1. «Су және сумен қамтамасыздандыру гигиенасы»

1.Ауыз су сапасын зерттеу кезінде анықталды:100 мл суда коли –фагтар жоқ,жалпы микробтық сан -80,лямблия цисталары -жоқ, термотолерантты колиформды микробтар –жоқ, иісі және дәмі -2 балл,құрғақ қалдық -2000 мг/л.Фтор -2,9 мг/л,темір- 0,2 мг/л,жалпы кермектілігі– 7 мг.экв/л, сульфаттар- 500 мг/л.Су дайындаудың келесі сызбасы ұсынылған:Коагуляция, фильтрация және залалсыздандыру.Су дайындау әдісінің дұрыстығын бағалаңыз:

1.су дайындау схемасы дұрыс таңдалған

2.схема толық емес,фторсыздандыруды қосу қажет

3.схема толық емес,темірсіздендіруді қосу қажет

4.алдын-ала тазарту әдісін қосу қажет

5.су өңдеудің арнайы әдістерін қолдану қажеттігі жетіспейді 2

2.Елді мекенді сумен қамтамасыздандыруды ұйымдастыру үшін жағалауында кент орналасқан өзен суын пайдалану ұсынылған.Поселкадан жоғары 5 км қашықтықта ірі мал шаруашылық кешені орналасқан.Су сапасына сынама көрсетті: дәмі -2 балл,түстілігі -40 град.,иісі -3 балл,аммиак -0,06 мг/л,нитриттер -0,034 мг/л, нитраттар - 48 мг/л, қышқылдығы –5,2 мг/л, кермектілігі- 6 мг/л, хлоридтер-186 мг/л, сульфаттар -618 мг/л, фтор -0,5 мг/л, микробты сан -3200,коли –индекс-280.

1.су сапасының көрсеткіштері санитарлық ережелерге сәйкес

2.органолептикалық қасиеті бойынша сәйкес емес

3.химиялық көрсеткіштері бойынша сәйкес емес

4.бактериологиялық көрсеткіштері бойынша сәйкес емес

5.барлық көрсеткіштері бойынша сәйкес емес 5

3. Елді мекенді сумен қамтамасыздандыру үшін өзен жағалауындағы скважинаны қолдануға шеешілді, су сапасы келбесідей:дәмі-1 балл, түстілігі-18 град., иісі –2 балл, аммиак – жоқ, нитриттер- 54 мг/л, нитраттар - жоқ, қышқылдығы –2,8 мг/л, кермектілігі -18 мг экв/л, хлоридтер- 420 мг/л, сульфаттар - 600 мг/л, фтор- 5 мг/л, микробты сан - 55, коли-индекс-20, құрғақ қалдық - 2000мг/л.

1.су сапасының көрсеткіштері санитарлық ережелерге сәйкес

2.органолептикалық қасиеті бойынша сәйкес

3.химиялық көрсеткіштері бойынша сәйкес

4.бактериологиялық көрсеткіштері бойынша сәйкес

5.барлық көрсеткіштері бойынша сәйкес емес

2

4.Санаторий және оған іргелес жатқан поселокті орталықтандырылған сумен қамтамасыздандыру қажет.Өзеннен су алу ұсынылған.МСЭҚБ мәліметтері бойынша өзендегі судың сапасы келесідей: иісі және дәмі –4 балл,түстілігі– 20град, мөлдірлігі – 5 см,құрғақ қалдық- 900 мг/л, кермектілігі –2 мг-экв/л, қышқылдығы –5,8 мг/л, аммиак- 2 мг/л, коли –индекс –10000. Су сапасын жақсартатын қажетті әдістер:

1.тұндыру

2. коагуляция

3. фильтрация

4. залалсыздандыру

5. барлығы бірге

5.Пластаралық суға қандай өңдеу әдісі қажет,иісі және дәмі –2 балл, кермектілігі –5 мг-экв/л, фтор –1,2 мг/л, микробты сан –30, колиформды бактериялар –жоқ,құрғақ қалдық –700 мг/л.

1.                   тұндыру,залалсыздандыру

2.                   коагуляция, фильтрация

3.                   коагуляция, фильтрация және залалсыздандыру

4.                   тұндыру және фильтрация

5.                   тазартусыз және залалсыздандырусыз пайдалана беруге болады

5

6.Суға қандай өңдеу әдісі қажет,иісі және дәмі–3 балл, кермектілігі –7 мг-экв/л, фтор –1,2 мг/л, микробты сан –80, коли-фагтар –жоқ,құрғақ қалдық –1700 мг/л.

