
- •1. Электр энергиясын пайдалану. Тұтынушылардың (жүктемелердің) түрлері, ерекшеліктері.
- •2. Өткізгіштерді және аппараттарды таңдап алуға керекті қысқа тұйықталу тоғының мәні. Ерекшеліктері.
- •3. Бір тармақты реактор. Ерекшелігі. Оны таңдап алу тәртібі. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •4. Трансформаторды параллель жұмысқа қосу тәртібі. Мысал ретінде схеманы келтіріңіз.
- •5. Қосалқы станциялардың бас схемалары. Ерекшеліктері. Арнайы қойылатын талаптар. Мысал ретінде бас электрлік схеманың бір түрін келтіріңіз. Өндірісте пайдаланылуы.
- •6. Жылу электр станцияларының (маэс, жэо) технологиялық процесінің принциптік схемалары. Цехтары. Циклдері. Ерекшеліктері.
- •7. Аз көлемді майлы ажыратқыштар. Олардың түрлері. Ерекшеліктері.
- •8. Синхронды генератордың құрылысы. Олардың түрлері, негізгі бөлшектері. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •9. Ашық тарату құрылғы. Ерекшелігі. Пайдалану мүмкіндігі. Мысал келтіріңіз.
- •10. Жылу электр станцияларының және қосалқы станциялардың өзіндік қажеттері. Жалпы мәліметтері. Оларға қойылатын талаптар.Мысал келтіріңіз.
- •11. Электр қондырғыларында жиі қолданылатын электр схемаларының мемлекеттік шартты белгілері. Оларды пайдалану тәртібі.
- •12. Электр станциялардың екінші тізбегіндегі аппараттар. Олардың топқа бөлінуі. Мысал келтіріңіз.
- •13. Жоғары кернеулі ажыратқыштардың электр магниттік жетегі, схемасы. Ерекшелігі. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •14. Трансформаторларды (автотрансформаторларды) таңдап алу тәртібі. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •15. Қосалқы станциялардың байланыс трансформаторларының қуатын және санын таңдап алу. Ерекшеліктері. Мысал келтіріңіз.
- •16. Тәуелсіз мемлекеттер достастығының (тмд) болашаққа арналған энергетикалық бағдарламаларының негізгі қағидалары, негізгі деректер. Мысал келтіріңіз.
- •Электр апараттары.Жалпы мәліметтер.Оларты топқа бөлу.Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •Электр қондырғыларында қолданатын оқшаулатқыштар. Олардың түрлері. Ерекшеліктері. Таңдап алу тәртібі.
- •Iиз.Ном Iнорм.Макс
- •Трансформаторлардың орамларының схемалары және оларды топтап қосуәдістері. Олардың схемалары. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •20. Кэс, сэс, аэс-дың байланыс трансформаторларының (автотрансформаторларының) қуатын және санын таңдап алу. Ерекшеліктері. Мысал келтіріңіз.
- •21. Электр станциялары. Жалпы мәлімет. Ерекшеліктері.
- •22. Үш фазалы қысқа тұйықтау. Соққы тоғы. Анықтау өрнектері. Ерекшеліктері. Мысал келтіріңіз.
- •23. Қысқа тұйықталу тоғын шектеу әдістері. Ерекшеліктері. Мысал келтіріңіз.
- •24. Трансформаторлардың түрлері. Ерекшеліктері. Өндрісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •26. Қосалқы станциялар. Олардың түрлері. Ерекшеліктері.
- •27. Қысқа тұйықтау тоғын есептеу әдістері. Мысал келтіріңіз.
- •28. Қысқа тұйықтау тоғын шектейтін реакторлар. Түрлері. Ерекшеліктері. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •29. Трансформаторлар мен автотрансформаторлардың негізгі көрсеткіштері. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •31. Электр қондырғылары. Жалпы мәлімет. Ерекшеліктері.
- •32. Электр қондырғыларындағы қысқа тұйықталу тоғы. Жалпы мәліметтер. Негізгі анықтамалар. Мысал келтіріңіз.
- •33. Тоқ трансформаторы. Олардың түрлері. Схемаға қосу және түрлерін таңдап алу тәртібі. Өндірісте пайдалауы. Мысал келтіріңіз.
