Реограммаға ықпал ететін факторлар
Аяқпен қол ан тамырларының патологиясы бар деп жорамалданған ауруларды госпигалға дейінгі зерттеу кезеңінде реовазография аяқ пен қолдың әр түрлі бөліктерінің қанға толуының бұзылуын нақты анықтауға кейбір жағдайларда бұл бұзылулардың функциональдық және органикалық табиғатын дифференциалдауға көмектеседі. Артерия ауруларында патологиялық процесстердің дамуының барысында РВГ толқындарының амплитудасы төмендейді, толқынның көтерілу жағы жазықтанады пологим???, төбесі тегістеледі??,қосымша толқындар жоғалып кетеді.
14Сурет. Нитроглицериндік проба кезіндегі
тізенің бастапқы реовазограммасы (сол жақта) және оның динамикасы (оң жақта).
РВГ өзгеру сипатына қарап артериальдық қан қамтамасыз етілуін үш типке бөледі: магистральдық (РВГ қалыпты конфигурацияда болады), араласқан және
коллатеральдық. Магистральдық тип аяқ пен қолдың зерттелген бөлігінің қанмен қамтамасыз етілуі магистральдық артериямен жүргізілетінін көрсетеді. Қанмен қамтамасыз етілудің араласқан типі РВГ толқындарының амплитудасының төмендеуімен және анакротаның ұзақтығының артуымен сипатталады. РВГ толқындарының амплитудасы мен формасы жақсарса да нитроглицерин және басқа тамыр кеңейтетін әсерлердің ықпалымен қалыпты мәндерін қабылдамайды. РВГ-ның мұндай өзгерістері қанмен қамтамасыз ету магистральдық артериямен де және коллатеральдық жолмен де жүреді деп есептейді. Қанмен қамтамаасыз етудің коллатеральдық типінде РВГ толқыны шеңбер немесе арка сегментін еске түсіреді; әр түрлі тамырлар кеңейту әсерлеріне байланысты тамырлар реакциясы әлсірейді немесе жоғалып кетеді. РВГ-ның өзгеруінің мұндай сипаты қанмен коллатераль бойынша қамтамасыз етуде магистральдық артерия саңылауының 75% және одан да көп тарылуына сәйкес келеді деп жорамалдайды.
15сурет.Әр түрлі жастағы адамдардың қалыпты (РЭГ) реовазограммасы (а - 22 жаста, б – 14 жаста , в - 48 жаста):жоғарыдан төменге қарай ,РЭГоң жақ жарты шардікі, РЭГ сол жақ жарты шардікі,ЭКГ.
1
6сурет.
Ми
қан тамырларының РЭГ
при атеросклероз
кезіндегі
әр
түрлі РЭГраммасы
(а – баяу
білінетін,
б –айқын
білінетін,
в – ерекше
білінетін):
жоғарыдан төменге қарай -
РЭГ жоғарыдан
төменге қарай: РЭГоң жақ жарты шардікі,
РЭГ сол жақ жарты шардікі,ЭКГ.
Зертханалық жұмыс
☼ Оқытушыдан реограмма алыңдар. Суретте қажетті параметрлері көрсетілген.
☼ Бірнеше реографиялық параметрлерді есептеңдер:
Қ
анның
соққы көлемі (М.И Тищенко бойынша.).
ҚСК- орталық гемодинамиканың маңызды
көрсеткіші, бір систола кезінде сол
жақ жүрекшеден аортаға лақтырылатын
қан көлемін білдіреді: НОРМА
60-80 мл.
мұнда: К - эмпирикалық коэффициент (0,275 – ер адамда, 0,247 - әйелдерде), Аарт – негізгі реотолқынның амплитудасы(Ом), Р –зерттелушінің бойы(см), Zбазовое - базистік кедергі(Ом), Ткардио - кардиоцикл ұзақтығы (с), Ткат - катакрота ұзақтығы (с).
СИ (УИ) - соққы индексі (мл/м2). СИ - пациент дене өлшемдеріне қатысты систолалық қан лақтырылуын бағалауға мүмкіндік береді. Қалыпты,НОРМА 38-50 мл/м2
мұнда,
УИ- соққы индексі,УОК-қанның соққы
көлемі,ПТ
– дене
бетінің ауданы (м2).
ПТ=2,4×lg(а×в)
– 8,1.
Мұнда: а
–
см, в
– зерттелушінің
салмағы ,
кг.
Қаннаың минуттық көлемі (МОК) - (л/мин). Аортаға сол жақ жүрекшеден бір минутта аортаға жіберілетін қан көлемі. Жүректің жиырылу қабылетін сипаттайды (ино- және хроно- тропияны сипаттайды). НОРМА 4,5-5,9 л/мин. МОК=УОК×ЧСС×10 - 3, (ЧСС)ЖЖЖ мына формуламен есептеледі, ЖЖЖ(ЧСС)=60/Ткардио.
☼ Реографиялық индексті(РИ) және амплитудалы-жиіліктік индексті( АЧП) есептеңдер.
☼ Гемодинамика күйі туралы алынған нәтижелерге сүйене отырып қалыпты кездегі күймен салыстыра отырып баға беріңдер.