1.                   тұндыру,залалсыздандыру

2.                   коагуляция, фильтрация

3.                   коагуляция, фильтрация және залалсыздандыру

4.                   тұндыру және фильтрация

5.                   тазартусыз және залалсыздандырусыз пайдалана беруге болады

3

7.Ауыз су сапасына арналған арнайы санитарлық ережелер мен нормалар барлығына қойылады,тек:

1.                                 орталықтанған сумен қамтамасыздандыру

2.                                 сумен қамтамасыз етудің автономды жүйесі

3.                                 индивидуальді қондырғыларға

4.                                 халыққа бөтелкелер арқылы таратылатын

5.                                 контейнерлермен реализацияланатын

1

8. Санитарлық жағынан біршама сенімді су көзін көрсетіңіз

1. грунт суы

2. пластаралық қысымсыз су

3. қалқымалы

4. жер беті сулары

5. пласт аралық қысымды сулар

5

9. Оттектік биохимиялық қажеттілік– бұл

1.     1 л су құрамындағы органикалық заттардың химиялық тотығуына кететін оттегінің мг-дағы саны

2.     20 тәулік ағымында 1 л су құрамындағы органикалық заттардың биохимиялық тотығуына кететін оттегінің мг-дағы саны

3. 1 л су құрамындағы оттегінің саны

4. 1 л су құрамындағы ішек таяқшаларының саны

5. 37 ^оС температурада 1 мл су себіндісінде өскен колониялар саны

2

10.Санитарлық ереже «Су көздеріне, шаруашылық-ауыз су мақсаты үшін су жинау орындарына, шаруашылық-ауыз сумен жабдықтауға, суды мәдени-тұрмыстық пайдалану орындарына және су объектілерінің қауіпсіздігіне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» № 10418.01.12 ж.бұйрығы бойынша жалпы микроб саны.

1. 1 мл суда бактериялардың түзілген колониясының саны 150.

2 . 1 мл суда бактериялардың түзілген колониясының саны 100

3 . 1 мл суда бактериялардың түзілген колониясының саны 110

4 . 1 мл суда бактериялардың түзілген колониясының саны 70

5 . 1 мл суда бактериялардың түзілген колониясының саны 50

5

11Жалпы колиформды бактериялар жатады:

1 радиологиялық көрсеткішке

2 органолептикалық көрсеткішке

3 паразитологиялық көрсеткішке

4 микробиологиялық көрсеткішке

5 жалпылама көрсеткіш

4

12.Жыл ағымында жер беткі су көздерінен оның құрамындағы органикалық және бейорганикалық заттарды анықтау үшін су талдауын жүргізу жиілігі

1. 3 рет

2. 6 рет

3. 4 рет

4. 12 рет

5. 2 рет

5

13. Жыл ағымында жер беткі су көздерінен оның құрамындағы микробиологиялық заттарды анықтау үшін су талдауын жүргізу жиілігі

1. 6 рет

2 . 4 рет

3. 3 рет

4. 12 рет

5. 2 рет

2

14.Ауыз судағы минерализация деңгейі мына шекте қойылады

1. 1500 мг/л көп

2. 1000 мг/л көп

3. 1000 мг/л көп емес

4. 1500 мг/л аз емес

5. 1000 мг/л аз емес

3

15. Жалпы минерализация жатады:

1. органолептикалық көрсеткішке

2. микробиологиялық көрсеткішке

3. химиялық көрсеткішке

4. радиологиялық көрсеткішке

5. жалпылама көрсеткіш.

5

16. Санитарлық ереже «Су көздеріне, шаруашылық-ауыз су мақсаты үшін су жинау орындарына, шаруашылық-ауыз сумен жабдықтауға, суды мәдени-тұрмыстық пайдалану орындарына және су объектілерінің қауіпсіздігіне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» № 10418.01.12 бұйрығы бойынша ауыз судағы термотолеранты колиформды бактериялардың нормасы.

1. 100мл суда 30 бактерия

2. 100мл суда 50 бактерия

3. 100мл суда 100 бактерия

4. жоқ болуы

5. 100мл суда 150 бактерия.

