8.3 Сурет – Жиналыс байланысын ұйымдастырудың

функционалдық сұлбасы

Транзитті төртсымды станция аппаратурасы: төрт бағытты таратқыштан Р, өз студиясының қабылдау УПр және тарату УПер күшейткіштерінен және НЧ арнасын гальваникалық басқару әдісімен қосу блогынан құралған. Соңғысы У1 және У2 күшейткіштерінен, кернеу түрлендіргішінен және РПУ релесінен тұрады.

Жиналыс байланысының транзитті екісымды станциясының аппаратурасы ПУТ секілді, гальваникалық басқару әдісімен, сегіз НЧ арнаға дейін қосуды, шеткі станцияның аппаратурасының басқаруынсыз-ақ қамтамасыз ете алады.

Шеткі екісымды станция ДОСС, студияның қабылдау УПр және тарату УПер күшейткіштерінен, сонымен қатар қабылдау және тарату сигналдарын гальваникалық басқару құрылғысынан тұрады.

Жүйені дұрыс жұмыс істеуін үш негізігі этапқа бөлектеуге болады: басқарушы станция студиясынан сөздің таратылуымен, атқарушы станция студиясынан сөздің таратылуымен және атқарушы станцияның үзілуімен.

Бөлімшелік технологиялық байланыс

Пойызды диспетчерлік байланыс.

Пойызды диспетчерлік байланыс пойыз диспетчерінің кезекшісімен (ДНЦ) пойыз қозғалысын басқаруға арналған. ДНЦ пойыз қозғалысы графигінің және басқару учаскесінде кезекті жоспар тапсырмаларының орындалуына жауап береді. Басқару учаскесі пойыз қозғалысының қарқындылығымен, жүк жұмысының көлемімен, сонымен қатар станциялар санымен анықталып, 100 ден 120 км дейін таңдалады. Басқару учаскелерінің шегарасын әдетте сұрыптаушы, учаскелік станциялар мен қала маңындағы құрамдардың айналым станциялары белгілейді. Басқару учаскелерінің санын бөлімшелік жол шегінде, теміржолдың үйлесімділі мен ұзақтығы анықтайды. Диспетчерлер отыратын орын жол бөлімшесінің ғимаратында немесе арнайы жабдықталған димспетчерлік басқарц орталықтарында болады.

Пойызды диспетчерлік байланыс пойыз қозғалысын жедел басқару үшін қолданылады, сонымен қатар локомотив машинисттерімен ДНЦ-ның сөйлесулерін қамтамасыз ете отырып, сол басқару учаскесінде орналасқан қозғалыс қауіпсіздігін жоғарылатады. ПДС арқылы диспетчерге жүру жолындағы жылжымалы құрамның бұзылғаны туралы және учаскедегі жүк және пойыз жұмыстарынына әсер ететін басқа жағдайларда (жол құрылғысының, желі түйіспесінің, автоблокировканың және т.б. істен шығуы) сол мезетте хабарлайды.

Кезекті қабылдаушы және тапсырушы диспетчерлер, станциялардағы барлық кезекшілерге мағлұмат беретін, кезекті өткізетін бұйрықтарды қалыптастырады. Кезекшілер сағаттарын диспетчерлермен біруақытта салыстырады.

Пойызды диспетчерлік байланыс абоненттері. Учаскедегі пойыз қозғалысын технологиялық басқару процессі ПДС-ке абонент айналымы бойынша қойылатын талаптарды анықтайды. Техниканы пайдалану ережесінің (ПТЭ) 6.41 пункттіне сәйкес ПДС арнасына, станция бойынша кезекшілердің, маневрлік диспетчерлердің, операторлардың, ауыстыру пункттері мен локомотив деполарындағы кезекшілердің, локомотив диспетчерлері мен энергодиспетчерлердің, сонымен қатар сигнал беру және байланыс дистанцияларының кезекші инженерлерінің жұмыс орындарында орнатылатын аралық пункт аппаратураларын қосуға болады. Диспетчерлік орталықтандырылған (ДЦ) учаскелерде МПС белгілеген заңға сәйкес, переезд кезекшілерінде орнатылған аралық пункттерді қосуға болады.

