1.5 Технологиялық жабдықтың принципиалды схемалары

ПП,ТП графикалық құжаттары технологиялық жабдықтың бөлшектік жалғануын және оның конструкциясын және т.б көрсетеді.

Практикалық мәні автоматты және автоматтандырылған басқаруды ұйымдастыру және орындау кезінде келесідей графикалық құжаттар болады:

жабдықтардың және трубопроводтардың принципиалды технологиялық схемалары (ТС), шартты графикалық белгілермен көрсетлген [2];

БКДЖ (Бірыңғай конструкторлық документация жүйесі) шарттарына сәйкес орындалған технологиялық жабдықтардың жұмыс сызбалары.

Құжаттың екі түрі де автоматтандыру мамандарымен келесі жағдайларда қолданысын табады:

Жұмыс сызбалары (әр түрлі проекциялардағы құрылғылардың жалпы түрі) аналитикалық әдіспен математикалық модельдерді құруда және басқару объектілерінде автоматтандырудың техникалық құралдарының құрастыруында қолданылады;

Процесстің микрожүйесін, егер ол белгісіз болса және автоматтандырудың функционалды схемаларын құру үшін технологиялық құрылғының және құбырдың құрылымдық сұлбалары;

Құрылымдық технологиялық сұлбаларда графикалық шартты белгілеулермен құрылғының келесі категориялары көрсетіледі:

Машина, механизм, жеке ТО орындаушылар (А қосымшасы);

Бірнеше ТО орындаушыларының орнатылуы және конструкциясы, немесе ТП көмектесушілері;

Жеке негізгі ТП орындайтын машиналардан, механизмдерден және орнатулардан тұратын агрегат.

Өз кезегінде құрылымдық технологиялық сұлбалар жеңілдетілген және толық болып бөлінеді.

Мысалы, жеңілдетілген технологиялық сұлба ПП (энергетикада құрылымдық жылулық сұлба) құбырлық бірігулердің құрамын (ҚБ) және негізгі және көмекші ТП орындау құрылғысын көрсетеді, ҚБ ағынның жұмыс ортасына әсер ету құралдары көрсетілмеген (арматура және т.б.).

Толық құрылымдық технологиялық сұлба (әрі қарай ҚТС) ПП толықтай қажеттілігінде, негізгі және қосымша ТП орындауда жеке немесе бірнеше ТО орындайтын құрылғылардың бірігу құрамын көрсетеді. Егер ТС болса, оларда процесске әсер ететін барлық құрылғылар және технологиялық параметрлердің өлшеу нүктелері көрсетіледі.

Мысалы, бугенераторының, турбиналардың, энергоблоктардың, ЖЭС және т.б. құрылымдық жылулық (технологиялық) сұлбасы.

Макро және микроанализ орындау позициясынан ҚТС толық оқу үшін:

Кіріс және сыртқы бастапқы ҚБ орнату, жұмыс ортасының атауы, технологиялық параметрлерді өлшеу орындары, технологиялық бөліну нүктелері, кіріс және сыртқы бастапқы ҚБ аймағының шартты түрде басы және соңы деп қабылдауға болатын кіріс және бастапқы ағындардың қосындысы.

Сырқы ҚБ аймақтарының арасындағы құрылғыларды белгілеу, ол қандай жұмыс операцияларын орындайды және оның негізгі мақсаттарын белгілеу сонымен қатар оған қатысты ішкі ҚБ және олардың бөліну нүктелері, уақытша жұмыс ортасындағы ағындардың қосындысы.

Вертикалды және горизонтальды әдістермен жұмыстық операцияларды орындауына сәйкес құрылғылардың реттілігін орнату.

Бақылау сұрақтары және тапсырмалар.

1.5.1 ПП автоматтандыруда мамандарға қандай негізгі графикалық құжаттар қажет?

1.5.2 Автоматизация позициясынан ҚТС оқуда нені орнату керек?

1.5.3 Қыздыру пройессін іске асыру үшін А қосымшасын қолданып ҚТС құру. Мысалы, суды қыздыруда үш ретімен орындалатын ТО қолдану.