Бөгде сөздер

-1 Төл сөз, - ав. сөзі

-2 төл сөз!(?) – ав сөзі.

-3 Дәрмен! Дәрмен! Шүйінші! Еңлік жыры сенікі, - деді Мағаш.

Ав. сөзі: «Төл сөз».

Ав. сөзі: «төл сөз!(?)»

Шұбар Дәрменді қағып: «Тек, аңдап сөйле!»

Ав. сөзі: «Т. с.», - ав. сөзі.

Ав. сөзі: «Т. с. !(?)» - ав. сөзі.

Екі жігіт:

- Айт! Айтыңыз! – десіп кідіре қалды.

«Төл сөз, - ав. сөзі, - төл сөз».

«Төл сөз!(?) – ав. сөзі. – Төл сөз»

- Бізде жыны ұстап қалатын бақытсыз аяч бар, - деді олар. – Біз сол жынды төре тұқымы қуып шыға алады деп естідік.

Ав. сөзі: «Төл сөз?» - ав сөзі. – Төл сөз, - ав сөзі.

- Т. с.!(?) – ав. сөзі: - Т. с., - ав. сөзі, - т. с.

Есмұрат: «Мені қайтесің?» - деп жылап келіп еді. – Сен ит, өз қатыныңа ие болсаң жарамай ма, - деп Тұрлығұлдан бірлі-жарым қара әперіп, оның көңілін тапты.

Ав сөзі:

- «Төл сөз», - төл сөз, - ав сөзі.

Әжесі:

- «Қайраны жоқ көлден без, қайыры жоқ елден без» деген Абай атамыздың өлеңдері көп, қарағым, - деді.

Ав, сөзі:

-4 «Т. с.», - ав. сөзі:

-5 Т, с., - ав сөзі.

-6 Ол мені танып қояр ма? – деп күмәнденген Олжас:

-7 Кешіріңіз, маған жол берсеңіз! – деп қаша жөнелді.

1. Төл сөздің баяндауышы ашық рай – есімше + дық, дік + тәу. ж. + табыс сеп.

Сырлас, жақын жаны ашитын жеңгесі болғасын, қожаш бастан-аяқ сырын:

- Дертім сол. Одан басқа ешбір аруым жоқ, не қыларымды білмей жүрмін, - деді.

Сырлас, жақын жаны ашитын жеңгесі болғасын, қожаш бастан-аяқ сырын дерті сол екендігін, одан басқа ешбір аруы жоқ екендігін, не қыларын білмей жүргендігін айтып тастады.

2.Баяндауышыбұйрық рай – тұйық ет. + таб, сеп. н/се бар. сеп.(туралы, жайында, жөнінде)

Медғат Қасымға келіп:

- Мәриямға енді жолаушы болма! - деп ескертті.

Медғат Қасымға келіп, Мәриямға енді жолаушы болмауын ескертті.

Баян. есім сөз н/се тұйық ет. - екенін

- Есіл бойындағы Қарасарт ауылының жиені Жүсіп баласы – Қожаш, - деп аман берді.

Есіл бойындағы Қарасарт ауылының жиені Жүсіп баласы – Қожаш екенін айтып, аман берді.

Төл сөздегі баст. – баст+ілік сеп.

- Әлгі бір кісі менің Бал әжемді өлтіре жаздады, - деп аузын томпайтты.

Әлгі бір кісінің Бал әжесін өлтіре жаздағандығын аузын томпайтып айтты.

І және ІІ жақтағы сөздер – автор тарапынан айтылады.

- Сен ең алдымен менен кешірімді сұрайсың! – деп желкуесінен ұстап алды.

Оның ең алдымен өзінен кешірімді сұрауын желкесінен ұстап талап етті.

Сұраулы сөйлем

Сұрау есімдігі – сұрау есімдігі қалады

Ма, ме шылаулары - шылаумен айтылған сөз болымды-болымсыз түрде не/се антоним түрде қосарланып айтылады.

Итбай үйіне келіп, мал жайлап жүрген Қрағұлдың даусын естіп:

- Бүгін жылқыға бардың ба? – деп сұрады.

Итбай үйіне келіп мал жайлап жүрген Қарағұлдың даусын естіп, бүгін жылқыға барған-бармағандығын сұрады.

Де етістігі – айт, сұра, ойла, бұйыр, талап ет

- Бітірмесең де, бастағаныңды айт!- деді,

Ббітірмесе де, бастағанын айтуын талап етті.