4

17. Ауыз судағы сульфитредицирлеуші клостридияның спорасының нормасы

1. 20 мл суда 100 спора.

2. 20 мл суда 70 спора.

3. жоқ болуы

4. 20 мл суда 10 спора.

5. 20 мл суда 50 спора.

3

18. Ауыз судағы жалпы альфа-радиобелсенділіктің нормасы

1. 0,2 (беккерель) БК/л.

2. 0,4 (беккерель) БК/л.

3. 0,3 (беккерель) БК/л.

4. 0,1 (беккерель) БК/л.

5. 0,5 (беккерель) БК/л.

4

19.Жыл ағымында жер беткі су көздерінен судың паразитологиялық талдауын жүргізу жиілігі:

1. 4 рет

2. 2 рет

3. 12 рет

4. 6 рет

5. 3 рет

3

20. Жыл ағымында жер беткі су көздерінен судың радиологиялық талдауын жүргізу жиілігі:

1. 2 рет

2. 3 рет

3. 5 рет

4. 7 рет

5. 2 рет.

5

21.Пластаралық жер беткі сулары сипатталады

1. тұздық құрамы бойынша тұрақты емес

2. ластанудан қорғалмаған

3. химиялық құрамы тұрақты

4. дебиті тұрақсыз

5. сапрофиттер құрамының жоғарылығымен

3

22.Ауыз судағы жалпы микроб санының нормасы:

1. 1 мл судағы 100 бактерия

2. 1 мл суда 50-ден көп емес

3. 1 мл суда 150 бактерия

4. 1 мл суда 70 бактерия

5. 1 мл суда 120 бактерия

2

23.Ауыз суға қосылған коагулянтпен реакция жүреді:

1. араластырғышта

2. үлпектүзілу камерасында

3. тұндырғышта

4. фильтрда

5. таза су резервуарында

2

24.Бактерицидті қондырғыларды орналастыру керек:

1. таза су резервуары алдында

2. фильтрдан кейін

3. суды жүйеге берер алдында

4. реагентті шаруашылықтан кейін

5. тұндырғыштан кейін.

3

25.Ауылды мекеннің су тарату торабын жуу және зарарсыздандыруды жеңілдету үшін керек:

1. трубаларын ауыстыру

2. көшелерде су алуға арналған колонкаларды орнату

3. тұйықталған учаскелерді жою

4. тұйықталған учаскелерді ластарды төгу қондырғыларын орнату

5. су-қысымды мұнара орнату

4

26. Ауыз суды ультрадыбысты залалсыздандыру әдісінің жетістігі:

1. судың аз мөлшерін залалсыздандыру

2. су сапасының өзгеруі

3. су сапасының өзгермеуі

4. қиын дозаланатын

5. тек аз су тазартқыш станцияларда қолдану

3

27.Суда құрамында фенол болғанда пайда болатын иісті хлорлау әдісі арқылы кетіреді:

1. екі еселенген хлорлау

2. аса хлорлау

3. преаммонизация арқылы хлорлау

4. суперхлорлау

5. гиперхлорлау

3

28.Жергілікті сумен қамтамасыз етуде суды пайдаланумен байланысты,ішек инфекциясының бұрқетпесі сипатталады:

1.кенеттен басталумен

2.ағымының ұзақтығымен длительностью течения

3.жалпылама өтумен

4.осы құдықтың (каптаж) суын пайдаланатын тұрғындар арасында ауырушаңдықтың таралуымен

5. ауыру ағымының ауырлығымен

4

29.Су сапасын жақсартудың негізгі әдісіне жатады:

1. мөлдірлету, түссіздендіру

2. фторсыздандыру

3. темірсіздендіру

4. хлорсыздандыру

5. фторлау

1

30.Суды осветления әдісіне жатады:

1. тұндыру

2. озондау

3. фторлау

4. хлорлау

5. УКС

1

31. Суды өңдеудің арнайы әдісіне жатады:

1. залалсыздандыру

2. фильтрация

3. дезактивация

4. озондау

5. коагуляция

3

32. Сауықтыру лагерін және оған іргелес жатқан поселокті орталықтандырылған сумен қамтамасыздандыру қажет. Өзеннен су алу ұсынылған.МСЭҚБ мәліметтері бойынша өзендегі судың сапасы келесідей: иісі және дәмі –4 балл,түстілігі– 20град, құрғақ қалдық- 900 мг/л, кермектілігі –2 мг-экв/л, қышқылдығы –5,8 мг/л, аммиак- 2 мг/л, жалпы микробтық сан –100. Су сапасын жақсартатын қажетті әдістер:

1. тұндыру

2. коагуляция

3. фильтрация

4. залалсыздандыру

5. барлығы бірге

5

33.Су тазартудың қай әдісі арнайыға жатпайтынын көрсетіңіз:

1.     тұщылау

2.     залалсыздандыру

3.     дегазация

4.     темірсіздендіру

5.     фторлау

2

34.Су сапасын жақсартатын негізгі әдістердің біріне жатады:

1.     мөлдірлету

2.     тұщылау

3.     темірсіздендіру

4.     фторлау

5.     дегазация

1

35. Коагуляция – бұл процесс:

1.     боялған коллоидтарды аластату

2.     еріген органикалық заттарды аластату

3.     патогенді бактерияларды залалсыздандыру

4.     коллоидты және аз дисперсті қоспаларды ірілету

5.     кейбір химиялық байланыстарды жою

4

36. Коагуляция мына мақсатта жүргізіледі:

1.     патогенді бактерияларды және вирустарды залалсыздандыру

2.     кейбір химиялық байланыстарды жою

3.     мөлдірлету және түссіздендіру процесін белсендендіру

4.     суға кейбір химиялық байланыстарды енгізу

5.     судың кермектілігін азайту

3

37.Суды өңдеудің арнайы әдісі мына мақсатта жүргізіледі:

1.     залалсыздандыру

2.     судың тұзды құрамын коррекциялау

3.     мөлдірлету

4.     түссіздендіру

5.     тұндыруды жылдамдату

2

38.Пластаралық қысымсыз суға қандай өңдеу қажет,дәмі және иісі –2 балл, кермектілігі –9 мг-экв/л, фтор –1,2 мг/л, микробтық саны –30,құрғақ қалдық –700 мг/л,темір – 1,3 мг/л, коли-фагтар-жоқ, колиформды бактериялар-жоқ.

1.     тұндыру, залалсыздандыру

2.     коагуляция, фильтрация

3.     коагуляция, фильтрация және залалсыздандыру

4.     темірсіздендіру

5.     тазалаусыз және залалсыздандырусыз пайдалануға болады

4

39.Дезактивация келесі әдіспен жүргізіледі,тек:

1.     реагентпен

2.     ионды әдіспен

3.     араластыру

4.     қайнату

5.     ұстау

4

40.Патогенді микробтармен зақымданған судың химиялық көрсеткіші

1.қорғасын

2.түстілігі

3.тотығуы

4. кермектілігі

5.судың рН-ы

3

41. Кермек су дамуының бір себебі болуы мүмкін …

1.тіс тісжегісі

2.Уров ауыруы

3.зәртас ауруы

4.су-нитратты метгемоглобинемия

5.подагpа

3

42.Суды зерттеу кезінде келесі қорытынды алынды: түстілігі-15⁰ Т,иісі-1балл, аммиак - іздер, фтор – 0,9мг/л, микробтық саны - 50.Су сапасына баға беріңіз:

1.органолептикалық көрсеткіштері бойынша санитарлық ережелерге сай келмейді

2.химиялық көрсеткіштері бойынша санитарлық ережелерге сай келмейді

3.бактериологиялық көрсеткіштері бойынша санитарлық ережелерге сай келмейді

4.санитарлық ереже талаптарына сәйкес

5.химиялық және бактериологиялық көрсеткіштері бойынша санитарлық ережелерге сай келмейді

4

43.Қалдық хлордың қандай концентрациясында су эпидемиологиялық жағынан қауіпсіз деп есептеледі (мг/л)

1. 0,05

2. 0,1

3. 0,15

4. 0,2

5. 0,5

5

44.Су сапасын талдау кезінде келесі нәтиже алынды:иісі және дәмі - 0 балл, түстілігі – 20^о Т, сульфаттар - 500 мг/л, хлоридтер - 350 мг/л, коли-фагтар –жоқ, лямблия цистасы –жоқ.Бұл жағдайда төменде укөрсетілген су сапасын жақсартудың қандай әдісін пайдаланған жөн?