
- •2.2 Дәрістік сабақтардың конспектісі
- •1 Дәріс. Кіріспе. MatLab ортасы туралы жалпы мәліметтер
- •1.2 Сурет. Командалар терезесі Жұмыс ортасы келесі негізгі элементтерден тұрады:
- •1.3 Сурет. Екі санның қосындысы
- •1.6 Жұмыс ортасын сақтау
- •2 Дәріс. MatLab тілінде элементарлық функцияларды қолдану
- •2.1 Сурет. Функцияның мәнін командалар терезесінде енгізу және нәтижесін көрсету
- •3 Дәріс. Векторлармен жұмыс, оларға қолданылатын функциялар
- •3.1 Сурет. Векторды енгізу
- •4 Дәріс. Матрицалармен жұмыс, оларға қолданылатын функциялар
- •4.1 Сурет.
- •4.2 Сурет. М матрицасын интерпретациялау
- •5 Дәріс. Екі және үш өлшемді графиктерді құру
- •5.2 Сурет
- •5.3 Сурет.
- •5.4 Сурет. Үш өлшемді график
- •5.6 Сурет. Каркасты 3d_графикты құру мысалы
- •5.7 Сурет. Үшөлшемді графикті форматтау мысалы
- •5.8 Сурет. Графиктің бағытын өзгерту
- •6 Дәріс. Таңдау, шарттық және циклдық операторлар
- •7 Дәріс. Сценарийлері мен функциялары бар м-файлдар
- •7.1 Сурет. Pcr файлымен жұмыстың мысалы
- •8 Дәріс. M-файлды орындауды басқару
- •9 Дәріс. Функцияның минимумын табу
- •10 Дәріс. Gui арқылы қосымша құру принциптері
- •11 Дәріс. Guide ортасында оқиғаларды бағдарламалау
- •12 Дәріс. Simulink пакетімен жұмыс істеуді үйрену
- •12.3 Сурет. Sinks блогының терезесі
- •12.4 Сурет. Scope блогы
- •12.5 Сурет. Sources блогының терезесі
- •13 Дәріс. Бейсызықты жүйелерді моделдеу
- •14 Дәріс. Simulink пакетін қолданып дифференциалды теңдеулерді және динамикалық процестерді моделдеу
- •15 Дәріс. Басқару жүйесінің математикалық моделдерінің әртүрлі формаларымен жұмыс істеу
- •2.3 Зертханалық жұмыстардың жоспары
- •Зертрханалық жұмыс «MatLab бағдарламасымен танысу»
- •– Зертханалық жұмыс «Сызықты алгебраның есептері»
- •«Векторлармен және матрицалармен жұмыс істеу»
- •«Полиномдар және олармен жұмыс істеу операциялар»
- •«Дифференциалдық теңдеулерді сандық шешімдерді табу»
- •«Анықталған интегралдарды есептеу»
- •«Matlab ортасында бейсызықты теңдеулердің түбірін табу»
- •«Тиімділеу әдістердің сандық шешімін м-файлда бағдарламалау»
- •«Matlab ортасында бағдарламалау if, else тармақталу операторлары»
- •«2 Және 3 өлшемді графиктерді құрып үйрену»
- •«Matlab ортасындағы gui құру»
- •«Simulink ортасында модельдерді құру»
- •«Simulink ортасында дифференциалдық теңдеулерді модельдеу»
- •«Simulink ортасында Stateflow жүйесін қолдану»
- •2.4 Студенттің оқытушының жетекшілігімен жасайтын өзіндік жұмыстарының жоспары (соөж)
- •Студеттің өзіндік жұмыстарының жоспарлары (сөж)
- •2.6 Бақылау үшін тест сұрақтары
- •Дұрыс жауаптардың кодтары
- •2.7 Өтіліп кеткен курс бойынша емтихандық сұрақтар
- •2.2 Дәрістік сабақтардың конспектісі ......…………….…………….. 8
5.4 Сурет. Үш өлшемді график
Енді
полярлық координатада график сызып
көрсетейік. Мысалы r=sin(3φ)
φ
[0,2
]
функциясын алайық (5.5 сурет):
>> phi=0:0.01:2*pi;
>> r=sin(3*phi);
>> polar(phi,r);
сурет. r=sin(3φ) функциясының графигі
Тағы бір мысал:
>> Z=peaks(40);
>> mesh(Z);
5.6 Сурет. Каркасты 3d_графикты құру мысалы
Бұл жердегі бірінші команда беткі бөлігіндегі массивтің нүктелерін құрады. Екінші команда осы берілген нүкте бойынша аралық нүкте интерполяциясын қолдану арқылы беткі бөлігін құрады.
Осылайша әр түрлі сым темірден тоқылған, түсті каркасты беткі бөлікті құрдық. 5.7 суретте Camera (Камера) деп аталатын беткі бөліктің арнайы үш өлшемді графиктің құрал сайман тақтасымен бірге құрылуы көрсетілген. Көптеген нүктелеріне қарамастан, фотокамера бақылауышы арқылы қарап отырмын деп есептейтін болсаңыз, 3D_графиктың құрал сайман тақтасын пайдалану қиынға соқпайды. Суреттегі айқын көрсетіліп отырған батырмалар олардың қимылын түсіндіреді – ол түстің кескінін өзгертеді, алдағы көзге түсер көрінісін, координаттар осіне қатысты 3D суреттерді орнын ауыстыру немесе айналдыру және т.б. қимылдарын орындайды.
5.7 Сурет. Үшөлшемді графикті форматтау мысалы
5.7 суретте екі өлшемді графикті форматтауды үш өлшемді графикті форматтау кезінде де қолдануға болатыны көрсетіліп тұр: графикке жазу шығару, легенда шығару және түс шкаласы.
