14 Кесте – Бригада мүшелері арасында кесімді еңбек ақыны еқк есепке ала отырып, бөлу

Жұмысшының аты-жөні	Жұмысшы-ның разряды	Сағаттық-тарифтік баға, теңге	Орындалған сағат саны	Орындалған уақытқа тарифтік еңбек ақы (3б4б)	Тағайындалған ЕҚК	Ұжымдық өндірімді бөлу үшін есептік деңгей (5б6б)	Кесімді өндіірм (7б0,14150144)	Есепті мерзімге еңбек ақы (5б8б)
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Ахметов Ж.Н.	3	138-59	160	22174-40	1,2	26609-28	3765-25	25939-65
Ким В.П.	5	180-87	175	31652-25	0,9	28487-03	4030-96	35683-21
Карасева О.А.	4	158-56	180	28540-80	1,1	31394-88	4442-42	32983-22
Петров В.С.	2	126-85	180	22833-00	0,8	18266-40	2584-72	25417-72
Жиынтығы	-	-	-	105200-45	-	104757-59	14823-35	120023-80

Кесімді өндірім 120023,80-105200,4 = 14823,35

Кесімді өндірім коэффициенті мынаған тең болады: 0,14150144 = (14823,35: 104757,59).

5.5.3 Орташа еңбек ақыны есептеу тәртібі

Қазақстан Республикасының Үкіметі 2000 жылдың 29 желтоқсанында №1942 бекіткен «Жұмысшыларға орташа еңбек ақыны есептеу тәртібі туралы әдістемесі» бойынша барлық жағдайдаларда (тек орташа еңбек ақыны есептеу үшін заңда көрсетілген басқадай арнайы есептеу тәртібін қоспағанда), яғни заңмен жұмысшылардың орташа еңбек ақыларын сақтап қалу қарастырылған кезде, жұмысшылардың орташа еңбек ақысын есептеу тәртіптері анықталады.

Орташа еңбек ақыны анықтаудың арнайы тәртібі зейнетақыны есептеу кезінде бекітіледі.

Орташа еңбек ақыны есептеу үшін есептік мерзім болып заңға сәйкес тиісті еңбек ақымен байланысты 12 күнтізбелік ай (1 күннен - 1 күнге дейін) немесе жұмысшы жұмыс берушіде 12 күнтізбелік айдан кем жұмыс істеген болса, онда нақты жұмыс істеген мерзім саналады.

Барлық жағдайларда да есептік мерзімнен ҚР заңдылғымен қарастырылған мейрам күндері шегеріліп тасталынады.

Жұмысшының орташа еңбек ақысын анықтау үшін орташа күндік және орташа сағаттық еңбек ақы қолданылады.

Бес күндік және алты күндік жұмыс аптасындағы орташа еңбек ақыны есептеу ұйымның еңбек ақы жүйесімен қарастырылған барлық үстеме ақылар мен қосымша төлем ақыларды, сыйақылар мен басқа да ынталандыру төлемдерін қоса алғандағы орташа күндік еңбек ақы есебінен жүргізіледі.

Жұмысшының орташа еңбек ақысы есептік мерзімде нақты орындалған жұмыс уақыты үшін анықталады. Жұмыс берушіде 12 айдан кем жұмыс істеген жұмысшылардың орташа еңбек ақысы осы жұмыс берушіде нақты істеген жұмыс уақыты үшін анықталады.

Еңбек ақы жүйесімен қарастырылған сыйақылар мен ынталандыру сипаты бар басқа да төлемдер орташа еңбек ақыға, олардың нақты төлену кезінде емес, есептелу кезінде қосылады. Көпжылғы еңбегі үшін және жылдың қорытындысы бойынша сыйақылар тоқсандық, жарты, жылдық сыйақылар, сонымен қатар басқа да нысандағы материалдық ынталандырулар есептік мерзімдегі әрбір ай үшін мындай көлемде есептеледі:1/3, 1/6, 1/12, ал айлық сыйақылар – есептік мерзімдегі ай үшін бірден артық емес.

Барлық жағдайларда, тек кезекті демалыс ақы мен пайдаланбаған демалыс күндері үшін өтемақыларды қоспағанда есептік мерзімдегі орташа еңбек ақы есептік мерзімде есептелген еңбек ақы сомасын заңмен бекітілген бес күндік немесе алты күндік жұмыс аптасына сәйкес жұмыс күндерінің санына бөлу арқылы анықталады.

Жұмыс уақытының сомалық есебі кезінде орташа еңбек ақыны есептеу үшін орташа сағаттық еңбек ақы қолданылады. Ол есептік мерзімде есептелген еңбек ақы сомасын заңмен бекітілген бес күндік немесе алты күндік жұмыс аптасына сәйкес жұмыс сағатының санына бөлу арқылы анықталады.

Егер есептік мерзім толық орындалмаған болса, орташа күндік еңбек ақы есептік мерзімде есептелген еңбек ақы сомасын заңмен бекітілген бес күндік немесе алты күндік жұмыс аптасына сәйкес орындалған жұмыс уақытына бөлу арқылы анықталады.

Егер есептік мерзімде жұмысшының еңбек ақысы болмаса, онда оның орташа жалақысы 12 айлық еңбек ақысынан немесе жұмыс берушіде есептік мерзімге жататын нақты жұмыс істеген уақытына есептеледі.

Нақты жұмысшының орташа еңбек ақысын орташа күндік (сағаттық) еңбек ақысын төлеуге жататын жұмыс күніне (жұмыс сағатына) көбейту арқылы анықтайды.