13. Саясаттану пәні бойынша емтихан сұрақтары

1. Саясаттану ғылымының зерттейтіні қандай мәселе?

2. Саясаттану ғылымының объектісі

3. Саясаттану ғылымының пәні

4. Саяси процестердің олардың кеңістік жағдайымен, аймақтық, климаттық және басқа да табиғи факторлармен өзара байланысын зерттейтін саясаттанудағы бағыт

5. Саяси ғылымдардың Халықаралық ассоциациясы қай жылы құрылды

6. Саясатты оқып - білуді жеке адамдар мен топтардың алуан түрлі мінез-құлқын нақтылы зерттеу арқылы іске асыратын саясаттанулық әдіс

7. Саяси құбылыстарды мерзімі жағынан дәйекті, заманына қарай, өткендегі, қазіргі және болашақтағы байланысымен айқындай отырып қарастыратын саясаттану әдісі:

8. Түрлі елдердегі саяси құбылыстарды өзара салыстырып, олардың жалпы ортақ және жеке ерекшеліктерін ажыратуға оны танып білуге мүмкіндік беретін саясаттанудың әдісі:

9. Саясаттанудың функцияларын атаңыз:

10. Тоталитаризмнің идеялық негізін қалаушы:

11. Шығыстың ойшылы, «Мейірімді қала туралы трактат» атты еңбектің авторы:

12. Аристотельдің пікірі бойынша басқарудың аса жетілген түрі:

13. Биліктің патерналистік тұжырымдамасының авторы:

14. Саяси ғылым негіздері туралы ең алғаш жүйелі мазмұндама берген ойшыл?

15. Қоғамда қалыптасқан тәртіпті сақтауды көздейтін идеология:

16. Утопиялық социализм теориясының негізін салушы:

17. Егемендік тұжырымдамасының авторы:

18. «Сот реформасы жайындағы хат» шығармасының авторы кім?

19. Билікті заң шығарушы, атқарушы және сот билігі деп жіктейтін теорияның авторы:

20. Мемлекеттің қызметі дегеніміз:

21. Басқа билік түрлері үшін жоғары болып табылатын билік түрі:

22. Саяси биліктің негізгі көздерін атаңыз:

23. Билікке оң баға беру, оның заңдылығын, басқару құқын мойындау және бағынуға келісушілік:

24. Мемлекеттің әлеуметтік қызметі

25. ҚР Конституциясы бойынша Үкімет мүшелерінің кандидатурасын кім ұсынады?

26. Нарық еркіндігі мен кәсіпкерлікті қолдайтын саяси идеология:

27. Саясаттың алғашқы субъектісі

28. Бір аймақта тұратын, мәдениеті, тілі, сана-сезімі, психологиялық құрылымы ортақ, экономикалық қауымдасумен және мемлекеттің ортақтығымен сипатталатын, даму үрдісінде тарихи қалыптасқан адамдардың тұрақты қауымдастығы:

29. Саяси жүйелер теориясының негізін салған:

30. Саяси жүйе орындайтын саяси әлеуметтендіру қызметінің мәні:

31. Саяси жүйе атқаратын саяси коммуникация қызметінің мәні:

32. Саяси жүйенің институционалдық жүйешесі:

33. Саяси мәдениет типіне байланысты саяси жүйелердің қандай түрлері ажыратылады:

34. Биліктің шоғырлануына және бөлінісіне қарай саяси жүйелер мынандай болып жіктеледі:

35. Саяси режимнің сипатына қарай саяси жүйелер мынандай болып бөлінеді:

36. Әлеуметтік – экономикалық құрылым формациясы мен сипатының типіне сәйкес саяси жүйелер мынандай болады:

37. Саяси ұйымдасқан қоғамды анықтау үшін «мемлекет» терминін алғаш қолданған кім?

38. Әр-түрлі саяси ілімдерде ең жақсылар билік ететін мемлекеттің түрі:

39. Аристотель бойынша көпшілік билейтін идеалды мемлекеттің түрі:

40. Мемлекеттің құдайдың қалауымен құрылғанын түсіндіретін тұжырымдама

41. Мемлекеттің шығуын басқарушы мен азаматтардың арасындағы келісімінен деп

түсіндіретін тұжырымдама:

42. Қай елдерде абсолюттік монархия орын алған:

43. Мемлекетті басқару түрі ретінде президенттік республика алғаш қай елде

енгізілді?

