- •Силлабус
- •Алматы, 2013
- •1.1 С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті
- •1.8 Байланыс ақпараттары:
- •1.9 Пән саясаты:
- •2. Бағдарлама.
- •2.1 Кіріспе.Оқытудың мақсаты:
- •2.3 Пәннің міндеттері:
- •2.4 Оқытудың соңғы нәтижелері:
- •2.5 Пәннің реквизитке дейінгі және пәннің реквизиттен кейінгі.
- •2.6 Пәннің қысқаша мазмұны.
- •2.7 Дәрістердің, практикалық сабақтардың, сөж тақырыптың жоспары.
- •2.7.1 Стоматология факультетінің 3 курс «Стоматология» мамандығының студенттеріне арналған дәрістердің тақырыптың жоспары
- •2.7.2 Практикалық сабақтардың тақырыптың жоспары
- •2.7.2 Студенттің оқытушымен өзіндік жұмысының тақырыптың жоспары
- •2.7.3 Сөж тақырыптық жоспары:
- •2.8. Студенттің өзіндік жұмысына арналған тапсырма
- •Бағдарламалық препараттар тізімі
- •2.9 Ұсынылатын әдебиеттер
- •1. «Фармакология» пәні бойынша білімді бағалау
- •2. «Фармакология» пәні бойынша практикалық дағдыны бағалау
- •3. «Фармакология» пәні бойынша коммуникативті дағдыны бағалау
- •5. Құқықтық компетенция бағалау – тест тапсырмасын орындау.
- •6. Сабақтың хронометражы
- •1. Рецепт жазу және талдау (максималды 45 балл)
- •Пәннің балдық-рейтингтік жүйе бойынша бағалау
- •1. Тақырыбы: «Фармакология пәніне кіріспе. Жалпы фармакология»
- •3. Дәрістің тезисі:
- •5. Әдебиеттер:
- •III. Фармакологиялық белсенділігі бойынша
- •IV. Әсер ету ұзақтығы бойынша
- •5. Әдебиеттер
- •1.Тақырыбы: Холинергиялық заттар. «Холинергиялық заттар (холиномиметикалық заттар, холиноблокаторлық заттар)»
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтар:
- •1.Антихолинэстеразалық заттар. Қайтымды және қайтымсыз әсер ететін препараттардың салыстырмалы сипаттамасы. Антагонистер.
- •1. Тақырыбы: «Адренорецепторларға әсер ететін заттар».
- •3. Дәріс тезистері
- •5. Әдебиеттер
- •6.Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •1.Тақырып: Анальгетиктер.
- •3. Дәрістің тезистері
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтар (кері байланыс):
- •3. Дәріс тезисі
- •Қышқылдар мен сілтілер: бор қышқылы, аммиак ерітіндісі
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •3. Дәріс тезисі
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •1. Тақырып « Ауыз қуысы шырышты қабатына және тіс ұлпасына әсер ететін заттар».
- •3. Дәрістер тезистері
- •5. Әдебиеттер:
- •6.Бақылау сұрақтар (кері байланыс)
- •1.Тақырыбы: «Дәрілік заттармен улануды емдеудің жалпы принциптері»
- •3. Дәріс тезистері
- •6.Бақылау сұрақтар (кері байланыс)
- •3. Хронометраж
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау:
- •3. Хронометраж
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Жалпы фармакология. Дәрілік заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасы».
- •3. Хронометраж
- •4. Сабақтың ұзақтығы 3 сағат (150 мин.)
- •5. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •7. Әдебиет
- •7. Бақылау:
- •Тесттік тапсырмалар:
- •Тест №6
- •Тест №9
- •Тест №10
- •1. Тақырыбы: «Эфферентті иннервацияға әсер ететін заттар: м және н - холиномиметиктер және холиноблокаторлар. М-холиномиметиктер және м-холиноблокаторлар».
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау:
- •Ганглиоблокаторлардың қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •1. Тақырыбы: «Эфферентті иннервацияға әсер ететін заттар: адреномиметиктер және адреноблокаторлар».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау:
- •1.Оқытудың міндеттері:
- •3. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •5. Әдебиеттер
- •6. Тексеру:
- •1.Оқытудың міндеттері:
- •3. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •5. Әдебиеттер
- •6. Тексеру:
- •Оқытудың міндеттері:
- •5. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •Дереу дамитын аллергиялық реакцияларды қолданады:
- •Оқытудың міндеттері:
- •5. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •Жергілікті әсер ететін коагулянт:
- •Викасол -
- •Сәйкестендіріңіз
- •Тест №9 (1жауап) Тромбоксан а 2 синтезін тежейді
- •Тест №10 (1жауап)
- •3. Хронометраж
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау:
- •2. Оқытудың міндеттері:
- •5. Білім берудің және оқытудың әдістері
- •6. Әдебиеттер тізімі:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Вирусқа және саңырауқұлаққа қарсы заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •3. Хронометраж
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •5. Оқыту және сабақ беру әдістері:
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау Бағаланатын компетенциялар: білім, операционалды компетенция, коммуникативті компетенция
- •№ 2 Сабақ
- •Тақырыбы: Афферентті иннервацияға әеср ететін заттар.
