101. Тұрақты ток машинасының эқк мен электромагниттік моментнің теңдеулері.

e=B_xV_al_a 1)

B_opl_aτ=Ф 2)

ν_а=πD_an/60=2τpn/60 ескеріп,

E=[pN/60a]nФ=C_enФ, 3)

Мұнда

C_t=pN/60a

M=0,5f_қорD_a

f_қор=

M=pNФl_a/2πa=c_M Фla

c_M=pN/2πa,

102.Тұрақты ток машинасының бос жүріс режимі.

103. Тұрақты ток машинасының якорь реакциясы.

Якорь магнит өрісінің, полюстердің магнит өрісіне әсері якорь реакциясы д.а. Якорь реакциясы нәтижесінде машинаның магнит өрісінің полюстер осімен салыстырғанда симметриясы бұзылады.

Егер нөлдік индукциясы бар нүктелер арқылы өтетін сызықты физикалық бейтарап (m-m’) деп атасақ, онда ол якорьдің магнит өрісінің әсерінен геометриялық бейтарапқа қарағанда (n=n¹) белгілі бір бұрышқа бұрылады. Бұл бұрыштың шамасы машинаның жүктелу шамаларына, демек якордағы ток шамасына тәуелді, ол щеткалардан алынатын ЭҚК-тің мөлшеріне әсер етеді

104. Тұрақты ток машинасыны якорь реакциясының көлденен өрісінің магнитсіздендіру әрекеті.

Магниттік тізбек қаныққан жағдайда якорь реакциясының әсерінен магнит өрісінің түрі бұзылуымен қатар, оның мәні де азаяды.

105. Тұрақты ток машинасының щеткасы геометриялық бейтараптан ығысқан кездегі якорь реакциясы.

106. Тұрақты ток машинасының қоздыру әдістері.

Тұрақты токтың генераторларының қасиеттері негізінде қоздыру ораманың қоректену әдістерімен себептеледі. Осыған байланысты генераторлардың келесі түрлерін ажыратады:

а) тәуелсіз қоздырылатын – қоздыру орама тысқары тұрақты токтың көзінен қоректенеді;

б) параллелді қоздырылатын – қоздыру орама якорь орамасына және жүктемеге параллельді қосылған;

с) аралас қоздырылатын екі қоздыру орамасы бар: біреу жүктемеге параллелді, екіншісі - якорь орамасымен тізбекті қосылған.

107.Тұрақты ток генераторның қандай сипаттамалары болады ?

1. бос жүріс сипаттамасы-б.ж. кернеудің қоздырушы токқа тәуелділігін айтады.

U₀=f(I_қ), I_ж=0, n=const, U₀=1,25U_ном

Бұл графикалық ордината бойынша айырмашылығы магнит өрісіндегистерезис әсерінен болады. Қоздырғыш ток I_қ=0, U≠0 өткізгіштерде қалдықтың болуымен түсіндіріледі.

2. Генератордың шықпалық сипаттамасы-U-ң жүктеме тогына тәуелді.

U=E-I_a∑R_a, ∆U=(U₀-U_ном)/U_ном

U₀=f(I_ж), I_ж=const, n=const

Жүктеме өскен кезде U-ң азаюына келесідей себептер әсер етеді:

1. якорь орамасындағы активті кедергіге түсетін U.

2. якорь реакциясының әсерінен ЭҚК-ң азаюы

3. реттемелік сипаттама-қоздырушы тоқтың жүктеме токқа тәуелділігі.

I_қ=f(I_ж), U=const, n =const

Реттемелік сипаттама жүктеме өзгерген кезде кернеуді өзгеріссіз ұстап тұру үшін қоздырушы токты қалай реттеу қажеттілігін көрсетеді.