Таян Аллага

Әй бәһале, әй кадерле, әй гөнаһсыз яшь бала!

Рәхмәте бик киң аның, һәрдәм таян син Аллага!

Йа Ходай, күрсәт, диген, ошбу җиһанда якты юл;

Ул – рәхимле; әткәң-әнкәңнән дә күп шәфкатьле Ул!

Саф әле күңелең синең, һичбер бозык уй кермәгән,

Пакь телең дә һич яраусыз сүзләр әйтеп күрмәгән.

Пакь җаның һәм пакь тәнең – барлык вөҗүдең пакь синең;

Син фәрештә валчыгысың, йөзләрең ап-ак синең!

Кыйл дога, ихлас белән тезлән дә кыйбла каршына;

Бел аны: керсез күңелдән туры юл бар гаршенә!

Әй бәһале, әй кадерле, әй гөнаһсыз яшь бала!

Рәхмәте бик киң аның, һәрдәм таян син Аллага!

(Г. Тукай, 1909)

1. Просклоняйте следующие слова в прошедшем неопределенном времени:

Образец: бара

Единственное число

Мин барганмын (я, оказывается, ходил)

Син баргансың (ты, оказыается, ходил)

Ул барган (он, оказывается, ходил)

Множественное число

Без барганбыз (мы, оказывается, ходили)

Сез баргансыз (вы, оказывается, ходили)

Алар барганнар (они, оказывается, ходили)

эшлә, сана, уйла, укы, яз (пиши), сөйлә, күзәт, бел (знай).

? Сорауларга җавап бирегез (ответьте на вопросы):

1. Сез кайдан килдегез?

2. Син кайда укыйсың?

3. Сез нинди фәннәрне яратасыз?

4. Синең яраткан китабың нинди?

5. Сиңа ничә яшь?

6. Хәзер сәгать ничә?

7. Сез кайда яшисез?

8. Татарстанда кайсы елга озынрак ?

9. Татарстан Республикасы көне кайчан үткәрелә ?

10. Төркиянең башкаласы нинди шәһәр ?

11. Сүриядә нинди телдә сөйләшәләр?

12. Үзбәкстанның башкаласы нинди шәһәр?

13. Сез нинди дин галимнәрен беләсез?

14. Сез нинди язучыларны беләсез?

15. Бүген нинди көн?

16. Иртәгә нинди көн?

17. Бүген көн болытлымы?

18. Италиянең башкаласы нинди шәһәр?

19. Дәрес сәгать ничәдә бетә?

● Биремнәр (Задания)

1. Переведите: мин укыйм; сез язасыз; без сөйлибез; алар тырышалар; мин эшлим; ул китап яза; студентлар укытучыны тыңлыйлар. Мин Америкага китәм. Ул мәктәптә эшли. Без авылга кайтабыз. Алар бакчада эшлиләр. Мин китапханәгә барам. Без укырга барабыз. Хәзер татар теле дәресе бара. Сез кая барасыз? Мин эшкә барам. Ул кайда укый? Ул Русия ислам университетында укый. Сез кайда эшлисез? Мин хастаханәдә эшлим. Сез хәзер нишлисез? Мин хәзер институтка барам. Алар кемнәр? Алар мөгаллимнәр. Сез нәрсә язасыз? Мин хат язам. Ул нәрсә эшли? Ул китап укый.

2. Просклоняйте следующие слова в настоящем времени

Образец: бара

Единственное число Множественное число

Мин барам (я иду) Без барабыз (мы идем)

Син барасың (ты идешь) Сез барасыз (вы идете)

Ул бара (он идет) Алар баралар (они идут)

эшлә, бар (иди), сөйлә, сана, кер (входи), укы, күзәт, уйла.

3. Просклоняйте слова настоящего времени в отрицательном аспекте: эшлә, сөйлә, кара (смотри), укы

4. В один столбик напишите существительные в единственном числе, а в другом преобразуйте во множественном числе: кул, җөмлә, шәһәр, машина, урындык, өстәл, өмет, сыйныф, институт, мөгаллим, студент, китап, дәфтәр, болын, агач, өй, дәфтәр, имам, урман, урам, тел, нигез, җавап, туган, әби, сорау, галәм, йөрәк, инглиз, төрек, фән, җан.