Емтихан билеті № 11

1. Жүктің таңбалауына қойылатын талаптар?

Жүктердің таңбалануының мемлекетаралық үлгіқалыпы

Көліктік таңбалану манипуляциондық белгіден, негізгі, толық және ақпараттық жазулардан тұруы керек. Манипуляциондық белгі – жүктермен жұмыс жасау әдісін көрсетуші сурет. Негізгі жазулар төмендегілерден құралуы керек:

- жүк қабылдаушының тәртіппен бекітілген толық немесе шартты аты;

- нұсқаумен белгіленген мекеннің аты, қажет кезде, қайта тиелген жүктің стансаның және порттың аты. Егер белгіленген мекен теміржол стансасы (порт) болса, онда стансаның (порттың) толық аты және белгіленген жолдың (пороход жолының) қысқартылған аты көрсетілуі керек;

- топтағы жүктің орын саны және бөлшекті нұсқаушы топ ішіндегі орынның реттік саны: бөлімінде – топтағы орынның реттік нөмірі, алымында – топтағы орынның саны;

Жүктің орын саны және орынның реттік саны тасымалдауда келесі жүктерді көрсету керек:

- әртүрдегі немесе әрсорттағы жүктерді біртипті қорапта (мысалы, бумаға әртүрлі сорттағы мақтаны);

- біртүрдегі әртүрлі қорапта;

- бір партияда біртүрдегі араласқан сорттарды жіберілмейтін бір түрдегі жүктер;

- жабдықтау комплекті;

- бір вагонда ұсақ жөнелтілім жүктері.

Қосымша жазулар төмендегіден тұру керек:

- жүк жөнелтушінің тәртіппен белгіленген толық немесе шартты тіркелген аты;

- нұсқаумен жөнелтілетін теміржол стансасының жөнелту орнының аты мен жөнелту жолының қысқартылған аты.

Төменгі санақтағы шаралар жүкжөнелтушіге жүктің жоғалу қауіпінің төмендеуіне және қабылдаудағы заттаңба мен таңбаланудың сәтсіз салынуының алдын алуға көмектеседі:

- сыртында жарнамалық немесе басқада заттаңбалары бар тез ұрланатын немесе бағалы жүктерді ашуға болмайды (мысалы фото- және кинокамера немесе аудио- және видеотехникаларды). Фирмалық жарнамалар, әсіресе ұрлықшылырды еліктіретін жақсы танымал компаниялар мен өндірістер, оларға тікелей шақырумен тең;

- жүкті тасымалдау компаниясына тапсырмай тұрып, әрбір жүкті жөнелтуде жүктің анық, нақты және сенімді бір ғана жүкжөнелтуші арқылы салынуын білу керек;

2. Көлденең бағытта платформада жүкті бекіту кезінде үйкелу күштері қалай анықталады?

Көлденең бағыттағы үйкеліс күшін анықтау

Көлденең бағыттағы үйкеліс күші келесі формула бойынша анықталады:

, (14.11)

мұндағы - жылдамдығы 100км/сағ болғандағы инерцияның меншікті вертикаль күші.

Онда:

кг

кг

3. Темір жолдар қаулысының құрылу тарихы

Барлық елдерде негiзгi құжаттар, қоятын мiндеттер, жауапкершiлiктiң нормасы және темiр жолдардың құқығы және ұйымдар және көлiктермен пайдаланатын тұлғалар сол мемлекеттiң саяси және шаруашылық шарттарымен заң күшi бар немесе органикалық сабақтас сондай болып мәндер темiр жолдардың жарғысы немесе басқа құжаттар болып табылады. (Мичуринск ) Козлово қаласындағы 1868 жылда жолаушылар және тауарлық қатынас түзу туралы бiр жолдан басқасына және ережелердiң 1872 Ортақ жылындағы шығаруы вагондардың жүк түсiрместен рұқсатнамасы туралы жеке темiр жолдардың арасындағы келiсiм анықталған. Заң қоғамының 1879 Мәскеу жылында жылжымалы құрамға келтiрiлген зиянға темiр жолдардың жауапкершiлiк туралы ережелерiн жобаны жасады. 1889 жылда тауарлық вагондарды өзара пайдалану туралы Ортақ келiсiмдi жасалды. Оның кiрiспесi жолға вагондардың қайтаруын жүйеге жойған өзiн бұзды бос күйде вагондардың өнiмсiз жүгiрiс алып келген. Бiр уақытта бiртұтас жарғының жасауы бойынша даярлайтын жұмыс жүргiзiлдi, және 1895 жылда Ресейлiк темiр жолдардың Ортақ жарғысын шығарылды. Ж/дорог бiрiншi жарғы сол уақытқа дейiннiң экономикалық және саяси шарттары және жеке түзетулермен қамтып көрсеттi, шейiн Ұлы Қазан Социалистiк төңкерiс жұмыс iстедi, яғни 1917 жылға дейiн. В.И.Лениннiң 1920 жылдың 16 тамызы РСФСР ж/дорог Ортақ жарғының кiрiспесi туралы декреттi қол қойды. Ж/дорог бұл бiрiншi жарғы Кеңес мемлекеттiк - Ва әскери коммунизм және азамат соғысы шарттарындағы көлiктiң ж/дiнiң жұмысты ұйымдастыруды есебiн бейнеледi. 1922 жылда жолдардың ж/сы жаңа жарғы енгiзiлдi. Онда тасымалдауларға және мiндет оған арналған Жоғарғы кеңес тұңғыш рет ұйымдастырылған жiберушiлердiң арасындағы вагондар үлестiруге тапсырған. Жарғының өңдеуiнде қатысу Ф.Э.дзержинск қабылдады. Халық шаруашылықтағы социалистiк экономика секторының күшейтуi өзгерiстер және ж/дорогтiң заңға сүйенген қатынастарында талап еттi. 1927 жылда әсерi кеңес одағының жолының барлық ж/сына жайылған ж/дорог жаңа жарғы енгiзiлген. (болып табыл ) вкптiң ССРО және ОКтың (снк ) Халық комиссарларын 1933-шi - жылда кеңеске басқару органдарының қайта құрылымы да жоспарлау туралы шешiм қабылдаған екен. Тасымалдауларды сымбатты жоспарлау жүйесi орнатылып, бiрiншi және екiншi дәреженiң жүктерi ерекшеленiп, айлық жоспар, тасымалдауларды маршрутизация құрастыруды рет енгiзiлдi. 20 жылдар жұмыс iстедi. Көлiк ж/д қалпына келтiрудi соғыстан кейiн мерзiмге халық шаруашылық-шы қуатты техникалық қайта жабдықтауды алды және алдынғы салалардың бiрi халық шаруашылық болды. 1955 жылда ССРО ж/дорог жаңа жарғы қолданысқа енгiзген. Тасымалдауларды ұйымдар бойынша жарғының ең маңызды жағдайларымен болды: жүк таситын және коммерциялық операциялардың орындауы және жолаушылардың қызмет көрсетуi үшiн ж/дорогтi техникалық жабдықтауға талаптар; мүдделi министрлiктердiң қатысуымен жүктер және жүк тиеудiң техникалық шарттарының тасымалдауының ережелерiнiң өңдеудi ретiнiң анықтауы; 2 дәрежедегi жүктердi бөлуiн жою; құқықтың ж/дорогиiн басшыға беру жоспардан тысқарының жүктерiн жүк тиеудi рұқсат берiлсiн және жоспар тыс; жеке тарифтар және жиындардың анықтауы бойынша ҚЖМның жоспарының кеңейтуi және ж/дорог басқарма бастықтарын; 1955 жылдың үлгiсiнiң жарғысының көлемi едәуiр кеңiткен. Ол 1935 жылдың үлгiсiнiң жарғысының 100 баптарына қарсы 228 баптарында болды. Жүк таситын және коммерциялық жұмыстың ұйымдағы көлiгiнiң ж/дқа жоспарлы экономика соңғы жыл iшiнде үлкен өзгерiстер пайда болды. Түпкiлiктi түрдемен тасымалдауларды жоспарлау жүйесi қайта салған. Көбiнесе жергiлiктi мән болатын жүктердi тасымалдау жергiлiктi ж/дорогахтарға жоспарланды. Кең тарату жұмысты ұйымдастырудың озық әдiстерiн алды: - жүк таситын станциялардың мамандандыруы; - тiрек станцияларға жүк таситын жұмыстың шоғырландыруы; - жүктi тиеу-түсiру жұмыстарының механикаландыруы; -көлiктiң басқа түрлерi бар жолдарының ж/сы өзара әрекеттесу кеңiдi. Қажеттiлiк ж/дорогтiң арақатынастарының заңға сүйенген нормалары және кәсiпорындарды анықтап алуға пайда болды. 1955 жылдың жарғысы осыған байланысты қайтадан қарастырып және 1964 жылдың 1 қазанынан ССРО ж/дорог жаңа жарғы енгiзiлдi. Жарғы тасымалдауларды орындау бойынша жүк жiберушiлер, жүк алушылар, жолаушылардың ж/дорог мiндет, құқық және жауапкершiлiк анықтайтын негiзгi құжаты болып табылады.