- •34. Күш трансформаторлары мен автотрансформаторлары туралы жалпы мәлімет. Жұмыс істеу тәртібі. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •36. Су аккумуляциялық электр станциялары (саэс-гаэс). Негізгі техникалық принциптік схемасы. Ерекшелігі. Мысал келтіріңіз.
- •1. Жогарвы бассейн. 2. Су торабы. 3. Станция њйі. 4. Төменгі бассейн. Т - турбина; г - генератор; н - соргы; д – қозгалтқыш
- •37. Бөлгіш және қысқа тұйықтағыш аппараттар.Өндірісте пайдалануы. Өндірісте қолдану мүмкіндіктері.Ерекшеліктері.Жұмыс істеу схемасын келтіріңіз.
- •38. Cинхронды генераторлардың статор мен ротор орамдарынсалқындату жүйелері.Құрылысы.Ерекшеліктері.Өндірісте пайдалануы.
- •1. Жылу бөлінетін ток өткізгіш өзек. 2.Ораманьң оқшауламасы. З.Толассыз салқындатқыш газ. 4. Toлассыз жылу. 5. Статор немесе ротордың темірі. Оның қуысында өткізгіш әдейі орналастырылған.
- •39. Генераторды күштік трансформаторлармен және жабық тарату құрылғысымен қосу құрылысы.
- •40. Электр қондырғыларын жермен қосу және олардың атқаратын жұмысы. Олардың құрылыысы жалпы мәлімет.
- •41. Казакстан Республикасынын энергетикасы. Тарихы. Казiргi жагдайы жане дамуы.
- •42. Электр станцияларынын бiрiншi тiзбегiндегi аппараттар. Олардын топка болiнуi. Мысал келтiрiнiз.
- •43. Коммутациялык аппараттардын жетектерi. Олардын турлерi. Ерекшелiктерi. Ондiрiсте пайдалануы. Мысал келтiрiнiз.
- •44. Афтотрансформаторлар. Ерекшеліктері, Жұмыс істеу тәртібі, Өндірісте пайдалануы. Мысал ретінде автотрансформаторлардың схемасын келтіріңіз.
- •46. Жел электр станциялары (жэс). Ерекшеліктері, жэс-дың Қазақстан энергетикасындағы алатын орны. Мысал келтіріңіз.
- •47. Жоғары кернеулі ажыраттардағы доғаны сөндіретін қондырғылар. Оларды топқа бөлу. Схемалары. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
- •48. Синхронды генераторларды параллельдік жұмысқа қосу тәртібі, қойылатын талаптар. Мысал ретінде электрлік схеманы келтіріңіз.
- •Фазалық шамдардың қосылу сұлбалары
- •49. Комплектілі трансформаторлы қосалқы станция. Ерекшелігі. Пайдалану мүмкіндігі. Өндірісте пайдалануы. Мысал келтіріңіз.
15. Қосалқы станциялардың байланыс трансформаторларының қуатын және санын таңдап алу. Ерекшеліктері. Мысал келтіріңіз.
Тоқ
трансформаторын қондырғы кернеуі
бойынша
,тоғы
бойынша
,
және де құралымы мен дәлдік
классы және электродинамикалық
тұрақтылығы бойынша:
таңдайды. Келтірілген өрнектерде
белгіленген:
—
есеп бойынша Қ.Т. соққы тоқ;
—
каталог бойынша электродинамикалық
тұрақтылықтың еселігі;
—тоқ
транформаторының номиналдық
біріншілік тоғы;
—
электродинамикалық тұрақтылық
тоғы.
Жылулық тұрақтылық бойынша тексеру келесі қатынастың орындалуына келтіреді
мұнда
-
есеп бойынша жылулық импульс;
-
каталог бойынша жылулық
тұрақтылықтың еселігі;
-
каталог бойынша жылулық
тұрақтылықтың уақыты;
-
- каталог бойынша жылулық
тұрақтылықтың тоғы.
Дәлдік класы бойынша тексеру трансформатордың екіншілік жүктемесінің рұқсатты және бекітілген мәнінің сәйкестігімен іске асырылады
мұнда
-
тоқ трансформаторының
екіншілік жүктемесі;
-
таңдалған дәлдік класындағы
тоқ трансформаторының
номиналды рұқсатты жүктемесі.
