1. Просклоняйте следующие слова в будущем неопределенном времени:

Образец: ал (возьми)

Единственное число

Мин алырмын (я возьму)

Син алырсың (ты возьмешь)

Ул алыр (он возьмет)

Множественное число

Без алырбыз (мы возьмем)

Сез алырсыз (вы возьмете )

Алар алырлар (они возьмут)

йөз (плыви), эшлә, әйт, өйрәт, аңлат, белеш, уйла, укы, яз (пиши), сөйлә, бел (знай), төзе (строй, конструируй).

2. Просклоняйте слова будущего неопределенного времени в отрицательном аспекте: яз, уйла, укы сөйлә, ишет, өйрән

3. Переведите и правильно напишите следующие слова

I вариант II вариант III вариант

человек личность ученый

зима весна лето

осень столица город

ангел пророк воздух

хаджи мусульманин книга

голод засуха дождь

сотрудник наука библиотека

площадь Тукая улица Тукая площадь Свободы

легкий научный внутренний

красный черный зеленый

школа учитель доска

лес озеро река

Казань Москва Челны

снег лед метель

дуб береза сосна

Унбишенче дәрес Будущее категорическое время

(билгеле киләчәк заманан)

► Это время имеет окончания -ачак/-әчәк, после основ на согласный (ал-ачак, кил-әчәк) и -ячак/-ячәк после основ на гласный (эшлә-ячәк, уйла-ячак). Данное время выражает процесс, который обязательно должен произойти.

Личные аффиксы первого типа

Единств. число	Аффиксы	Множеств. число	аффиксы
Мин	-мын/-мен	Без	-быз/-без
Син	-сың/-сең	Сез	-сыз/-сез
Ул	-	Алар	-лар/-ләр; -нар/-нәр

Единственное число Множественное число

Мин алачакмын (я непременно возьму) Без алачакбыз (мы непременно возьмем)

Син алачаксың (ты непременно возьмешь) Сез алачаксыз (вы непременно возьмете)

Ул алачак (он непременно возьмет) Алар алачаклар (они непременно возьмут)

Утвердительная форма

Единственное число

Мин өйрәтәчәкмен йөгерәчәкмен язачакмын алачакмын

Син өйрәтәчәксең йөгерәчәксең язачаксың алачаксың

Ул өйрәтәчәк йөгерәчәк язачак алачак

Множественное число

Без өйрәтәчәкбез йөгерәчәкбез язачакбыз алачакбыз

Сез өйрәтәчәксез йөгерәчәксез язачаксыз алачаксыз

Алар өйрәтәчәкләр йөгерәчәкләр язачаклар алачаклар

Отрицательная форма

Отрицательная форма будущего определенного времени образуется присоединением к основе глагола аффиксов -ма+ячак/-мә+ячәк в зависимости от твердости и мягкости глагола и личного окончания.

Единственное число

Мин өйрәтмәячәкмен йөгермәячәкмен язмаячакмын алмаячакмын

Син өйрәтмәячәксең йөгермәячәксең язмаячаксың алмаячаксың

Ул өйрәтмәячәк йөгермәячәк язмаячак алмаячак

Множественное число

Без өйрәтмәячәкбез йөгермәячәкбез язмаячакбыз алмаячакбыз

Сез өйрәтмәячәксез йөгермәячәксез язмаячаксыз алмаячаксыз

Алар өйрәтмәячәкләр йөгермәячәкләр язмаячаклар алмаячаклар

Бүген Марокко башкаласы Рабатны үтеп киттек, иртәгә Касабланка яныннан узачакбыз (Р. Мостафин).

Студентлар гыйнварь аенда имтиханнар бирәчәкләр. Сез хәзер нишлисез? Мин гарәп теленнән күнегүләр эшлим. Мин мәктәптә эшләячәкмен. Иртәгә сез кая барачаксыз? Мин иртәгә авылга кайтачакмын. Алар нәрсә эшләячәкләр? Алар инглиз теленнән зачет тапшырачаклар. Без сезгә булышачакбыз.

■ Прочитайте следующий текст и переведите (түбәндәге текстны укыгыз һәм тәрҗемә итегез).

Күренекле шәһесләребез