2. Жылжымалы құрам габариті дегеніміз не?

Теміржол бойындағы барлық құрылыстар мен құрылымдар жылжымалы құрамның еркін, қауіпсіз, жоғары жылдамдықта қозғалуына мүмкіндік беретін арақашықтықта салынуы керек. Нақты орындалатын тұрақты габариттердің қабылдануы теміржол қозғалысының қауіпсіздігін, кедергісіз поездардың қозғалуын және адам өмірінің қауіпсіздігіне кепілдік береді. Теміржолда габариттердің үш түрі қабылданған (құрылысқа жақындау, жылжымалы құрам габариті және тиеу габариті). Габариттер түрлеріҚұрылыстардың жолға жақындау габариты деп ішкі аумағына жылжымалы құрамнан басқа жол бойындағы құрылыстар мен құрылғылардың ешбір бөлігі енбейтін көлденең шектік өлшемін айтады. Станцияларда (С) габариті тоқтау пункттерінде де қолданылады. Жолдың қисық бөлігінде құрылыстар мен жол өстері арасындағы арақашықтық жолдың түзу бөлігінде жылжымалы құрам барынша қауіпсіз және максималды жылдамдықпен қозғала алатындай ара – қашықтық алынады (13.1-13.2-сурет). Жылжымалы құрам габариты деп жүк тиелгенде немесе бос жылжымалы құрам түзу жолда тұрғанда ішкі аумағынан шықпайтын көлденең шектік өлшемін айтады. Жүк тиеу габариті деп (13.3-сурет), жолдың шекті көлденең перпендикуляр өстерінің кескінін атайды, оған тиелген жылжымалы құрам сыртқа шықпай кіруі тиіс, жылжымалы құрам тік горизонтальді жолда және ұзына бойына орналасқанда, олардың өстері жылжытылады. Жүктердің қарапайым платформаларда және транспортерлерде тасымалдануының жіберілетін биіктігі рельс бастарынан жылжымалы құрамдарының едендеріне дейін қашықтықты қосады. (С) құрылыс габаритінің көріністерінің және (1-Т) жылжымалы құрам габаритінің арасында жарты бөлігі жылжымалы құрамның қозғалуы үшін арналған, жолдың жеке элементтерінің нормалардан ауытқуларынан туған, сонымен қатар, бүйір жақ тербелістерімен және рессорлы ілмектерде жылжымалы құрамның бұрылу бөлігі бар. Қалғаны – қызмет көрсетушілер мен жолаушылар қауіпсіздігі үшін, сонымен қата, габаритті емес жүктерді тасымалдау үшін.

3. Жүкті, багажды және поштаны мезгілінде жеткізбегені үшін жауапкершілік

Согласно Уставу, жд обязаны обеспечивать доставку грузов получателям в сроки, предусмотренными Правилами. В случаях просрочки доставки грузов, а так же порожних вагонов и контейнеров, принадлежащих грузоотправителю, грузополучателю, или арендованных ими, жд назначения в соответствии со ст. 97 Транспортного Устава, уплачивает пени в размере 9% платы за перевозку груза за каждые сутки просрочки. Неполные сутки считаются полными, но не более размера платы за перевозку данного груза, если не докажет, что просрочка произошла не по её вине. Однако жд освобождается от уплаты указанного штрафа (ст. 29), если просрочка доставки груза произошла в следующих случаях: стихийные бедствия (заносы, наводнение, обвалы, лесные пожары), вызвавшие перерыв или задержку в передвижении грузов; а так же задержки вагонов на подходах к станции назначения из-за занятости путей вследствие несвоевременной выгрузки или вывоза грузов данным или другими получателями; перегрузки грузов в пути следования из-за неправильной погрузки его отправителем.