Пойызды диспетчерлік байланыс арнасына аралықта локомотив машинисттері мен дрезина жүргізушілерінің (пойыздың еріксіз тоқтауы кезінде), қалпына келтіруші және өрт сөндіруші пойыз бастықтарының, СЦБ электромеханиктері мен қалпына келтіру, жол жұмыстарының және электрмен қоректендіру құрылғылары бойынша жүргізілетін жұмыстардағы жетекшілердің тасымалдаушы телефон аппараттарын уақытша қосып тұруға рұқсат етіледі.

ПДС арнасына әрқашан қосылып тұратын абоненттердің жалпы саны, тональді шақыру аппараттарының мүмкіндігімен анықталады. Қолданыстағы жүйе арнаға 34 абонент желілерін қосуға рұқсат етеді.

Постанциялық байланыс

Постанциялық байланыс (ПС) аралық станциялардағы жұмысшылардың бір-бірімен және учаскелік станциялардағы жұмысшылармен қызметтік сөйлесулеріне арналған. ПС арналары жалпы қолданыстағы жолды телефон байланысы желілерінің құрама бөлігі болып табылады және разъездерде немесе аралық пунктерде орналасқан кез-келген абонет желісімен, жолды абоненттермен жалпықызметтік сөйлесулерді жүргізу мүмкіндіктерін қамтамасыз етеді. Постанциялық байланыс ереже бойынша, аралық станциялардағы жұмысшылардың жалпымемлекеттік байланыс желісіндегі абоненттерімен қалааралық сөйлесулерін жүргізу үшін қолданылады. Постанциялық байланыс бөлімшелік байланыстың басқа түрлерімен салыстырғанда, жұмысшылары аралық пункттерде орналасқан теміржол көлігінің әр түрлі бөлімшелеріндегі өндірістік жиналыстардан бастап, осы жұмысшылардың жалпықызметтік сөйлесулеріне дейін уақытша қолданылады.

ПС абоненттеріне аралық станцияларда тұратын немесе жұмыс істейтін және басқа ОТС түрлеріне қосылмаған, әр түрлі бөлімшелердің жұмысшылары жатады. Бір ПС арнасына қосылған абоненттер саны, келіп түскен жүктемені және талап етілетін қызмет сапасын ескеретін, телефонометриялық есептеулермен анықталады.

ПС арнасына станциялардағы және тартым (тяговая) станция бөлімшелеріндегі кезекшілерде, сонымен қатар телефон аппараттары жоқ ЖАТС (теміржол АТС-тері) түйіспелі желілердің дистанциялық пункттерінде, телеграфтарда, аялдама пункттеріндегі билер кассаларында, жүк және техникалық конторларда, қарауылдардың қорғалатын объектілердегі орындарында, сонымен қатар жедел байланыс керек болған жағдайда, аралық станцияларды тұратын теміржол көлігі жұмысшарының квартираларында орнатылған аралық пункт аппаратурасын қосады. Бұдан басқа, аралық станциялардағы ПС арнасына, ПС абоненттерінің АТС абоненттерімен екіжақты байланысы үшін, аз сыйымдылықты жергілікті АТС қосылады.

Желілі-жолды байланыс

Желілі-жолды байланыс жол шаруашылығы құрылғыларын, сондай-ақ теміржол көлігі жұмыстарының жалпы процесінде, жол дистанциясы жұмысшыларының қызметтік сөйлесулерін жедел басқаруға арналған.

Жол шаруашылығы құрылғыларын жедел басқару процессін жол дистанциясының кезекші инженері орындайды.

Желілі-жолды байланыс аранасын жол дистанциясы шегінде ұйымдастыруға болады. Егер дистанция шегарасы аралықта болатын болса, онда байланыс арнасын көрші жол дистанция шегінде орналасқан ең жақын станцияға дейін жеткізеді. ЛПС арналарының санын теміржол учаскесінің конфигура­цисы мен абоненттер саны арқылы анықтайды, ол 20-дан аспау керек.