-
құралдар кедергісінен, жалғау
сымдарының және түйіспелердің
өтпелі кедергісінен тұратын
екіншілік жүктемедегі тізбектің
кедергісі.
Құралдар кедергісі келесі өрнекпен анықталады
мұнда
-
құралдар тұтынатын қуат;
-
құралдың екіншілік номиналды
тоғы.
Түйіспелер кедергісі екі-үш құралдарда 0,05 Ом болып және құрал саны көп болса 0,1 Ом болып қабылданады.
Жалғағыш
сымдар кедергісі
және олардың ұзындығына тәуелді.
мәнін біле отырып , оның қимасын тауып
алуға болады :
Қуаты 100 МВт және
одан жоғары станциялардың
негізгі және қосымша
қондырғыларының және екінші
тізбегінде және де жоғары
кернеуі 220 кВ және одан жоғары
қосалқы станцияларда мыс сымдары
(ρ
= 0,0175)
қолданылады. Басқа жағдайларда
екіншілік тізбектерде алюминий
сымдары (ρ
= 0,0283)
қолданылады.
Есептік ұзындығы lрасч ол тоқ трансформаторының жалғану сұлбасынан және тоқ трансформаторынан өлшеуіш құралдарға дейінгі арақашықтығынан (бір жақ ұшына) тәуелді болады. Әртүрлі қосылыс үшін мөлшермен келесі мәндерді алуға болады:
Тұтынушы желісінен басқа 6-10 кВ ГТҚ тізбегі, 40 – 60 м;
Генератор кернеуіндегі ЭС тізбегі 20 – 40 м;
Тұтынушыларға 6—10 кВ желісі 4 – 6 м;
ТҚ тізбегі:
35 кВ - 60 – 75 м; 110 кВ - 75 – 100 м; 220 кВ- 100 – 150 м;
500кВ - 150 – 200 м.
Қосалқы станция үшін көрсетілген мәндер 15 — 20% -ға төмендейді.
Жалғауыш сымдар ретінде көпсымды оқшауламасы қағаз, резіңке, полихлорвинилді немесе полиэтиленді, қабықшасы қорғасын, резіңке полихлорвинилді немесе арнайы жылуға төзімді бақылау кабельдерін
қолданады. Беріктік шарты бойынша қимасы алюминий сымы үшін 4 мм2 кем емес және мыстың қимасы 2,5 мм2 кем емес болуы керек. 6 мм2 үлкен сым қимасы қабылданбайды.
Кернеу трансформаторы : қондырғы кернеуі бойынша ,
;
құрылысы бойынша және ораманың
қосылу сұлбасы бойынша; дәлдік
классы бойынша; екіншілік
жүктемесі бойыша
таңдалады.
Номиналды
қуат есебінде таңдалған дәлдік
класында бір фазалы жұлдызша
қосылған трансформатор үшін,
барлық үш фазаның қосынды
қуатын алу керек, ал ашық
үшбұрыш сұлбасы бойынша
жалғанған трансформатор үшін –
бір трансформатордың екі
еселенген қуатын алу керек.
екіншілік
жүктемеге барлық өлшеуіш
құралдарды және кернеу
трансформаторына қосылған
релелер жатады.
Есептеуді қысқарту үшін құралдар жүктемесін фаза бойынша бөліп тастауға болады:
.
Егер екіншілік жүктеме таңдалған дәлдік класының номиналды қуатынан артса, екінші кернеу трансформаторын орнатып құралдардың жартысын соған қосамыз.
Кернеу трансформаторы тізбегіндегі сымдар қимасы кернеудің рұқсатты шығыны бойынша анықталады. ЭҚЕ бойынша кернеу шығыны кернеу трансформаторынан есептік санағыштарға номиналды жүктемеде 0,5%-дан аспауы керек, ал қалқандық өлшегіш құралдарға дейін —1,5% -дан аспауы керек .Есептеуді қысқарту үшін оқулық жобалауда сымдардың қимасын механикалық беріктігі бойынша 1,5 мм2 мыс сымдар үшін және 2,5 мм2 алюминий сымдары үшін алады.