- •4. Сабақтың хронометражы
- •5. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •7. Әдебиет:
- •Тесттік тапсырмалар
- •1. Новокаин
- •2. Оқыту міндеттері:
- •3. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Өзіндік бақылау:
- •Тест №6 (1жауап)
- •2.Хронометраж
- •3. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •Тексеру:
- •Коммуникативті компетенция:
- •Тақырып: Орталық жүйке жүйесіне әсер ететін заттар» бөліміне арналған аралық бақылау
- •Коммуникативті компетенция:
- •5 . Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •№ 10 Сабақ
- •2. Оқытудың міндеттері:
- •3. Хронометраж
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
- •6. Әдебиеттер
- •6. Әдебиет:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •3. Оқыту міндеттері:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •7. Өзін-өзі бақылау:
- •Тест № 7.
- •Тест № 8
- •Тест №9
- •Тест № 10
- •1. Тақырыбы: «Туберкулезге және мерезге қарсы заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •2.Оқытудың мақсаты
- •3. Хронометраж
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Эфферентті иннервацияға әсер ететін заттар: холиномиметиктер және холиноблокаторлар».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау:
- •Ганглиоблокаторлардың қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •1. Тақырыбы: «Эфферентті иннервацияға әсер ететін заттар: адреномиметиктер және адреноблокаторлар».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Шеткі жүйке жүйесіне әсер ететін заттар» бөлімі бойынша аралық бақылау.
- •3.Оқыту міндеттері:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •Ганглиоблокаторлардың қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •Анестезиннің қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •Сульфаниламидтік препараттардың антибактериалды белсенділігін төмендететін анестетик:
- •5. Новокаин, анестезин
- •Тест № 40
- •1.Тақырыбы: Наркоздық заттар. Этил спирті. Ұйықтатқыш заттар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4 Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •1.Тақырып: Анальгетиктер
- •3.Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Психозға қарсы заттар. Транквилизаторлар. Тыныштандырғыш заттар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырып: Антидепрессанттар. Психостимуляторлар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •3. Оқыту міндеттері:
- •5. Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •7. Әдебиеттер
- •8. Тексеру
- •Тест № 19.
- •Тест № 20.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Жүрек қан тамыр жүйесіне әсер ететін заттар: антигипертензивті және гипертензивті заттар
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Бронхоспазм кезінде қолданылатын препараттар. Өкпе ісінуі.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау түрі:
- •Тест №1
- •Бронх демікпесінің ұстамасының алдын алуда қолданылатын препараттар
- •1.Тақырыбы: «Витаминдік және коферменттік препараттар»
- •3. Оқытудың міндеттері.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •Бақылау
- •1.Тақырыбы «Гемостаз үрдістерін реттейтін заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •3. Оқытудың міндеттері.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау
- •Тест №6
- •Стероидты құрылысты гормондарға жатады:
- •1. Тақырыбы «Қабынуға қарсы және аллергияға қарсы заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •1. Тақырыбы: «Жүрек қан тамыр жүйесіне, иммундық және зат алмасу үрдістеріне әсер ететін заттар» тақырыбы бойынша қорытынды сабақ.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5. Тақырып бойынша тапсырма.
- •8. Бақылау:
- •Тест №9
- •Тест №10
- •Тест №13
- •1.Тақырыбы: Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттар.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5. Білім берудің және оқытудың әдістері
- •6. Әдебиеттер тізімі:
- •1. Тақырыбы: «Антибиотиктер (бета-лактамды құрылымды)»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест №10
- •1. Тақырыбы: «Антибиотиктер»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Сульфаниламидтік препараттар. Әртүрлі химиялық құрылысты синтетикалық микробқа қарсы заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест № 4
- •Тест № 5
- •Тест № 6
- •Тест № 7
- •Тест № 8
- •Тест №9
- •Тест № 10
- •1. Тақырыбы: «Туберкулезге және мерезге қарсы заттар»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Вирусқа және саңырауқұлаққа қарсы заттар»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест № 9
- •Тест №10
- •1.Тақырыбы: “Микробқа қарсы заттар” тарауы бойынша аралық бақылау.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Өткізу формасы:
- •7. Әдебиттер:
- •8. Бақылау:
- •Тест тапсырмалары Тест №1
- •Тест №4
- •Тест №12
- •Тест №13
- •Солюсурьмин:
- •Тест №21
- •1. Тақырып «Ауыз қуысы шырышты қабатына және тіс ұлпасына әсер ететін заттар».
