Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Жаратылыстану факультеті

Экология және химия кафедрасы

5В011200-химия мамандығына арналған

«Органикалық химияның теориялық негіздері»

пәнінен емтихан тест сұрақтары

1-ші деңгей тест сұрақтары

1-ші нұсқа

1. Гомологтар:

А) С₃Н₆, С₂Н₄

В)С₆Н₆, С₆Н₁₂

С) С₄Н₆, С₂Н₆

D) CH₄, C₂H₄

E)C₄H₆, C₂H₄

2. Қандай органикалық қосылыстарда классаралық изомерлер болмайды:

А) күрделі эфирлер

В) алкендер

С) аминқышқылдар

D) алкиндер

Е) спирттер

3. Семиполярлы байланысы бар қосылыс:

А) СН₃

В) СН₃NH₂

C) (CH₃)₂N O

D) CH₄

E) CH₃OH

F) ICH₃NH₃I⁺CІ^-

4. Нуклеофильді орынбасу реакцияларына тән:

А) диендерге

В) алкендерге

С) алкилгалогендерге

D) метан қатарына

Е) алкиндерге

Ғ) қос байланысы бар қосылыстарға

5. Цис-транс изомерия қандай қосылысқа тән:

А) СН₃-СН₂-СН₃

В) СН₂=CH-CH=CH₂

C) CH₃-CH=CH₂

D) HC≡C-CH₂

E) C₄H₁₀

F) CH₂=CH₂

2-ші нұсқа

1. Изомерлер:

А) алкандар

В) құрылысы мен қасиеттері бірдей, құрамы бір немесе бірнеше СН₃ топшалармен ерекшеленетін заттар.

С) құрамы ортақ қасиеттері әр түрлі заттар

D) гомологтар

Е) молекулалық массасы бірдей заттар

2. Төртіншілік көміртегі атомы төрт:

А) радикалдармен

В) Н атомдармен

С) функционалды топтармен

D) ондай атом болмайды

Е) О атомдарымен байланысқан

3. Бензол молекуласында σ және π- байланыстарының қатынасы:

А) 12:3

В) 6:6

С)3::1

D) 5:2

Е) 5:1

Ғ) 6:3

4. Нуклеофильді орынбасу реакциялары қандай қосылыстарға тән:

А) алкилгалогендерге

В) диендерге

С) алкиндерге

D) алкендерге

Е) қос байланысы бар қосылыстарға

Ғ)метан қатарына

5.А٪В → А˙+В˙ байланыстың ыдырау түрі:

А) полюссіз

В) гомолиттік

С) иондық

D) полюсті

Е) ковалентті

Ғ) гетеролиттік

1130

1. Метил, этил, винил – бұлар:

А)біріншілік радикалдар

B)алкин радикалдар

C)алкандар

D)функционалды топтар

E)изомерлер

F)гомологтар

2. Алкандарға тән емес реакция: A)жану

B)электрофильді орынбасу

C)дегидрлеу

D)орынбасу

E)нитрлеу

F)тотығу

3. Көміртегі қаңқасының ұзындығы өзгертетін реакция:

A)күрделі эфирлер гидратациясы

B)қанықпаған қосылыстардың гидратациясы

C)белок гидрализі

D)натрий ацетатын сілтімен қыздыру

E)қанықпаған қосылыстардың калий перманганатымен қайнап жатқан сулы ерітіндісіндегі тотығуы

F)гидрлеу

4. Циклоалкандар сілтілік және нейтралдық ортада тотыққанда:

A)екі карбоксил тобы бар қышқыл

B)спирттер түзіледі

C)альдегидтер түзіледі

D)жай эфирлер

E)циклді кетондар

5. Бром суын түссіздендірмейді:

A)толуол

B)бутен

C)ацетилен

D)этен

E)пропен

1131

1. Карбанион бөлшегі:

А) теріс зарядталған

В) реагент

С) катион

D) электрофильді

Е) белсенді емес

2. Біріншілік көміртегі жоқ қарапайым көмірсутегі (метаннан басқа)

