
- •Кіріспе. Ықтималдық теориясы мен математикалық статистика түсініктері
- •Пәннің мақсаты
- •Пәннің міндеттері
- •Эконометрияны оқып білу үшін керекті пәндер
- •Эконометрия пәні
- •Эконометрияның ғылым ретінде пайда болуынан тарихи деректер
- •Эконометриялық өлшем мен зерттеу проблемалары
- •Негізгі түсініктер
- •Ықтималдықтың анықтамалары. Қасиеттерi
- •Ықтималдықтарды қосу және көбейту
- •Ықтималдықты табу формулалары
- •Ең болмағанда бiр оқиғаның пайда болу формуласы
- •7. Пуассон формуласы
- •Дискреттi кездейсоқ шамалар
- •Дискреттi кездейсоқ шамалардың сандық мiнездемелерi
- •Қорытынды мен ескертулер
- •Үздiксiз кездейсоқ шамалар. Сандық мiнездемелерi
- •Бас жиын және таңдамалы жиын
- •Математикалық статистиканың эконометриялық мақсаттары
- •Таңдамалы математикалық үміт және дисперсия
- •Қайталау сұрақтары
- •Ең кіші квадраттар әдісі Эконометриялық модель құру ерекшеліктері.
- •Модель құру принциптері.
- •Ең кіші квадрат әдісімен сызықтық регрессия теңдеуін құрып, зерттеу (е.К.К.).
- •Сызықтық корреляциялық модельдер.
- •Қайталау сұрақтары
- •Көптік сызықтық регрессия Регрессиялық факторлар
- •Екк әдісі бойынша көпмәнді регрессия
- •Дербес регрессиялық және кореляциялық теңдеулер
- •Қайталау сұрақтары
- •Көптік сызықтық регрессияның классикалық моделі
- •Болжамдарды (гипотезаларды) тексеру
- •Қайталау сұрақтары
- •Детерминация коэффициенті
- •Қажетті формулалар
- •Айнымалылар спецификациясы. ДЕрбес корреляция
- •Сызықтық емес регрессияның кейбір түрлері.
- •Түрге жататындар,
- •Өндірістік функция түсінігі (ө.Ф.)
- •Сұраныс функциясы.
- •Нарық моделі
- •Икемділік
- •Қайталау сұрақтары
- •Мультиколлинеарлық құбылыс Мультиколлинеарлық
- •Мультиколлинеарлық түсінігі
- •Мультиколлинеарлықтың зиянды салдарлары
- •Мультиколлинеарлықты анықтау
- •Мультиколлинеарлықты болдырмау әдістері
- •Қайталау сұрақтары
- •Спирменнің рангілік корреляциясы
- •1) Спирмен тесті:
- •Қайталау сұрақтары
- •Динамикалық қатар Динамикалық қатар түсінігі
- •Динамикалық қатарды жөнге келтіру әдістері.
- •Динамикалық модель
- •Қайталау сұрақтары
- •Әдебиеттермен жұмыс жасау
- •Жаттығулар, есептер шығару
- •Өз білімін өзі тексеру жолдары
- •Консультациялар
- •Бақылау жұмыстары
- •Жұмысты орындау үшін негізгі түсініктемелер, нұсқаулар
- •Варианттар
- •Жұмысты орындау үшін негізгі түсініктемелер, нұсқаулар
- •Варианттар
- •Жұмысты орындау үшін негізгі түсініктемелер, нұсқаулар
- •Варианттар
- •10 Сабақ
- •Жұмысты орындау үшін негізгі түсініктемелер, нұсқаулар
- •Варианттар
- •11 Сабақ
- •12 Сабақ
- •Жұмысты орындау үшін негізгі түсініктемелер, нұсқаулар
- •Варианттар
- •Автокорреляция
- •Сөж тақырыптары
- •Ықтималдық теориясы мен математикалық статистика түсініктері.
- •Ең кіші квадраттар әдісі
- •Тапсырмалар
- •Тақырыбы: Жұптық сызықтық регрессия және корреляция. Тапсырмалар
- •Тақырыбы: Көптік сызықтық регрессияның моделі Тапсырма
- •Тақырыбы:Мультиколлинеарлық құбылыс. Жалған айнымалылар. Тапсырмалар
- •7.Ең жоғарғы пайда болу шарты? -
- •Тақырыбы: Сызықтық регрессия коэффициенттерінің статистикалық мәнділігін бағалау. Тапсырмалар
- •Тапсырмалар
- •9. Баға 1% өзгергенде, сұраныс өзгереді -
- •10.Ұсыныс формуласы - ның баға арқылы өзгеруі? - баға 1% өскенде ұсыныс кемиді
Қайталау сұрақтары
1. Көпмәнді сызықтық регрессия дегеніміз не?
