Мәліметтерді жіберу
Деректер – беріліске және өңдеуге сәйкес ақпараттың көрінісі. Сигнал — ақпараттың байланыстың жүйелерінде деректердің берілісі үшін пайдаланатын материалдық тасығышы. Беріліс – деректердің жіберуші орта мен олардың өңделу бойынша таралу жолындағы ауысу процесі.
Аналогты және цифрлы деректер
Аналогты және цифрлы деректер туралы түсініктер жеткілікті қарапайым. Аналогты деректер кейбір диапазондардан үздіксіз мәндерді қабылдайды. Мысалға, дыбысты және бейне сигналдар үздіксіз өзгермелі шамалармен сипатталады. Цифрлық деректер керісінше, тек дискретті мәндерді қабылдайды. Мысалы – текст және толық сандар.
Аналогты және цифрлы сигналдар
Желілер жүйесінде ақпарат бір нүктеден басқа нүктеге электрлі сигнал түрінде жайылады. Аналогты сигнал үздіксіз өзгермелі электромагнитті толқынмен сипатталады, ол көп орта арқылы жайыла алады, жиілікке байланысты. Осындай сападағы мысалдардағы ортаны өткізгіш сызық деп айтуға болады. Коаксиальды кабель, оптоволокно; Бұл сигнал атмосфера немесе ғарыш кеңістігі аясы арқылы жайылады. Цифрлы сигнал кернеудің импульсті жағдайымен сипатталады. Ол өткізгіш сызық бойынша беріле алады; Кернеудің тұрақты қалыпты деңгейі екілік нольдің сипаты үшін қолданыла алады, ал тұрақты қалыпсыз деңгей – екілік бірліктің сипаттамасы үшін
Сымсыз технологияда цифрлы деректер және аналогты сигналдар қолданылады. Өйткені сандық сигналдар аналогты сигналдарға қарағанда қаттырақ өшеді.
Мысал1.1:
Дыбысты толқынды тудыратын сөз 20 Гц – 20 кГц аясында жиілікті құрамдармен сипатталады. Дегенмен сөз энергиясының көп бөлігі өте тар диапазонда болады. Сөздік сигналдың стандартты жолағы– 300-3400 Гц, және бұл диапазонда сөздің анық берілуіне жол ашады. Дәл осындай диапазонды телефон аппараты өңдейді. Барлық дыбыстық кедергілер 300- 3400 Гц диапазондағы жиілікте амплитудалы және жиілікті электромагнитті сигналдарға айналады. Басқа аппаратта керісінше роцесс жүзеге асады: электромагнитті энергия дыбысқа түрленеді.
Цифрлы деректерді модем (модулятор/демодулятор). қолданып сонын көмегімен аналогты сигналдарды елестетуге болады. Модем немесе сымсыз адаптер келесі екілік импульстер кернеуін аналогты сигналдарға түрлендіреді. Нәтижесінде болған сигнал қоршаған ортаға жайылады және белгілі бір жиілік жолағының орталығы болады. Сызықтың басқа шетінде модем немесе сымсыз адаптер сигналды демодулдейді және шығыс деректерді қайта қалпына келтіреді.
Сигналдардың модуляциясы
Тарихта модуляция туралы ұғымдар алғашқыда аналогты ақпараттарда содан кейін ғана дискретті ақпараттарда қолданыла бастады.
Аналогты деректегі модуляция қажеттігі жоғары жиілікте орналасқан спектр аймағынан төменгі жиілікті (мысалға дыбыстық)аналогты сигналды жіберу кезінде ғана туындайды.
Бұл мәселені шешуде жоғары жиілікті тасушы сигналды (моделдейді)төменгі жиілікті сигнал сәйкесінше өзгертеді.
Сымсыз технологияда модельдеу процесінде бір немесе бірнеше сипаттағы сигнал тасушылар негізделген: амплитуда, жиілік және фаза. Сәйкесінше, кодалаудың немесе модуляцияның 3 негізгі технологиялары бар. Олар сандық сигналды аналогты сигналдарға түрлендіруде жұмыс жасайды. ( 1 .8 сурет):
амплитудалық модуляция (Amplitude-Shift Keying, ASK);
жиілікті модуляция (Frequency-Shift Keying, FSK);
фазалық модуляция (Phase-Shift Keying, PSK).
Барлық осы тізілген жағдайларда нәтижелі сигнал жиілікті таситын орталыққа бағытталған.
