3.2 Кх «Табыс» өндірістік орындарды желдету

Желдету, өндіріс бөлмесін санитарлық талаптарды сақталуына және қолайлы метереологиалық жағдайды қаматамасыз етуіне арналған. Желдету жұмыстарының көлемі бойынша: жалпыкөлемді ( жалпы өндірістік бөлмені желдетуге арналған ), аумақтық ( газдар, булар, шаңтозаңдардың пайда болған жерлерді желдету үшін ) жергілікті ( параметр бойынша белгіленген ауа кеңістігін таза ауамен қамтамасыз етеді ) өндірістік орнының ауа айналымын қамтамасыз ететін қозғаушы күшіне байланысты: қарапайым, механикалық. Қарапайым желдету мен механикалық желдетуді қолдануды – аралас желдету деп аталады.

3.3 Кх «Табыс» мекемесінің өрт сөндіру қаупсіздігінің шаралары

Өрт деп – әртүрлі себептерге байланысты пайда болған, үлке материалды шығын әкелетін және адам өліміне әкеп соқтыратын бағымсыз от көзі. Өрт үлкен материалды шығын әкеледі және кей жағдайда адам өліміне әкеледі. Сондықтан өрттен қорғану әрбір адамның парызы және ол жалпы мемлекеттік көлемде өтеді. Өрт сөндіру қауіпсіздік шаралары, маңызды экономикалық, материалдық, адам шығынын алдын алуына бағытталған.

Өрт қауіпсіздігі – бұл өрт болу мүмкіндігін болдырмау және оның пайда болған кезінде, адамға құрылыс және материалдық құндылықтарға өрттің қауіпті факторларының жағымсыз әсерлерін жою үшін қажетті шаралар қолдану. Өрт қауіпсіздігі өрт профилактикаларымен қамтамасыз етіледі. Өрт қауіпсіздік профилактикалары өзіне өрт қауіпсіздігін алдын алуына бағытталған шаралар комплексі. Өрттің бастапқы сатысында, өрт сөндірушілердің келуне дейін, арнайы өрт сөндіргіш құралдары қолданылады. Бұндай құралдарға қол және қозғалмалы өрт сөндіргіштер, гидропульттар, шелек, су толтырылған бөшке, күрек, топырақ толтырылған жәшәк пен аралар жатады.

Шаншақ құралдары – ( балта, сүйме және т.б ) қолайсыз өрт орнына өту үшін қолданылатын құрал жабдықтар. Бұдан басқа мақсаттармен қолдануға тыйым салынада.

Өрт сөндіргіш шелектер – өрт сөндіруге арналған қарапайым құрал.

Гидропулттер – қол насостары, бу мен су қысымымен өрт көзіне бағытталады.

Ауыл шаруашылықта ОХП-10 өрт сөндіргіш құралын қолдананды. Өрт сөндіргіштің жұмыс уақыты 50-70с, ағыс ұзындығы 6-8м, көпір мөлшері 40-55л. Көмірқышқыл қолданбалы өрт сөндіргіштер – ОУ-10, ОУ-5, ОУ-8, және қозғалмалы – ОУ-25 мен ОУ-80

Механикалық құралдар: брезент, топырақ, құм, қар – өрттің бастапқы уақытында қолданылады.

3.4 Кх «Табыс» мекемесінің электрқауіпсіздік

Электрқауіпсіздік – адамдардың зианды және қауіпті электр тоғынан, электр доғасы мен электр магниттік өрістерден қорғауға арналған құралдар және ол үшін жүргізіліп жатқан шаралар. Тоқпен зақымдану аяғы «ртүрлі факторларға байланысты, оның біреуі тоқтың адам денесінен өтуі мен өның уақыты. Сонымен қатар бұл факторлар басқа факторларға байланысты: тоқ түрі мен керілісі, барлық тізбектің кедергісі және адам денесінің кедергісі, тоқтың адам денесінен жері, адамның индивидуалды ерекшеліктері электр орнатуларды қызымет көрсету персоналына қойылатын талаптар.

ПУЭ қауіпсіздігін келесі жағдайлармен қамтамасыз етіледі: қатысты, керекті жағдайларда екі қабатты изоляциалау, тоқ өткізгіш бөліктерінің қол жетімсіздігі, электр құралдарынын жерленуі, потенциалды түзету, тез әрі берік автоматты өшіру қорғанысы, керістікті 36В-қа төменднту, секциаларды бөлу, ескерту сигнализациасы, жазбалар мен плакаттар, өорғаныс киімдермен құралдар. Жоғары айтылған құралдардың универсалды еместігін ескеру қажет. Олардың ірбіреуінде өзіне қатысты ерекшеліктерімен бағыты болады, сол себептен оны қолдану мүмкіндігі шектеулу. Әрбір нақты жағдайға байланысты, соған қатысты құрал жабдықтар қолданады. Қолайлы еңбек жағдайын қамтамасыз ететін элементі, жұмыс орнын жарықтандыратын рационалд жарық көзі.