2. Факторларын таңдау қиыншылықтары. Мультиколлениарлық.
3. ЕКК әдісін параметрлерін табуға қолдану.
4. Дербес және көпмәнділік корреляция коэффициенттері. Олар арқылы факторлардың өзара және қорытынды факторға әсерін зерттеу.
8-9 лекциялар
Көптік сызықтық регрессияның классикалық моделі
Айталық,
моделі құрылды делік.
1.
ЕКК әдісімен бағалау:
.
-
параметрлері қажетті шарты бойынша
анықталады.
2.
Регрессиялық модельдің стандартты
қателерін түзетілген дисперсия арқылы
бағалау.
.
Мұндағы
-
экономикалық көрсеткіштерінің саны,
- параметрлерінің саны.
3. Коэффициенттерінің де станддартты қателерін бағалау үшін:
1)
- ығыстырылмағандық;
2) эффективтік;
3) жанжақтылық немесе тұрақталғандық – Гаусс-Марков алғышарттары.
4.
,
,
- квадрат ауытқуларының қосындылары
арқылы бағалау.
=
+
.
5.
Детерминация коэффициенті арқылы:
немесе түзетілген дисперсия
арқылы. Егер модель адекватты құрылған
болса,
.
Болжамдарды (гипотезаларды) тексеру
Регрессия коэффициентерінің маңыздылығын
1)
-Стьюдент
критерийі бойынша;
2)
-Фишер
критерийі бойынша;
3)
икемділік коэффициенті
бойынша, яғни
-ді
1% -ке өзгерткенде,
-тің
қанша процентке өзгеретінің бағалайды;
4)
гипотеза
:
бойынша. Егер
орындалмаса
гипотезасы қабылданады.
Нақты мысалдар қарастырып, теңдеу параметрлеріне анализ жасап көрелік
Қорытынды.
Сызықтық регрессия коэффициенттеріне экономикалық интерпретация бере алатындықан бұл әдіс ЭМ зерттеулерде кеңінен қолданылады
Зерттеу аппараты – корреляциялық регрессиялық анализ. Эндогендік айнымасы – қорытынды көрсеткіш (результативный признак) - , экзогендік айнымалы – факторлық көрсеткіш - . Корреляциялық – регрессиялық әдіс 3 мәселені шеше алады:
қорытынды және факторлық признактардың байланысының формасын;
қаншалықты тығыз байланысты екенін;
кейбір факторлардың - әсеріне анализ жасап анықтайды
Қайталау сұрақтары
1. ЕКК әдісі?
2. Модельдің стандартты қатесі дегеніміз не?
3. Регрессиялық модельдің алғышарттары қандай?
4. Қарастырылған дисперсиялар қандай ауытқуларды бағалайды, қандай байланыста болады?
5. Регрессия коэффициенттерінің маңыздылығын зерттеу үшін қандай критерийлерді білесіз?
10-ЛЕКЦИЯ
Детерминация коэффициенті
Экономикалық
көрсеткіштер
,
-дің
сан шамалары да әртүрлі, сәйкес
көрсеткіштер ( мысалы,
мен
)
арасында да белгілі әдістермен
байланыстыратын айқындай алмайтын
жағдайлар да кездеседі. Мұндай жағдайда
регрессивті – корреляциялық талдауды,
корреляциялық коэффициентті пайдалануға
тура келеді.
Бөлек-бөлек жиынтықтарының орта мәндері арқылы анықтауға болатын екі экономикалық айнымалылар арасындағы байланыстың сызықтық регрессивті – корреляциялық моделін ЕКК әдісі бойынша құрып, зерттеу.
1. Сызықтық корреляциялық теңдеу құру:
,
мұндағы
-
жалпы жиындардың таңдамалы орталары;
-
таңдамалы орта квадрат
ауытқулары;
-
таңдамалы корреляция
коэффициенті.
2.
Байланыс тығыздығын
және
арқылы бағалау.
3. Корреляциялық модельдің статистикалық сенімділігін Фишірдің F-критерийі арқылы бағалау.