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Негізгі тақырыптың сұрақтары.
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •Дереу дамитын аллергиялық реакцияларда қолданады:
- •Бауырдағы протромбиннің түзілуін ынталандыратын препарат:
- •1.Тақырыбы: Дәрілік заттармен жедел улануды емдеудің негізгі принциптері.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Негізгі тақырыптың сұрақтары.
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы «Дәрілік тәуелділік шақыратын заттар».
- •5. Орындау критерилері:
- •7. Бағалау критерийлері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау түрі:
- •1. Тақырып: «Тырысуға қарсы, эпилепсияға қарсы заттар».
- •3.Тапсырмалар:
- •5. Орындау критерийлері:
- •6.Тапсыру мерзімі: “ожж не әсер ететін заттар” бөлімі бойынша аралық бақылауды тапсырғанша дейін
- •7. Бағалау критерийлері:
- •8. Әдебиеттер
- •1. Тақырыбы: «Ноотропты заттар. Аналептиктер»
- •3.Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •8. Әдебиеттер
- •9. Бақылау:
- •2. Мақсаты:
- •3. Тапсырмалар:
- •4. Орындалу түрлері:
- •5. Орындалу көрсеткіштері:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •8.Әдебиеттер:
- •9.Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Тыныс алу ағзаларының қызметіне әсер ететін заттар. Жөтелге қарсы заттар.
- •3.Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •8. Әдебиеттер
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Қақырық түсіретін заттар»
- •3. Міндеттері:
- •5. Орындау критерийлері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау түрі:
- •1.Тақырыбы: Асқазан бездеріне әсер ететін заттар.
- •5. Орындау критерийлері:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Іш айдайтын заттар.
- •5. Орындау критерийлері:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Гастропротекторлар. Антацидті заттар.»
- •2. Сабақтың мақсаты:
- •3. Тапсырма:
- •5. Орындау критерийі:
- •7. Бағалау критерилері:
- •8. Эссе орындау және безендіру талаптары:
- •8. Әдебиеттер
- •1. Тақырыбы: «Гепатопротекторлар»
- •3. Тапсырмалар:
- •5.Орындау критерийлері:
- •8. Эссенің орындалуы мен безендіруіне қойылатын талаптар:
- •9. Әдебиеттер:
- •1. Тақырыбы: «Иммундық үрдістерге әсер ететін заттар»
- •3. Оқытудың мақсаты:
- •4.Орындалу түрі:
- •5. Орындалу көрсеткіштері:
- •6. Рефератты жұмыстың құрылымы:
- •7. Рефератты безендіруге және орындалуына қойылатын талаптар:
- •7. Бағалау көрсеткіштері:
- •8.Әдебиет
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырып: «Кардиотоникалық заттар»
- •3.Тапсырма:
- •9. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: Қан түзуге әсер ететін заттар.
- •3. Тапсырма:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •9.Бақылау:
- •3. Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •6. Презентация құрастыру талаптары:
- •7. Бағалау көрсеткіштері:
- •8.Әдебиеттер:
- •9. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Құрттарға қарсы заттар»
- •3. Тапсырмалар:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Ісіктерге қарсы заттар.
- •4. Орындалу түрі:
- •5.Орындалу белгілері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау (сұрақтар):
- •Тесттік тапсырмалар
- •201. Тубокурариннің мөлшері артық енгізілгенде қолданылады:
- •202. Ганглиоблокаторлар:
- •205. Параличте және парезде қолданылатын препараттар:
- •206. Ішек және қуық атониясының алдын алу және емдеу үшін қолданылатын препараттар:
- •Тест сұрақтарының жауаптары
- •Жағдайлық есептер Тақырыбы: «Жалпы фармакология»
- •Тақырыбы: «Афференттік иннервацияға әсер ететін дәрілік заттар»
- •Тақырыбы: « Холинергиялық заттар»
- •Тақырыбы: «Адренергиялық заттар»
- •Жағдайлық есептің жауаптары
- •Тақырыбы: « Наркоздық заттар. Этил спирті. Ұйықтатқыш заттар»
- •Тақырыбы: «Анальгетиктер»
- •Тақырыбы: «Антипсихотикалық заттар.Транквилизаторлар. Седативті заттар».
- •Тақырыбы: «Антиангинальді заттар».
- •Тақырыбы: «Антигипертензивті және гипертензивті заттар»
- •Тақырыбы: Витаминдік және коферментік препараттар»
- •Тақырыбы: «Гормоналдық заттар, орын басушы және синтетикалық аналогтары»
- •Тақырыбы: «Қабынуға және аллергияға қарсы заттар. Иммундық үрдістерге әсер ететін дәрілік заттар».