Үш өлшемді графиктің орнын ауыстыру, жылжыту үшін бағыттауыштың батырмаларын қолдануға болады. Графиктің орнын ауыстыру мен айналдыру 5.8 суретте, яғни → батырмасын басқаннан кейінгі графиктің бұрылу жағдайы көрсетілген. Тышқанмен бұру мүмкіндігіне қарағанда таңдалған бұру типінде бағыттауыштың көмегімен бұру негізгі орын ауыстыру мен фигураның айналуын көрсетеді. Осылайша үш өлшемді графиктің анимациясы орындалады. Анимация кезінде фигураның айналу жылдамдығы MatLab қолданылатын бейне карта орнатылған ДК жылдамдығына да тәуелді екенін айта кеткен жөн. Ескі компьютерде ол төмен болуы мүмкін.
5.8 Сурет. Графиктің бағытын өзгерту
Әдебиет: 1 нег.[129-140 ], 2 нег.[65-72], 3 нег.[456-458].
Бақылау сұрақтары:
1. Бір айнымалысы бар функция графигі
2. Екі айнымалысы бар функция графигі
3. Plot функциясы
4. Plot3 функциясы
5. График сызығын өзгерту
6 Дәріс. Таңдау, шарттық және циклдық операторлар
6.1 Switch... case... end ауыстырып қосқыш конструкциясы
Көптiк таңдауды жүзеге асыру үшiн (немесе тарамдау) switch түрiнiң ауыстырып қосқышы бар конструкциясын қолданады:
switch switch- Өрнек
case case- Өрнек
Нұсқаулар тiзiмі case {case Өрнек 1, Сase Өрнек 2, case Өрнек 3,…}
Нұсқаулар тiзiмі
...
otherwise,
Нұсқаулар тiзiмі
end
Егер өрнек өрнектердiң бiрiнің switch басынан кейiн мәнi болса case Өрнек…, бiрде операторлардың блогi орындалады case, басқа жағдайда - нұсқаулардың тiзiмі оператордан кейiн otherwise. Case блогi орындаудың жанында сол нұсқаулар тiзiмі жүзеге асады, ол үшін case Выражение совпадает switch Өрнегімен. Көңiл аударыңыз онда, case Өрнек санмен, тұрақты , айнымалы, ұяшықтардың векторымен немесе тiптi кiшi айнымалы бола алады. Case оператор соңғы жағдайда шын, егер strcmp функциясы (мәні, өрнек) «шын» логикалық мәндi қайтарады.
If шарттық операторы
MatLab-тың If шартты операторы келесі түрде жазылады:
if Логикалық шарт 1 оператор 1 elseif Логикалық шарт 2 оператор
else 3 оператор end ;
Бұл конструкциялар варианттары бiрнеше бөлiндiлерден болады:
if Логикалық шарт Операторы 1 end ;
if Логикалық шарт Операторы 1 else Операторы 2 end ;
Логикалық шарт келесі түрде жазылады:
Өрнек 1 Қарым-қатынас операторы Өрнек 2
Операторлар қатынастарында келесі таңбалар қолданылады: = =, <, >, < =, > =, ~ =. Егер логикалық шарт (true - ақиқат) 1-шi мәндi қабылдаса, онда тиiстi операторлар орындалады. Егер логикалық шарт (false - жалған) 0-шi мәндi қабылдаса, онда операторлар келесi логикалық шарттарда орындалмайды. End оператор if шартты операторының соңына көрсетедi. 1-шi оператор ұғымына бiр немесе бiрнеше операторлар кiредi. Олар соңғы жағдайда нышандармен бөлiнедi, (үтiр ) немесе ; (нүктелi үтiрмен ). Сонымен қатар if басқа алгоритм тiлдерiнде, оператор шарттына байланысты есептеулердi процесстiң тарамдануы қандай болмасын iске асыруға мүмкiндiк бередi. Бұл оператордың қолдануының мысалдары басында 3 көрсетілген.
6.3 Цикл операторлары
MatLab-та цикл операторларының 3 түрi бар болады. Оператормен: бiз (қос нүкте) қайталауды бекiтiлген саны бар циклдың ұйымы үшiн қолдан for... end 1.5.7. Келесi операторы тарауларымен таныстық. Ол сияқты болады:
for var = Өрнек Операторы end ;
Var бұл жерде - циклда есептеуiш - кез келген айнымалы, i, j, k, l, m және тағы басқалар. Өрнек келесі түрiнде жазылады s : d : e, мұндағы s – var циклда бастапқы мән есептеуiштері, d – өзгерiстiң адымы және е – түпкi мән var. Болуы мүмкiн және түрдегi жазу s : e, онда d = 1. Операторлардың тiзiмi end қорытып айтқанда қосымшамен бiтедi. Continue оператор циклі келесi итерацияға басқаруды оған жазып алған операция өткiзе бередi. Циклдың мерзiмiнен бұрын үзуi үшiн break операторы қолданады. Қабаттасқан циклдер болуы мүмкiн >> for i = 1 : 3 for j = 1 : 3 a (i, j) = i * j ; end ; end ;
Бұл цикл орындаудың нәтижесiнде а матрицасы қалыптасады
>> a
a =
1 2 3
2 4 6
3 6 9
Болғанша, while ... end түрiнiң циклдерi орындалады. Оператор келесі түрде жазылады: while Логикалық шарт Операторы end ;
Әдебиет: 1 нег.[347-371 ], 2 нег.[78-85].
Бақылау сұрақтары:
1. Таңдау операторының түрі
2. Шартты оператордың түрі
3. for... end циклдық операторы
4. while ... end циклдық операторы