Өздік жұмыс тапсырмалары:

(Тапсырманы орындауға қажетті мәліметтер нұсқалар бойынша төменде берілген

3-кестедан алынады)

1. Текстік құжат құрыңыз / көп нүктенің орынына қойылатын файлдың аты 3-кестедан алынады, 1-тапсырма/.

2. Құжаттағы абзацтар саны ... болуы керек /2-тапсырма/.

3. Абзацтарды форматтаңыз /3-тапсырма/.

4. Бірнеше жолдардан тұратын тізім ... жасаңыз /4-тапсырма/.

5. Тізімдегі тексті ... бағанға бөліңіз /5-тапсырма/.

6. Құжатқа ... қойыңыз /6-тапсырма/.

3-кесте

Вар. №	Тапсырмалардың номерлері
	1	2	3	4	5	6
1	Лаб_W1	7	шрифті курсив, полужирный, № 10,жол арасы междустрочный интервал одинарный.	Маркир ленген	4	жоғарғы колонтит. (имя файла)
2	Лаб_W2	5	шрифті с подчеркиванием, №14, жол арасы междустрочный интервал двойной	Номер ленген	5	төменгі колонтит. ( дата)
3	Лаб_W3	6	шрифті курсив, №16, абзацты туралау по левому краю.	Көп деңгейлі	3	бетті бөліп тастау (Разрыв страницы)
4	Лаб_W4	4	жол арасы междустрочный интервалполуторный, абзацты туралау по центру.	Маркир ленген	4	беттерді номерлеу
5	Лаб_W5	8	азат жол /красная строка/ 1.25, абзацты туралау по ширине.	Номер ленген	3	Сноски

Бақылау сұрақтары:

1. Текстік процессордың қызметі қандай?

2. Құжатты форматтау мен редакциялаудың айырмашылығы қандай?

3. Форматтау тәсілдерін атаңыз?

4. Колонтитул деген не?

5. Гиперссылка не үшін қажет?

Зертханалық жұмыс №4 Тақырыбы: «Word текстік процессоры . Құжатқа суреттер, графиктік объектілер орнату»

Мақсаты: Текстік құжаттарға суреттер, графиктік және т.б. объектілерқоюды үйрету.

Негізгі түсініктер:

Word құжатында суреттер салу. Word текстік процессорында қарапайым схемаларды, чертеждер мен суреттерді Вид->Панели инструментов->Рисование командасы арқылы іске қосылатын орнатылған графиктік редактор көмегімен салуға болады.

Графиктік объектілерді біріктіру. Түрлі бөліктерден құралған чертежді немесе схеманы біртұтас сурет ретінде қарастыру үшін ол бөліктерді Shift батырмасын баса отырып белгілейді де сол жерде контекстік мәзірден Действия->Группировать командасын орындайды. Объектілерді біріктіруді алып тастау үшін сол контекстік мәзірдегі Действия -> Разгруппировать командасы қолданылады.

Word процессорындағы графикамен жасалатын жұмыстарды үш бағытқа сәйкес қарастырады:

1. Басқа қосымшаларда (мысалы, Paint, Ms Drawing, Paintbrush, Excel және т. б.) салынған графиктік объектілерді құжатқа кірістіру;

2. Құжаттың өзінде Рисование панелінің құралдарын пайдаланып сурет салу;

3. Тексті көркемдеуде Clipart коллекциясының дайын суреттерін пайдалану.

Графиктік объектінің текстегі орналасуы.

1. Настройка изображения панелін іске қосыңыз. Ол үшін Вид->Панели инструментов->Настройка изображениякомандасы орындалады.

2. Пайда болған панелден Обтекание текстом батырмасына шертіледі. Пайда болған мәзірден өзіңізге қажет команда таңдалынып, сол командаға шертіледі. Егер По контуру командасы таңдалса терілген текст графиктік объект контурын жағалай орналасады.

OLE технология.Құжатта әртүрлі типке жататын объектілерді біріктіру үшін, айталық графиктік, музыкалық объектілер, электрондық кестелар секілді, Windowsжүйесінде OLE технологиясы қолданылады.OLE технология– объектілерді кірістіру және байланыстыру. Осыған байланысты текстке енгізілетін объектілерді екі топқа бөлуге болады:

• Құжатқа кірістірілген объект құжаттың бөлігі ретінде есептеледі де бастапқы оригинал объектідегі өзгерістер құжаттағы объектіге берілмейді;

• Құжаттағы байланысқан объектілер оригиналдары өзгерген жағдайда қоса өзгеріп отырады.

OLEтехнологиясының терминдері:

• Клиент –объектіні қабылдайтын қосымша немесе программа;

• Сервер –объектінің өзі жасалатын қосымша немесе программа.

Құжатқа кірістірілген немесе байланысқан объектілерді сервер-қосымша көмегімен редакциялау үшін сол объектіде екі рет шертіледі.

OLE технологиясы екі түрлі әдіспен орындалады:

1. Алмастыру буфері, яғни қосымша мәзірінің Правка->Специальная_вставкакомандасын пайдалануға болады. Бұл әдіс фрагмент үшін де, тұтас құжат үшін де орындалады.