44. Бірнеше егеменді мемлекеттік құрылымдар бір одақтық мемлекетке бірігетін мемлекеттік құрылыс формасы:

45. Мемлекет территориясы құрамында федеративтік бөліктер болмайтын, оның орнына, әкімшілік-аймақтық бөліктерге бөлінетін құрылыс формасы:

46. Мемлекеттердің, өз тәуелсізідктерін сақтай отырып қандай да бір мәселелерді (саяси, экономикалық, әскери) шешу үшін уақытша біріккен құрылым формасы:

47. Азаматтық қоғам дегеніміз не ?

48. «Азаматтық қоғам» ұғымы қай кезде шықты?

49. Төменде көрсетілген белгілердің қайсысы құқықты мемлекетке қатысты?

50. Саяси режим дегеніміз не?

51. Тоталитаризм дегеніміз не?

52. Өзінің қозғалысына сипаттама беру үшін «тоталитаризм» терминін саяси лексиконға енгізген кім?

53. Тоталитаризмнің түрі ретінде национал-социализм қашан, қай елде пайда болды?

54. Тоталитаризмнің бір түрі ретінде фашизм қашан, қай елде пайда болды?

55. Авторитаризм дегеніміз ?

56. Шанхай ынтымақтастық ұйымы қашан құрылды?

57. Авторитарлық режимнің (тәртіптің) әдеттегі тірегі:

58. Авторитарлық қоғамда салынатын тыйымдардың сипаты:

59. Демократияның пайда болған жері:

60. Демократия кезінде биліктің ресми көзі болып табылатын не?

61. Референдум азаматтардың билігін іс жүзіне асырудың қандай түріне жатады?

62.Шешімдерді қабылдауға, талқылауға, дайындауға азаматтардың өздері

қатысатын халық билігінің формасы:

63. Саясипартияның анықтамасы

64. Саяси партия тарихын үш кезеңге (аристократиялық топтар, саяси клуб, бұқаралық партия) бөлген ғалым кім?

65. Партиялар жалпыұлттық саяси құрылымдар ретінде қашан қалыптасты?

66. Кадрлық партияларға тән белгілер қандай

67.Партияға мүшелікке қатысты ережелердегі айырмашылықтарға қарай партиялар қалай жіктеледі

68.Парламенттік, президенттік немесе муниципалдық сайлауларда қандай да бір саяси партияға дауыс беретін сайлаушылар тобы:

69.Партияның негізгі саяси қызметі:

70.Партиялық жүйе дегеніміз – бұл:

71.Бірпартиялық жүйелер мыналарға тән?

72.Саяси процесс дегеніміз:

73. Саяси дағдарыс – бұл:

74.«Арыстандар» мен «түлкілер» деп элитаны екі түрге бөлетін теория:

75.«Саяси тап» теориясының авторы:

76.Кандидаттың тұлғалық сапаларына, оның адамдарға ұнау қабілетіне бағытталған элитаны іріктеу жүйесі:

77.Элитаның қай іріктеу жүйесі жабықтылықпен, үміткерлерді элитаның өзінің төмен жігінен жоғары лауазымға іріктеумен сипатталады

78.Платонның кемелді мемлекетінде басқарушы бола алатындар:

79.Ортағасырлық ойшылдар монархтың үстемдік құқын немен негіздеді?

80.Ресми билікке қатынасына байланысты лидердің жіктелуі:

81.Саяси лидер – бұл бүкіл қоғамды топтастыратын және біріктіретін және өзінің үстемдігін сақтап қалу үшін, қоғамдық тәртіпті ұстап тұру үшін кез келген тәсілдерді қолданатын патша деп тұжырымдаған ойшыл?

82.Саяси субмәдениет дегеніміз:

83.Саяси мәдениеттің үш «таза» түрінің типологиясының авторлары (дәстүрлік, бағынушылық, белсенділік):

84.Халықаралық қатынастар – бұл:

85.Сыртқы саясат – бұл:

86.Халықаралық саясат – бұл:

87.Мемлекеттің ішкі саясатының оның кеңістіктегі жағдаайына аса тәуелділігі мен байланысын ашып көрсететін саяси тұжырымдама:

88.Қазақстан Республикасы қашан БҰҰ – ға мүше болып кірді?

