2. Qur᾽an peyğəmbərliyi sübuta yetirəcək dəlildir

Qur᾽an həzrət Məhəmmədin (s) peyğəmbərliyinin həqqaniyyətini sübuta yetirmək üçün nazil olmuşdur. Nazil olduğu ilk gündən öz müxaliflərini mübarizə meydanına çağırmış və onlara Qur᾽anın surələrinə oxşar heç olmasa bir surəni gətirmələrini təklif etmişdir.

Peyğəmbərin (s), müşriklərlə mübarizə meydanına çıxması Qur᾽anın ilahi mö᾽cüzə olduğunu bir daha sübuta yetirir. Buradan belə mə᾽lum olur ki, ərəblər Qur᾽anı asanlıqla başa düşüb və onun zahiri mə᾽nalarını olduğu kimi dərk edə bilirmişlər. Çünki, əgər Qur᾽an ayələrinin başa düşülməsi çətin və müəmmalı olsaydı, əvvəla nə müşriklər mübarizə meydanına çağırılar, nə də onun ilahi mö᾽cüzə olduğu isbat olunardı. Və belə olduğu bir halda insanların haqq-ədalətə, imana də᾽vət olunmaları heç bir mə᾽na kəsb etməzdi.

3. Qur᾽an, müsəlmanlarin müraciət etdikləri ən böyük və ən mö᾽təbər mənbədir

Nəql olunmuş bir çox rəvayətlərdə müsəlmanların Peyğəmbərin (s) tövsiyə etdiyi «Səqələyn»ə (Qur᾽an və Peyğəmbərin (s) Əhli-beytinə) müraciət etmələri və bütün işlərini onlarla tətbiq etmələrinə tə᾽kid olunmuşdur. Bu isə Qur᾽anın zahiri mə᾽nalarının asanlıqla başa düşülməsini və həyata keçirilməsinin vacibliyini bir daha sübuta yetirir.

4. Qur᾽an rəvayətlərin məhək daşidir.

Bir çox mütəvatir rəvayətlərdən bizə mə᾽lum oldu ki, nəql olunmuş rəvayətlər Qur᾽anla tətbiq olunmalı və bununla da onun mö᾽təbər olub-olmaması aşkara çıxarılmalıdır. Daha dəqiq desək, Qur᾽anla müvafiq olan rəvayətlər qəbul olunmalı, digər rəvayətlər isə kənara qoyularaq istinad olunmamalıdır.

Nəql olunmuş yüzlərlə mütəvatir rəvayət Qur᾽anın zahiri mə᾽nasının dəlil olmasını açıq-aşkar isbat edir. Çünki, anlamı bir o qədər də asan və heç bir e᾽tibarı olmayan hər hansı bir mətnlə rəvayətləri tətbiq etmək düzgün olmazdı.

5. Imamlar qur᾽anin zahiri mə᾽nalarina istinad etmişlər

1. Zürarə, imam Sadiq (ə)-dan soruşur: Belə bir qənaətə necə gəlmisiniz ki, dəstəmaz alarkən məsh başın bütün hissəsinə deyil, yalnız bir hissəsinə çəkilməlidir? İmam (ə) sualın cavabında buyurur: Dəstəmaz ayəsində «Birüusikum» kəlməsində ön şəkilçi kimi işlənmiş «Ba» hərfindən. Bu halda ayənin zahiri mə᾽nasından belə bir qənaətə gəlirik ki, məshi başın hər tərəfinə deyil, yalnız bir hissəsinə çəkmək lazımdır.

2. Günlərin bir günündə imam Sadiq (ə)-dan soruşurlar: Adətən çox istirahət edirəm. Və istirahət etdiyim zaman qonşu həyətdən haram edilmiş musiqi sədası eşidilir. Bir halda ki, məqsədim həmən musiqiyə qulaq asmaq deyil, yalnız istirahət etməkdir. Bu haqda nə deyə bilərsiniz. İmam (ə) buyurur: Qur᾽anın bu ayəsini nəzərə alaraq «Çünki qulaq, göz və ürək – bunların hamısı [sahibinin etdiyi əməl, dediyi söz barəsində] - sorğu-sual olunacaqdır.» (İsra-36) sənin gördüyün bu işin haram olduğuna istinad etmək olar.

3. İmam Sadiq (ə) oğlu İsmayıla deyir: Mö᾽minlərdən bir neçəsi sənin yanında şəhadət verərlərsə, o zaman onların şəhadətini qəbul et. Çünki, Allah-taala Qur᾽ani-kərimdə bu haqda buyurur:

«Allah da inanır, mö᾽minlər də.» (Tövbə-61).

5. İmam Sadiq (ə), üç dəfə təlaq verilmiş və artıq ərinin onun üçün haram olduğu qadınlar haqda buyurur: Əgər həmən qadın başqa birisi ilə evlənib və sonra boşanarsa, yenidən əvvəlki əri ilə evlənə bilər. Allah-taala Qur᾽ani-kərimdə bu haqda buyurur:

«Ayrı bir kişi ilə nikah etməyincə...»

6. İmam Sadiq (ə) buyurur: Üç dəfə təlaq verilmiş qadın, başqa birisi ilə müvəqqəti evlənərsə (siğə edilərsə), əvvəlki ərinə halal olmayır. Allah-taala bu haqda buyurur:

«Yə᾽ni əgər sonrakı əri həmin qadını boşasa, əvvəlki ərlə ailə qurmağın eybi yoxdur.»

Ayələrin zahiri mə᾽nasından belə mə᾽lum olur ki, üç dəfə təlaq verilmiş bir qadın öz əri ilə yalnız o zaman yenidən evlənə bilər ki, bir başqasına ərə getmiş və ondan boşanmış olsun. Müvəqqəti evlənmədə isə təlaq olmadığı üçün qadının birinci əri ilə evlənməsinə icazə verilmir.

7. Dırnağı düşmüş bir şəxs, imam Sadiq (ə)-dan dəstəmaz alarkən necə məsh çəkəcəyini soruşur. İmam (ə) sualın cavabında buyurur: Soruşduğun bu sualın cavabı Qur᾽anda açıq-aşkar bəyan edilmişdir.

«O [öz dini üçün] sizi seçdi və dində sizin üçün heç bir çətinlik yeri qoymadı.»

Sonra sözünə davam edərək buyurdu: Dəstəmaz alarkən yaranın üzərinə bağladığın tənzifin üzərindən də məsh çəkə bilərsən.

8. İmam Sadiq (ə)-dan bə᾽zi qadınlarla evlənmək barəsində soruşduqda buyurur: Allah-taala onlarla evlənməyi sizlərə halal etmişdir. Qur᾽ani-kərimdə bu haqda deyilir:

«Və uhillə ləkum ma vəraə zəlikum.»

9. Əti halal olan bə᾽zi heyvanlar haqda isə bu ayəyə istinad etmişdir.

«[Ya Rəsulum!] De ki: Mənə gələn vəhylər içərisində murdar olduqları üçün ölü heyvan, axar qan, donuz əti və ya Allahdan başqasının adı ilə [Bismillah deyilmədən] kəsilmiş heyvanlar istisna olmaqla, hər hansı bir kəsin yediyi yeməklər içərisində haram buyurulan bir şey görmürəm...» (Ən᾽am-145).

10. İmam Sadiq (ə)-dan kölə və kənizlərin, sahiblərinin icazəsi olmadan evlənmələri haqda soruşduqda, bu ayəyə istinad edir:

«Əbdən məmlukən la yəqdiru əla şəy᾽in.»