2. Қосымша мәзірінің Вставка->Объекткомандасын пайдалануға болады. Бұл әдіс тұтас құжат үшін ғана орындалады.

Жаттығу жұмыстары.

1 -жаттығу. Төменде берілген үлгіге сәйкес схема құрып ондағы барлық объектілерді біріктіріңіз.

1. ABB₁A₁тіктөртбұрышын салыңыз;

2. A₁D₁көлбеу сызығын жүргізіңіз;

3. A₁D₁көшіріп алып үш рет ВС, B₁C₁және AD үшін қайталап қойып шығыңыз;

4. CC₁, DD₁, DCжәне D₁C₁сызықтарын жүргізіңіз;

5. қажет кесінділерді белгілеп алып сызықтың типін өзгертіңіз, Тип штриха – пунктир;

6. Линия құралын және Линия со стрелкойстилін пайдалана отырып координата осьтерін салыңыз. Автофигура стилін таңдау үшін сол объектінің контекстік мәзіріндегі Формат автофигурыкомандасы орындалады.

7. Әріптік белгілеулерді жазу үшін Рисованиепанеліндегі Надпись батырмасына шертіп, пайда болған рамканы қажет өлшемге дейін тышқан көмегімен созады;

8. Цвет линии батырмасына шертіліп(рамка белгіленген болуы керек ), пайда болған палитрадан Нет Линии,сол сияқты Цвет заливки палитрасынан Нет заливкитаңдалынады , рамка түссіз болып шығады. Әрі қарай қажет әріпті рамкаға орналастыруға болады.

9. Өз рамкаңызды белгілеп, көшіріп алыңыз да он әріп үшін он рет қойып шығыңыз (буферге көшірілген рамканы жаңа жерге қоймас бұрын бастапқы рамкадағы белгілеуді алып тастаңыз). Новая рамка может, после вставки, поместиться поверх предыдущей. Рамкалар бірінің үстіне бірі орналасқан жағдайда үстіңгі рамканы жылжытып отырыңыз. Төменгі индексФормат -> Шрифткомандасы орындалғанда пайда болатын терезеніңШрифт жапсырмасындағы Нижний индекс бөлімін қосқаннан кейін қойылады.

10. Бұл сызықтардың барлығын біріктіріп тұтас бір графиктік объект жасау үшін Выбор объектов , батырмасына шертіледі де пайда болған пунктирлі рамка барлық объектілерді қамтығанша ұлғайтылады, Действия мәзірінен Группироватьпункті орындалады.

2-жаттығу: Құжатқа графиктік объектіні (суретті) кірістіру.

1. С:\Мои документы\Ваша папка\Интеграция.doc құжатын құрыңыз;

2. Paint қосымшасын пайдаланып салған суретіңізді Рисунок.bmpфайл түрінде сақтаңыз;

3. Суретті буферге көшіріп алыңыз яғни, суретті белгілеп алып Правка ->Копировать командасы орындалады;

4. Құжатқа объектіні кірістіру үшін :

• MiсrosoftWord программасында Интеграция.doc құжатының терезесін аашу керек;

• Курсорды сурет қойылатын орынға апарады , тақырып та жазуға болады;

• Объектіні кірістіру үшін Правка ->Специальная вставкакомандасы орындалады;

• Вставитьтаңдалынады;

• Рисунок форматы таңдалынып, диалогтық терезедегі В виде значка белгіленіпОКбасылады;

5. Кірістірілген объектілерді редакциялау.

• Суреттің белгісіне тышқанмен екі рет шертеді;

• Сурет өзгертіледі;

• Интеграция. docқұжатына қайтып ораласыз;

• Құжаттағы белгіге шертесіз. Пайда болған мәзірден Связанный объект рисунок -> Преобразоватькомандасын орындайсыз.Диалогтық терезедегі В виде значкабелгісін алып тастапОКбасылады.

6. Бастапқы суретті редакцияланған суретпен салыстырыңыз.

• Рисунок.bmpқұжатындағы бастапқы суретпен Интеграция.docқұжатындағы редакцияланған суретті салыстырыңыз.

3-жаттығу.Текстік құжат үшін байланысқан объект құру.

1. Құжатқа байланысқанобъект қойыңыз (байланысқанобъект ретінде

3-ЗЕРТХАНАЛЫҚ жұмыста құрған Справка.txt файлын алыңыз).

• Интеграция.docқұжатына көшіңіз;

• Курсорды сурет қойылатын орынға апарады , тақырып та жазуға болады;

• Байланысқан объектіні қою үшін Вставка->Объект->Создание из файла->Обзор->Выделить-> Справку.txt->установите флажокв виде значка; связь с файломкомандаларыорындалады.

1. Бастапқы оригинал объектіні өзгертіңіз де өзгерген объектіні сақтаңыз;

Интеграция.docқұжатын жабыңыз.

Интеграция.docқұжатын қайта ашыңыз.