Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
лекции по ЭМВ.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
1.82 Mб
Скачать

0 Дан дейін өседі және Zc азаяды нан 0 дейін.

Сонымен жоғалту бар кезде сипаттама толқындық кедергі азаяды, Н магнит кернеулігі өседі берілген тұрақты Е шамасында. Бұл түсінікті әрине себебі Н тоқтың арқасында және ығысу тоғының да арқасында өседі. Жоғалту жоқ ортада текқана ығысу тоғы ғана бар. Жоғалту бар ортада сол Е шамасында және сол де ығысу тоғы бұрынғы шамасын сақтайды, брақта өткізу тоғы қосылады.

Тапқан шешімді қарастырайық. Егер Em векторы жаңғыз ғана құрамасы болса Exm , онда Hm вектордың жаңғыз ғана құрамасы болады Em ге перпендикуляр ( қарастырылған мысалда Hym )

E = xo E0 e- Cos(

H = y0 e- Cos (18)

Жоғалту жоқ кезде (18) формула мынындай түрге көшеді:

E = x0 E0 Cos( H = y0 (19)

Алынған формулардан ұққанымыз біртекті изотропты ортада жазықтық толқындардың өрісі келесі қасиеттермен сипатталады:

Толқын көлденең толқын.

Е Н (магнит өрісі электр өрісіне перпендикуляр)

әлсіреу коэффициенті,

Жоғалту жоқ ортада . Және Е, Н өрістері координатқа тәуелді емес.

Егер ТАЖ – тең амплитуда жазықтығы, ТФЖ- тең фазалар жазықтығы бірігеді (қабаттасады). Е және Н векторлар арасында фазалық жылжу бар. Н векторы Е векторынан фаза бойынша кешігеді бұрышқа. Жоғалту жоқ ортада Н векторы және Е векторы синфазды өзгереді.

- өткізгіш коэффициенті нөлден шексізге дейін өссе, фазалық жылжу 0 ден дейін өседі.

2 сурет

3 сурет

4 сурет

(20)

Жоғалту жоқ ортада және Vф =

фаза коэффициенті.

Егер орта тоқ өткізгіш блдса толқын ұзындығы

(21)

Толқын таралса сонымен бірге энергия да тасымалданады.

жағдайда комплексты Пойтинг векторының

(22)

құрамында нақты және жаоған бөліктері бар. Ол дегеніміз, активты және реактивті энергия ағыны бар деген сөз.

Период шамасында орташа Пойтинг векторы Z өсімен експоненциал түрінде өзгере азаяды.

Энергия тасымалдау жылдамдығы келесі формуламен табылады:

(23)

кезде энергия тасымалдау жылдамдығы жиілікке тәуелді.

Толқынның қасиеттері жиілікке тәуелді болса онда бұл құбылысты дисперсия деп атайды. Ал орта диспергиялаушы орта деп аталады.

Диэлектриктегі толқындар

Диэлектрикте tg , сол себептен , ал

(24)

(24) теңдеуін (20) теңдеуге салсақ

(25)

(26)

Дәл солай әлсіреу коэффициенті табылады

(27)

Табылған шамалар ( ) жоғалту жоқ ортадан шамалы

өзгерген. Дисперсия қасиеттері шамалы көзге түседі.

Өткізгіштер ішіндегі толқындар

Өткізгіштерде (металдарда) , сол себептен және анықтайтын формулаларда бірмен санаспасақ та болады. Онда .

(28)

және тұрақтылар жиілікпен тура пропорционал емес.

, (29)

, (30)

(31)

Жазықтық толқынның кейбір параметрларын диэлектрикте және металдарда салыстырайық Cu, , f = 1Мгц.

вакуумде

металда

Vф = Vэ = 3х108 м/c

Vф = Vэ = 421 м/c

Zc = 120 Ом

Ом