16. Арналарды кодамен бөлу жүйесіне жалпы түсініктеме
Ортаның мұндай бөліну тәсілінде әрбір пайдаланушыға жеке код беру арқылы трафик арналары құрылады. Бұл код жолақтың бүкіл ені бойынша таралады. Бұндай жағдайда уақыттық бөліну деген жоқ, барлық абоненттер үнемі арнаның бүкіл енің пайдаланады. Байқап кететіні, бір арна ұйымдастыруға бөлінген жиіліктер жолағы өте кең. Абоненттер таратылуы бірінің үстіне бірі жабылады, бірақ әрқасысының кодтары ерекшеленген соң, олар оңай дифференциалданады.
CDMA стандартын қолданған жағдайда, сигнал жоғарғы бөгеттер кезінде де қабылдануы мүмкін, бірақ оның тарату сапасы сол қалпы немесе жоғарғы болады. Барлық абоненттер бірігіп бір жиілік ресурсын пайдаланады. CDMA стандартында әрбір ұяда бір сол бір жиілік жолағы пайдаланады және секторланған ұяның әрбір секторында қолданылады. Берілген жағдайда жиіліктерді қайталадан қолдану моделі N=1 деп белгіленеді.
17._Fdmа-ге жалпы түсініктеме
FDMA - жиіліктік бөлінуімен көпшілік қатынау.
Барлық рұқсат етілген ауқымнан абонентке өз жиілік жолағы беріледі, бұл жолақты ол уақытының 100% -да қолдана алады. Сөйтіп уақыттық фактор емес, тек жиіліктегі айырмашылық абоненттерді бөлуге (дифференциалдауға) қолданылады. Бұндай жолдың артықшылығы бар: барлық ақпарат «нақ осы уақытта» беріледі, және абонент өзіне бірілген сегменттің өткізу жолағын толығымен пайдалануға мүмкіндік алады. Сегмент жолағының ені пайдаланып отырған байланыс желісіне байланысты өзгеріп отырады.
Коммерциялық лазерлердің басты сипаттамалары.
Қазіргі кездегі коммерциялық лазерлер ІООмВт төмен сигналдың шығыс қуатын қамтамсыз етеді және кауіпсіз басқару және жүмыс үшін арнайы техникалық лицензиялануды қажет етпейді. Олар 1,2 км аралығында таралатын мәліметтердің өте жоғары жылдамдығын қамтамасыз етеді, дегенмен олардың өткізу жолағы бар, таратудың аралығы аз болады. Мысалы, өткізу жолағы 34-52 Мбит/с мөліметтерді 1200м аралықта таратуға болады, ал өткізу жолағы 100-155 Мбит/с болғанда ЮООм дейін таратуға болады. Сонымен қатар лазер қуаты қанша үлкен болса, сонша арақашықтықты жабады. Мысалы, шығыс куаты 20 мВт * 40 мВт Ғгеезрасе немесе ОішііВеат лазерлі таратқыштар сигналды 1200 м аралықта тарата алады. Егер де шығыс қуаты ІОВт әскери лазерлерді қолдансақ, онда акпаратгы бірнеше километр аралығында таратуға болады. Дегенмен, сәулеленгіштің қуаты қанша үлкен болса, лазердің қызмет көрсету мерзімі сонша аз болады. Сондықтан да, казіргі кезде, негізінен, шығыс қуаты 50 мВ дейінгі коммуникациялык лазерлер қолданылады (кебінесе, ОаАІАз қосылысының негізіндегі гетероқүрылымды және толкын үзындығы 820 нм диодты лазерлер қолданылады). Бүндай лазерлер мәліметгерді 1200 м аралықта
тарату кезінде 155 Мбит/с дейінгі өткізу жолағын қамтамасыз етеді және Е1, ЕЗ, ОСІ, ОСЗ және т.б. стандарттарымен жүмыс істейді.
Лазерлі байланыс ақпараттың санкционирленген есептеуден қорғау деңгейі ете жоғары, ал радио бойынша таратылған ақпарат тартып алынып, сонымен қоса көшіріп алынуы мүмкін.