89. М.Херман саяси көшбасшыларды қалай классификациялайды?

90.Халықаралық аренада мемлекеттер мен халықтар арасында өзара қарым-қатынастарды реттейтін саясат қалай аталады?

91.Әлемдік деңгейде мемлекеттік және топтық мүдделерді жүзеге асыру үшін іс-әрекетті және мемлекеттер арасындағы қатынастарды реттейтін саясат:

92.В. Парето ең алғашқы болып саяси ғылымға қандай терминді енгізді?

93.Аристотель мемлекетті басқару формасы бойынша дұрыс және бұрыс түрлерге бөлді. Дұрыс түрге ол қандай басқаруды жатқызды?

94.Төменде аталғандардың қайсысы мемлекеттің міндетті түрдегі сипатты белгісі болып табылады?

95.Импичмент дегеніміз не?

96.Төменде аталғандардан азаматтық қоғамға тән белгілерді көрсетіңіз?

97.Электорат дегеніміз не?

98.Ұлт дегеніміз не?

99.Саны жағынан аз, мүшелігі еркін, саясаткерлер мен қаржы элитасына сүйенетін партияның түрі қалай аталады?

100.Қоғамды дарынды, қабілетті, беделді адамдар басқарса, ондай басқару қалай аталады? 101.Истеблишмент дегеніміз не?

102.Саяси жүйе дегеніміз не?

103.Инагурация дегеніміз не?

104.Монархиялық билікке тән анықтаманы көрсетіңіз:

105.Мемлекеттік және қоғамдық құрылыстың негізгі қағидаларын, принціптерін білдіретін заң – бұл:

106.Белгілі бір заң жобаларына, қабылданатын шешімдерге ықпал ету мақсатында әрекет ететін ерекше саяси ұйым қалай аталады?

107.Діни билік те, азаматтар билігі де бір адамның қолында болатын мемлекеттік басқарудың түрі қалай аталады?

108.Абсолюттік монархия дегеніміз не?

109.Республика дегеніміз не?

110.Конституциялық монархия дегеніміз не?

111.ҚР Конституциясы бойынша Заң шығарушы орган парламент қандай

палаталардан тұрады?

112.ҚР Конституциясы бойынша Мәжіліс депутаттарының өкілділік мерзімі неше жыл ?

113.ҚР Конституциясы бойынша ҚР Президенті неше жылға сайланады?

114.Қазақстан халықтарының Ассамблеясы қай жылы құрылды?

115.Еуразиялық Одақ құру идеясы қай жылы ұсынылған еді?

116.Ғылымға алғаш рет «әлеуметтендіру» терминін кім енгізді?

117.Саяси элитаның құрылымы қандай деңгейлерден тұрады?

118.Төменде аталғандардың қайсысы саяси жүйенің басты элементіне жатады?

119.ҚР Конституциясы бойынша Сенат депутаттарының өкілділік мерзімі неше жыл?

120.ҚР Конституциясы бойынша заң шығарушы билік органы:

121.Президент лауазымы ҚР қашан енгізілді?

122.ҚР Президенті өз қызметін орындай алмайтындай жағдай болатын болса, онда бұл қызметті уақытша кім атқарады?

123.Элита теориясы бойынша қоғамдағы билікке кім ие болуы тиіс?

124.Төмендегі категориялардың біреуі ғана саяси жүйенің құрылымдық элементіне жатады, қайсысы

125.Республикалық мемлекетке қайсысы жатады?

126.Төменде көрсетілгендердің қайсысы саяси құқыққа жатады:

127.Монтескьенің ойынша халықтың рухы мен қоғамның даму сипатын не айқындайды?

128.Платон қандай меншікті жақтады?

129.Төменде көрсетілгендердің ішінен мемлекеттік билікті басқа саяси институттардан ерекшелендіретін белгіні көрсетіңіз?

130.Қазіргі Қазақстан Республикасының сыртқы саясатының сипаты қандай?

131.Екі партиялық жүйеге не жатады?

132.Мына аталған мемлекеттердің қайсысында бір партиялық жүйе орын алады?