ЛПС арнасына бастықтарда және жол дистанциясының конторларында, жол және көпір мастерлері мен жол бригадирлерінінің пәтерлерінде, жол тексерушілердің пәтерлерінде, ерекше бақылауды қажет ететін учаскелерде, переезд кезекшілерінде, сонымен қатар жол дистанциясының шегараларына және ерекше бақылауды қажет ететін учаскелерге жақын орналасқан станциялардағы ДСП-лерде аралық пункт аппараттары орнатылады. Желілі-жолды байланыс аралықтағы жұмыс орнымен байланыс үшін және РМТС-пен қызметтік сөйлесулер үшін станция кезекшілеріндегі КАСС–қа қосылады.

ЛПС арналарын әуе және кабельді байланыс жолдарының екісымды тізбектерімен абоненттерді параллельді қосу арқылы ұйымдастырады. ЛПС-ті диспетчерлік басқару әдісіне қарай, диспетчерлік, постанциялық байланыс приципімен немесе аралас принциппен ұйымдастырады.

Жол дистанциясындағы ЛПС-тің ауысымдағы инженерлерінің тәулік бойымен кезекшілігін, диспетчерлік байланыс принципін ұйымдастырады. Диспетчерлік байланыстың басқарушы станциясын не жол станциясына (РСДТ-1М), не ЛАЦ-та орнатады. Абонентте аралық пункт байланысының ППС-Д аппаратурасын, ал РМТС-те – ПТВ-Д-М тональді шақыру қабылдағышын орнатады.

Аралықтағы жөндеу және қалпына келтіру жұмыстары орнындағы байланыс, ЛПС-тің аралық байланыстың сәйкес арнасына қосылуымен іске асырылады, оны шегара станцциясындағы ДСП немесе дистанциялық басқару орындайды.

Жол дистанциясының жұмысшыларымен өндірістік жиналыс (планерка) өткізу үшін, дистанция басшысында, жиналыс өту уақытында қосылатын, өзінің басқарушы станция жинағы орнатылады.

Диспетчерлік байланыс болмаған кезде ЛПС арнасын постанциялық байланыс принципін ұйымдастырады және шақыруларға қызмет көрсету үшін РМТС-ке қосады. Ауысым инженерінің тәулік бойғы кезекшілігі мүмкін болмаған жағдайда немесе рационалды емес кезде, ЛПС-ті аралас принциппен ұйымдастырады, яғни ЛПС күндізгі уақытта ДС жүйесі секілді, ал түнгі уақытта – ПС жүйесі секілді жұмыс істейді.

Пойызды станцияаралық байланыс

Пойызды станцияаралық байланыс (МЖС) көршілес бөлек пункттердің кезекшілері арасындағы пойызды қабылдау және жіберу сұрақтары бойынша жүргізілетін қызметтік сөйлесулерге арналған. Пойызды жіберу және қабылдау процессі техникалық пайдалану ережелерімен (ПТЭ) келісілген (регламентирован). Осы құжаттар бойынша айтар болсақ, егер теміржол учаскесі автоблокировка жүйесімен немесе диспетчерлік орталықпен жабдықталған болмаса, пойызды жөнелту үшін, көрші станциядағы ДСП-ның келісі керек. Ал ДСП болса, өзінің станциясына пойыздың келгені туралы да дәлел айту керек.

Автоблокировка мен диспетчерлік орталықтары бар учаскелерде, пойыз ДНЦ-нің бұйрығымен, көрші станциядағы ДСП-ның келісімінсіз (егер тұрақты кезекші бар болса) жөнелтіледі. Дұрыс емес жолмен жүргенде ғана, ДСП-ның келісімінсіз пойызды жөнелтуге тыйым салынады.

Сонымен, МЖС - автоблокировка мен диспетчерлік орталықтар болмаған жайдайда және учаскелерде көрсетуші құрылғылары бар жедел жайдайларда әрқашан керек.

Баяндалған талаптарға сәйкес және ПТЭ-мен келісе отырып, МЖС көршілес бөлек пункттер арасында ұйымдастырылады. Оған тек станция кезекшілерінің телефон аппараттарын ғана қосуға болады. Станцияаралық байланыс аппараты - станциялық байланыс аппараттары жинағының (КАСС) бөлек блоктары түрінде жасалған.