Ölçekler
Ölçek, bireylerin araştırmanın değişkenleri üzerindeki farklılıklarını gösteren mekanizmadır.
a-) Sınıflama Ölçeği:
Araştırmacının konuları belirli gruplara veya sınıflara ayırmasını sağlayan ölçektir.
Ör.
Amerikalı İtalyan
Avusturyalı Polonyalı
Alman İsviçreli
Hintli Zambiyalı
Diğer
Her yanıtlayıcı bu dokuz kategoriden birine uymak zorundadır.
b-) Sıralama Ölçeği
Sıralama ölçeği, sadece değişkenler arasındaki farklılıkları belirtecek şekilde sınıflandırmaz, aynı zamanda sınıflandırmaları da anlamlı şekilde sıralandırır.
Örnek:
Aşağıda işinizle ilgili belirtilen 5 özelliği sizin açınızdan önem derecesine göre sıralayınız. Önem sıralaması
1. Diğer insanlarla etkileşimde olmak
2. Farklı becerileri kullanmak
3. Bir görevi başından sonuna kadar tamamlamak
4. Diğerlerine hizmet etmek
5. Bağımsız çalışmak
Bu örnekte sıralama ölçeği, “diğerleriyle etkileşimi en önemli sayanlar”ın oranının belirlenmesine yardımcı olacaktır.
c-) Eşit Aralıklı Ölçek:
Eşit aralıklı ölçek, araştırmaya katılanlardan elde edilen veriler üzerinde matematiksel işlem yapma olanağı verir. (Ortalamanın ve standart sapmanın ayarlanması gibi)
Eşit aralıklı ölçek, bir değişkeni ölçmek için araştırmaya katılanlardan elde edilen verilerin 5’li ya da herhangi bir sayıda aralıkla ölçümlenmesinde ve her maddenin karşısındaki verilerin toplanmasında kullanılır.
d-) Oranlı Ölçek:
Oranlı ölçek, yalnızca noktalar arasındaki farkın büyüklüğünü ortaya çıkarmayıp, aynı zamanda farklılıklar arasındaki oranları da vurgulamaktadır.
Genellikle nesnel faktörler hakkında kesin sonuçların gerektiği örgütsel çalışmalarda kullanılır.
Örnek:
a) Bundan önce kaç işletmede çalıştınız?
b) Lütfen kaç çocuğunuz olduğunu aşağıdaki sınıflamaya göre işaretleyiniz.
3 yaşın altında
3 ile 6 yaş arası
6 ile 12 yaş arası
12 ve daha büyük
ÖLÇÜM:
Sınıflama ve sıralama ölçekleri gruplar arasındaki farklılıkları sınıflandırmamıza ve niteliksel olarak tanımlamamıza yardım ederken, eşit aralıklı ve oranlı ölçekler incelenen değişkenlerdeki nicel farklılıklar hakkında bir fikir edinmemize yardımcı olur.
2. Ölçek Geliştirme
Grafiksel Değerlendirme Ölçeği
Burada grafiksel ifade, katılımcının uygun noktayı işaretleyerek belirli bir soruyu yanıtlamasına yardım eder.
Maddelenmiş Değerlendirme Ölçeği
Bu ölçekte, katılımcıya içinden en uygun yanıtı seçebileceği bir dizi yanıt sunulmuştur.
Örnek:
Yeni dağıtım kanalı ne kadar iyi çalışıyor?
Son derece kötü Biraz kötü İyi Çok iyi Mükemmel
1 2 3 4 5
Likert Ölçeği Bu ölçek özellikle “Kesinlikle katılmıyorum, Katılmıyorum, Fikrim yok, Katılıyorum, Kesinlikle katılıyorum” şeklinde ifadeleri temel alır. Katılımcılar sunulan ifadelere ne dereceye kadar karşı veya razı olduklarını gösterirler.
19.11.2013 Tarihli Ders
GEÇERLİLİK:
Bir soru ya da araştırma, ölçmesi beklenen konuyu ve yalnızca onu ölçtüğü ölçüde geçerlidir
İçerik (Görünüş) geçerliliği, bir sorunun ya da anketin mantıksal olarak ölçmesi beklenen konuyu ne kadar ölçtüğü ile ilgilidir. İçerik geçerliliği yalnızca sorulan soruların uygunluğu ile değil, soruların ölçülmesi istenen özelliği ne kadar kapsadığı ile de ilgilidir.
GÜVENİLİRLİK:
Bir istatistiksel araştırma ölçütü ne kadar“istikrarlı” ve “tutarlı” ise, güvenilirlik o derece yüksek gerçekleşmektedir. Böylelikle, kavramın ölçümlenmesi ve ölçümün yüksek kalitede olması sağlanmış olur
Maddeler arası tutarlılık, bir ölçümdeki maddeleri yanıtlayanların tutarlılıklarının sınanmasıdır. Maddeler aynı kavramın bağımsız ölçümleri oldukları ölçüde diğerleri ile aralarında ilişki kurulacaktır