133. Абай қоғамды өзгертудің негізгі жолы деп нені есептеді?

134. Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы қашан қабылданды?

135. Либерализм билік иесіне кімді нені жатқызады?

136. Төмендегі көрсетілген биліктің түрлерінің ішінде Макиавелли қайсысын ең

жақсы деп санады?

137. Т.Гоббс мемлекеттің пайда болуын қандай себептермен түсіндірді?

138. Биліктің телеологиялық анықтамасының мәні неде?

139. Төменде көрсетілгендердің ішінен саяси билікті биліктің басқа түрлерінен ерекшелендіретін белгілерін көрсетіңіздер

140. Билікті парлменттік, президенттік, үкіметтік және соттық деп жіктегенде оның незінде қандай өлшем жатыр?

141. Президенттік республиканың парламенттік республикадан айырмашылығы неде?

142. Қоғамдық-саяси ұйымдарды (қозғалыстарды) қандай жағдайда партия деп санауға болады?

143. Кадрлық партиялардың негізгі ерекшелігі неде?

144. Қазақстан республикасының конституциясы қашан қабылданды

145. Саяси мәдениетті құрайтын элементтерді көрсетіңіз?

146. Вербаның айтуынша саяси мәдениеттің патриархалдық типі немен сипатталады?

147. Президенттік қызмет ең алғаш қай елде енгізілді?

148. Қоғамдағы түрлі пікірлер мен көзқарастарға төзімділікпен қарау?

149. Саясаттанудағы жүйелік тәсілдің мәні неде?

150. Төменде көрсетілгендердің қайсысы Платонның еңбегі

151. Төмендегі категориялардың біреуі мемлекеттің міндетті түрдегі белгісі болып есептелмейді. Қайсысы?

152. Көпшілік партиялардың пайда болуының басты себебі қандай

153. Саяси көппікірлілік (плюрализм) деген не?

154. Саяси жүйелерді «ашық» және «жабық» саяси жүйелер деп жіктеуде негізге қандай өлшем алынады?

155. М.Вебер бойынша биліктің легитимділігінің рационалдық жария типі немен сипатталады

156. ҚР – ның парламент мәжілісі

157. Төмендегі тұжырымдардың ішінен макиавеллизмді табыңыз

158. Жеке адам мүддесін қоғам мен мемлекет мүддесінен жоғары қоюды ұсынып, либерализмнің негізін қалаған

159. Саяси партияларды «кадрлық» және «бұқаралық» деп жіктеген ғалым

160. Саяси мәдениеттің теориясы қашан қалыптасты?

161. Мына аталғандардан Ш.Монтескьенің еңбегін табыңыз

162. Мажоритарлық жүйе дегеніміз

163. М.Вебер бойынша легитимділіктің харизматикалық типінің мәні

164. Федерациялық мемлекетке мына аталғандардың қайсысы жатады?

165. Тұлғаны жан-жақты сипаттайтын анықтаманы көрсетіңіз

166. Ерекше маңызды мәселе туралы барлық халықтың пікірін сұрау, анықтау қалай аталады?

167. Қоғамдағы биліктің, саяси жүйенің толық, түбегейлі өзгеруі саяси процестің қандай түрі арқылы іске асады?

168. ҚР Конституциясы бойынша қанша жасқа толған азамат Сенат депутаты бола алады?

169. ҚР Конституциясы бойынша қанша жасқа толған азамат Мәжіліс депутаты бола алады?

170. ҚР Конституциясы бойынша ҚР атқарушы билігін кім жүзеге асырады?

171. Қазіргі Қазақстан Республикасының сыртқы саясатының сипаты қандай?

172. Шовинизм деген не?

173. Екі партиялық жүйеге не жатады?

174. Мемлекеттердің қайсысында бір партиялық жүйе орын алады?

175. Абай қоғамды өзгертудің негізгі жолы деп нені есептеді

176. Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы қашан қабылданды?

177.Либерализм билік иесіне кімді нені жатқызады?

178. Биліктің түрлерінің ішінде Макиавелли қайсысын ең жақсы деп санады?

179. Т.Гоббс мемлекеттің пайда болуын қандай себептермен түсіндірді?

180. Биліктің телеологиялық анықтамасының мәні неде?