А) 2,2,3,3- тетраметилбутан

В) циклобутан

С) 4,3-метилгептан

D) 4-метилгептан

Е) изобутан

F) метилгептан

3. Табиғи каучуктың синтетикалық каучуктан айырмашылығы:

А) әр түрлі кеңістіктік құрылысымен

В) изомерия түрінде

С) бастапқы затта

D) дисульфидті көпіршелерден

E) сапасымен

F) алыну әдісімен

4. Қандай затпен алкиндер әрекеттеседі, ал алкендер олармен реакцияға түспейді:

А) О₂

В) KMnO₄

C) [Ag(NH₃)₂]OH

D) Br₂

E) HCl

F) H₂O

5. Нәтижесінде фенолфталеин индикаторы түзілетін реакция:

А) фталь ангидриді мен резорцин

В) фталь ангидриді мен толуол

С) фенол және фталь ангидриді

D) терефталь қышқылы мен фенол

E) фталь ангидридінің дегидратациясынан

1132

1.Изомерлер:

А) молекулалық массасы бірдей заттар

В) көптеген қайталанушы топшалардан тұратын макромолекулалар

С) гомологтар

D) химиялық құрамы бірдей, бірақ құрылысы және қасиеттерімен ерекшеленетін заттар E) құрылысы мен қасиеттері бірдей, бірақ құрамы бір немесе бірнеше СН₂ топшалармен ерекшеленетін заттар

2. sp²- гибридтену күйде болатын көміртегі:

4 3 2 1

СН₃-СН₂-СН=СН₂

А) 2

В) 3

С) 2,3

D) 1,4 E) 4

F) 3,4

3. Бензальдегид реакцияға түспейтін қосылыстар:

А) С₆Н₆

В) С₆Н₅NO₂

С) H₂

D) C₆H₅NH-NH₂ E) C₆H₅NH₂

F) HCN

4. Карбон қышқылдарының қайнау температурасының жоғары болу себебі:

A) қайнау температурасы төмен

B) карбоксил тобының Н байланыс түзуіне C) көмірсутектері радикалдарымен D) суда ерімейді E) құрамында Н байланысты F) олардың суда жақсы ерігіштігімен

5. Реакция нәтижесінде қандай -амин қышқылы түзіледі:

Cl₂ H₂O,H⁺ NH₃

СН₃СN  Cl-CH₂CN  ….. ?

A) глицерин

B) Валин C) май D) серин E) аланин

1133

1. Гомологтар:

А) құрылысы мен қасиеттері бірдей, бірақ құрамы бір немесе бірнеше СН₂ топшалармен ерекшеленетін заттар

В) химиялық құрамы бірдей, бірақ химиялық құрылысы және қасиеттерімен ерекшеленетін заттар

С) көптеген қайталанушы топшалардан тұратын молекулалар D) радикалдар

E) СН₂ тобына ажыратылатын класаралық изомерлер

2. Сl_2, HCl, H₂O, CH₃Cl, бензол-этилен және оның гомологтарымен қайсысы әрекеттеседі:

А) Н₂О

В) Na

С) N₂ D) бензол

E) С₂Н₅ОН F) СН₃Сl

3. S_N1 реакциясының жылдамдығы қатар бойынша өзгереді:

СН₃-, С₂Н₅-, (СН₃)₂СН-, (СН₃)₃С-?

А) СН₃-ге қарай кемиді

В) (СН₃)₃С-ге қарай артады

С) бірінші және екінші D) өзгермейді

E) метил тобына қарай артады

4.Өзгерісті жүзеге асыру үшін қажет реагент:

СН₃СН=CH₂→CH₃-CHOH-CH₂OH

А) O₃

В) Вагнер реактиві

С) спирт D) концентрлі НNO₃

E) қыздыру F) су

5. Негіз қатысындағы ароматты альдегидтер мен карбон қышқылдары ангидридтерінің конденсациясы:

А) Кучеров реакциясы

В) Шмидт реакциясы

С) Вюрц реакциясы

D) Перкин реакциясы

E) Кляйзен конденсация

F) Фридель-Крафтс реакциясы

1134

1.Берілген көміртек қаңқасында қанша екіншілік С атомдары бар:

С-С-С/

А) 4

В) 3

С) 2,3,4,6,9 D) 1

E) 8 F) 2

2. Индуктивтік және мезомерлік эффектің таңбасы әр түрлі болатын атомдар тобы:

А) СН₃СНО

В) ССl₃

С) C₂H₄ D) C₂H₅

E) OH

3. Келтірілген заттардың ішіндегі 2,2,4-триметилпентанның изомері:

А) октан

В) 2,2,3,3-тетраметилпентан

С) 2,2,3,3-тетраметилбутан D) тетраэтилметан

E) 3,4-метилгептан F) 2-этилгексен

4. Төмендегі бензол гомологтарының қайсысын тотықтыру арқылы терефталь қышқылын алуға болады:

А) фенол

В) этилтолуол

С) п-Ме-бензол D) этилбензол

E) толуол

5. Қосылысты : СН₃-О-СН(СН₃)-СН₂-СН₃

А) метоксиметилэтил эфирі

В) метил екіншілік бутил эфирі

С) метоксиметил эфирі D) метил үшіншілік бутил эфирі

E) метилизобутил эфирі F) диметилизобутил эфирі

1135

1.Гомологтар:

А) C₄H₆,С₂Н₄

В) C₄H₆,С₂Н₄

С) C₃H₆,С₂Н₄

D) C₆H₆,С₆Н₁₂

E) CH₄,С₂Н₄

2. А : В  А^*+ В^*

Байланыстың ыдырау түрі:

А) гетеролиттік

В) полюсті

С) тең бөліну

D) иондық E) полюссіз

3. Этанды этиленнен ажыратады:

А) галогенсутектендіру

В) қыздыру

С) тотықсыздандыру

D) ыдырату E) жағу

F) галогендеу

4. Фенолдардағы ОН тобы екінші жаңа орынбасарды қандай орынға бағыттайды:

А) ΙΙ - ретті

В) Ι және ΙΙ ретті орынбасар

С) мета- және пара орынға

D) орта- және пара- E) мета-

F) Ι – орынға

5. Бензой альдегидіне (С₆Н₅СНО) тән реакция:

А) тотықсыздану

В) С-С байланысының үзілуінен жүретін реакция

С) электрофильді орынбасу

D) элиминирлену E) нуклеофильді орынбасу

F) электрофильді орынбасу

1136

1. S_N1 реакциясының жылдамдығы төмендегі қатар бойынша қалай өзгереді ?

СН₃-, С₂Н₅-, (СН₃)₂СН-, (СН₃)₃С- : А) бірінші және бесінші жағдайлар

В) (СН₃)₃С-ге қарай төмендейді

С) өзгермейді

D) (СН₃)₃С-ге қарай артады

E) СН₃-ге қарай кемиді F) біріншілік көміртегі атомды радикалға қарай артады

2. Марковников ережесі бойынша түзілетін реакция өнімі: А) CH₃- СН=СН₂ + НСl→

В) CH₃СН=CH-СН₃ + KBr→

С) CH₃СН=СН₂ + Н₂→

D) CH₂= СН-СН₂ –CH₃+ Н₂→

E) CH₂= СН-CH₃+ Cl₂→

F) CH₂= СН₂ + НBr→

3. н-бутиламинді н- бутилбромидтен алу жолы:

А) гидролиз реакциясымен

В) аммиактың н-бутилбромидпен реакциясы

С) гидрлеу реакциясымен

D) тотығу реакциясымен

E) аммонолиз реакциясымен

4. Сахароза гидролизденгенде түзіледі:

А) изомерлі С₆Н₁₂О₆

В) альдегид

С) глюкоза және фруктоза

D) этил спирті

E) екі моносахарид F) гидролизденбейді

5. Пиррол мен фуранның қышқыл реагенттерге тұрақсыздығы қалай түсіндіріледі:

А) электрондар болмағандықтан тұз түзілмейді

В) сақинаның ароматтылығы бұзылады

С) ароматтылық сақталады және тұз түзіледі

D) ароматтылық сақталады

E) делокализацияланады

1137

1. Көміртегінің тармақталған қаңқасы бар молекула:

А) циклопентан

В) пиридин

С) диметилкетон

D) толуол

E) бензол

F) бутан

2. Алкандарға тән емес реакция:

А) орынбасу

В) тотығу

С) элимирлену

D) дегидрлеу

E) нитрлеу

F) жану

3. Синтетикалық каучукты алу үшін шикізат ретінде қолданылатын зат:

А) С₄Н₈

В) этанол

С) табиғи газ

D) СН=СН₂

E) С₂Н₃СООН

4. Циклогександы бензолдан алу:

А) сутектендіру

В) элиминирлену

С) тотықсыздану

D) гидратация

E) дегидрогенизация

F) тотықтыру реакциясымен

5. К_а= , -lgK_b=pK_b көрсетеді:

А) күшті негіздік қасиеті

В) Бренстед негіздерін

С) қышқыл мәнін

D) әлсіз қышқылдық қасиетті

E) қышқылдық қасиеті

1138

1. Спирттер әрекеттесетін, ал фенолдар олармен реакцияға түспейтін зат:

А) С₂Н₅ОН

В) Br₂

C) Cl₂

D) HCl

E) NaOH

2. Қандай көмірсутегі арендер:

А) гексен

В) ксилол

C) пиррол

D) гексанол

E) циклогексан

3. Арендерге жататын көмірсутегі:

А) ксилол

В) тиофен

C) гексанол

D) циклогексан

E) гексен

F) пиррол

4. Ацетиленнің натриймен реакциясының жүруіне байланысты жағдай:

А) ацетилен металдық натриймен әрекеттеспейді

В) қышқылдық ортада

C) төменгі қысымда

D) ацетилен сулы ерітіндіде Н⁺ иондарын түзіп диссоциацияланады

E) қыздыру арқылы

F) негіздік қасиет пайда болуымен

5. Кучеров реакциясына жататын реакция:

А) C₂H₂+ НСl → H₂C =CH -Cl

В) C₂H₂+ НOH → CH₃ -CHO

C) C₄H₆+ Н₂ →

D) C₂H₂+ Сl₂ → C₂H₂Cl₂

E) C₂H₂+ НСN → H₂C =CH -CN

F) C₂H₂+ 4O→ HOOC-COOH

1139

1. Фенол молекуласында химиялық байланыстың қандай түрі кездеседі:

А) ковалентті полярлы

В) ковалентті полярлы және полярсыз

С) сутектік

D) иондық

E) акцепторлы

2. Синтетикалық каучукты алу үшін шикізат ретінде олданылатын зат:

А) этил спирті

В) СН₃СНО

С) С₄Н₈

D) СН=СН₂

E) табиғи газ

F) С₂Н₃СООН

3. Молекулалық массасы 100г/моль қаныққан көмірсутегінің формуласы:

А) алкен

В) С₂Н₆

С) гептан

D) СН₂

E) СН₄

4. Аминдердің негіздік анықталу қасиеті:

А) күшті негіз

В) артық электрон жұбының болуымен

С) N-H байланысының полюстілігімен

D) С-H байланысының полюстілігімен

E) сулы ерітіндіде диссоциациялану қабілеттілігімен

F) молекуладағы атомдардың өзара әсерімен

5. Қосылысты: СН₃-О-СН(СН₃)-СН₂-СН₃

А) метоксиметилэтил эфирі

В) метил екіншілік бутил эфирі

С) метилизобутил эфирі

D) диметил этил эфирі

E) метоксиметил эфирі

F) метил үшіншілік бутил эфирі

2-ші деңгей сұрақтары

1ші-нұсқа

1.sp²-гибридтену күйде болатын көміртегі:

4 3 2 1

CH₃-CH₂-CH=CH₂

1. 3.4

2. 1

3. 3

4. 2

5. 2.3