Дұрыс құрастырылған жарық көзі, жұмыс орнын қолайлығы мен жұмыскерлерге қолайлы жұмыс жағдайымен қамтамасыз етеді. Тәжірібие жүзінде дәлелденген ұғымда, қараңғыда өсірілетін малдар, жарықта өсірілетін малдардан қарағанда баяу өседі. Жарық қарқынды маңызды биологиалық қызыметті реттеуші көзі. Ол әрдайым организмдегі зат алмасу процесі мен ағзаның өсуі мен дамуына тікелей әсер етеді. Жұмыс орындағы жарықтандыру жұмыскердің көз еңбек талаптарына сәйкес, гигиеналық талаптарға жауап беруі тиіс. Жұмы орны мен оның аумағындағы жарықтық бірқалыпті болуы керек. Жарықтық өзімен ешқандай қауіпсідік тудырмауы тиіс. Жарықтық орнатулар қолданысқа қолайлы әрі өауіпсіз болуы тиіс.

Түйін мен ұсыныстар

КХ<<Табыстың>> негізгі жұмысы мал шаруашылық болып саналады. Мал шаруашылықтың негізігі саласы ет шаруашылығы. Шаруашылықта жалпы 530 ірі қара малдар мен сонымен қатар 200 сиыр. КХ<<Табыс>> асыл тұқымдық шаруашылықтардан алынған, қазақтың ақбас сиырларынан құралған. 2000 жылы шаруашылық ТОО Галицкоедан 94 сиыр мен 6 тайшалар алынды. 203-2004 жыл Екібастұздың қалған асыл тұқымды сиырлар сатып алынды.

Барлық малдарды сақтау принцепі – байланыссыз.

КХ <<Табыста>> қазақтың ақбас сиырының етті бағыттағы асыл тұқымдас малдарды өсіреді

01.10.2009 жылына КХ «Табыстың» Жаңа заманғы асыл тұқымдас ақбас сиыр табындары 530 таза тұқымдас малдардан құралған. Келешекте табынның тұқым шығару мен мал басы 1000 бас деңгейіне дейін жеткізу жоспарлап отыр

Табындағы тайшалар – 8 бастан құралған жалғастырушы тайшалар бар.

Сиырлар ішінде 38-і элита-рекорд класына, 72 сиыры элита класына, 92 мал басы 1-ші класқа. Жоғары жасты тайшалар 89, олардың ішінен 44-і элита класы, 45-і элита класы. Сиырлардың 60-ы 12-18 айға дейінгі сиырлар, олардың ішінен 32 элита класты, 28-і 1класты. Бір жылға дейінгі 173 бас, одан 87 басы элита класты, 86 бас1 класты. Шаруашылықтың дамуына жер көлемі жеткілікті. 2009 жылы шаруашылық 2280га көлемінде орын алды.

Малдың таза салмағының тигізетін әсері бойынша зерттеулер бойынша қорытынды

1 бұзаудың салмағы өзінің қатысты тобына байланыссыз, элита рекорд классына жатады.

2бұзаудың өсу қарқыны маңызды түрде анасының салмағына байланысты. зерттеу уақытының барлық периодтары бойынша, 3 топтың қашарларында 3 туудан шыққандарда өсу салмағында кейбір артықшылықтары байқалып, жылдың аяғына қарай олардың салмағы 2-ші туудан шыққандардан 5,8кг-ға жоғары болды.

3. 18 айлық 3-ші туудан шыққан бұзаулардың максималды орташа күндік өсімі 818кг-ды құрады

4. тайшаларды өсіру барысында барысында, малдың таза салмағы әсер ететіндігі анықталды. Таза салмағы 550кг-нан жоғары малдар, бұзаулау барысында ірі бұзаулар береді: туудан кеінгі таза салмағы 2,2кг, 6айда 3,1кг, 18 айда 2,3кг-ға жоғары.

5. 3 туудан алынған тұқым, және таза салмағы 550кг-нан жоғары малдар экономикалық тұрғыдан – әлдеқайда тиімді. Рентабелдік деңгей 108,9 – 105,4% - ды құрады.

Өндіріске деген ұсыныс

Қазақтың ақбас сиырының тұқымдарын өсіру барысында, олардың таза салмағымен мал жасына көңіл бөлу қажет.