- •Тақырыбы: «Антисептиқалық және дезинфекциялаушы заттар»
- •Тақырыбы: «Антибиотиктер»
- •Тақырыбы: «Саңырауқұлақтарға қарсы заттар»
- •Тақырыбы: «Ауыз қуысының шырышты қабатына және тіс ұлпасына
- •Тақырыбы: «Дәрілік заттармен жедел улануды емдеудің негізгі принциптері.»
- •Емтихан сұрақтары
- •Фармакология пәні бойынша «Стоматология» факультетінің
- •3 Курс студенттеріне емтиханда берілетін рецепттер тізімі
- •Пәннің оқу -әдістемелік құралдармен қамтамасыз етілу кестесі
6.Бақылау сұрақтар (кері байланыс)
1.Дәрілік заттармен жедел улануды емдеудің негізі принциптерін атау.
2. Детоксикация әдістері.
3. Фармакологиялық антидоттардың түрлері.
МАМАНДЫҒЫ: «СТОМАТОЛОГИЯ»
ФАРМАКОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ
КУРС: 3
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК
НҰСҚАУЛАР
ПӘН:
ФАРМАКОЛОГИЯ
ҚҰРАСТЫРУШЫЛАР:
Кафедра оқытушылары
2013 жыл
Кафедра мәжілісінде талқыланып бекітілді ____ маусым 2013 ж., №__ хаттама
Кафедра меңгерушісі, профессор Г.М.Пичхадзе
№1 Сабақ
Тақырыбы: «Жалпы рецептура. Қатты дәрілік қалыптар. Жұмсақ дәрілік қалыптар»
1. Мақсаты: Қатты, жұмсақ, дәрілік қалыптарға рецепт құрастыру және безендірудің жалпы принциптерін игеруге және бір реттік дозасын есептеп үйрену бойынша білімін қалыптастыру.
2. Оқытудың міндеттері:
Когнитивті компетенция
Әртүрлі дәрілік қалыптарға рецепт жазу және дәрілік заттың дозасы мен концентрациясын есептеуді қалыптастыру.
Дәрілік қалыпты және дәрілік затты қолдану тәсілін таңдауды қалыптастыру.
Операционалды компетенция
Қатты, жұмсақ дәрілік қалыптарға рецепт жазу дағдыларын қалыптастыру.
Препараттардың бір реттік мөлшерін білуді қалыптастыру.
Құқықтық компетенция
ҚР актілерінің негізгі заңдылықтарының қолданылуын, дәрілік заттардың дұрыс жазылуын, босатылуын, сақталуын, медициналық мақсаттағы өнімдер және медициналық техникаларды.
3. Хронометраж
Сабақтың ұзақтығы 3 сағат (150 мин.)
Ұйымдастыру бөлімі – 3 мин.
Студенттің өзіндік жұмысы (рецепт жазу, тесттік тапсырманы шешу) – 72 мин.
Студенттің оқытушымен бірге орындайтын жұмысы – 45 мин.
Білімнің соңғы деңгейін бақылау - 25 мин.
Жалпы білімді бағалау – 3 мин.
Өзіндік дайындыққа тапсырма – 2 мин.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
Қатты дәрілік қалыптар:
А.Ұнтақтар, олардың жіктелуі, жай және күрделі ұнтақтарға, мөлшерленген және мөлшерленбеген, ішке және сыртқа қолдануға арналған ұнтақтарға, өсімдіктен алынған ұнтақтарға, балауызданған қағазда рецептте жазу ережелері.
Б. Капсулалар, олардың қолданылуы, рецептте жазу ережелері, микрокапсулалар және глютоидты капсулалар, спансула жөнінде түсініктер.
В. Таблеткалар, жіктелуі, артықшылығы, рецептте жазу ережелері.
Г. Драже, ерекшкеліктері, артықшылықтары, рецептте жазу ережелері.
Д. Гранулалар, түсінігі, жазу ережелері.
Е. Карамельдер, пастилкалар, көздік пленкалар жөнінде түсініктер.
2. Жұмсақ дәрілік қалыптар:
А. Жағылмалар, жалпы сипаттамасы, жағылма негіздері, оларға қойылатын талаптар, рецептте жазу ережелері – толық және қысқартылған (%), официнальды жағылмалар.
Б. Пасталар, құрамы және қолданылуы, жағылмалардан айырмашылығы, рецептте жазу ережелері – толық және қысқартылған (%), официнальды пасталар.
В. Суппозиториялар, жалпы сипаттамасы, түрлері, құрамы және рецептте жазу ережелері;
Г. Таяқшалар, пластырлар туралы түсінік.
5. Оқыту және сабақ беру әдістері: ауызша сұрау, рецепт жазу.