес таңдау тұрақтылары болуы қажет. Таңдау командасы былай орындалады: алдымен селектор-өрнек мәні есептеледі де, ол тұрақтылармен салыстырылады. Егер өрнектің мәні 1-тұрақтыға тең болса, онда 1-оператор орындалады, ал өрнектін мәні 2-тұрақтыға тең болса, онда 2-оператор, 3-тұрақтыға тең болса, онда 3-оператор т.б. тізімдегі тек бір ғана оператор орындалады да, таңдау командасы осымен аяқталады. сase of : ; : ;

еlse ; еnd.

2.Айнымалыларды сипаттауС-де барлыќ айнымалылар ќолдануға дейін сипатталуы тиіс. Негізгі 5 типі бар:

1.char- символды.

2.int-бүтін.

3.float-жылжымалы нүктелі.

4.double-2 ece үзындыќтағы жылжымалы нүктелі.

5.void-бос, мәнсіз.

Int- бүтін. Бұл типтің мәні, мына диапазонмен (-32768-ден 32767) шектелген бүтін сандар. Диапазон типке арналған ұяшыќтардың Өлшемімен аныќталады және наќты компьютерге байланысты. Бұдан басќа int типімен бірге ќолданылатын ќызметші сөздер бар: short int, unsigned int, long int бұлар сандар диапазонын ќысќартады немесе ұзартады.

Char-символдыќ, Бұл тип үшін мүмкін мән – бір символ. Символ апострофта жазылады. Компьютердің жадында символ бір байт ќана орын алады. Жадыда символ саќталмайды, ал сан- символ коды саќталады.Арнайы таблицаларда барлыќ мүмкін символдар және оларға сәйкес кодтар кӘрсетіледі.

Си тілінде char типін сандыќ түрде ќолдануға болады, ол үшін жаќшадағы бүтін (int) спецификаторын ќолданамыз.

Float- заттыќ тип. Бұл типтің мәні- сан, біраќ char және int типтерінен айырмашылығы, бұл тек бүтін емес.

Double-екі есе наќты заттыќ сандар.Бұл тип float типіне аналогты, біраќ ұлкен диапазондағы мәндерді ќабылдайды.

char, int —бүтін типтер, бұлар бүтін сандарды саќтауға арналған. float, double - жылжымалы нүктелі сандар. Осы 5 типтің негізінде Өзге типтер жасалынады, ол үшін модификаторлар ќолданады.

3. Дене g жылдамдықпен құлайды. Дененің өткен жолын (h=gt²/2) анықта.

#define g 9.8

#include<stdio.h>