Peyğəmbərin öz yoldaşları ilə rəftarı

İslam Peyğəmbəri (s) öz yaxınlarını və səhabələrini tez-tez yoxlayırdı. Onlardan hal-əhval tutur, ehtiyaclarını öyrənirdi. Bir yerə gedəndə onlarla vidalaşır, bir yerdən gələndə onları bağrına basırdı. Hətta gecə yarı Peyğəmbəri (s) qonaq çağıran olsaydı qəbul edərdi. Ata süvar olanda kimsəni yanında piyada getməyə qoymazdı. Onu özü ilə götürə bilmədikdə deyərdi: “Sən məndən qabaq həmin yerə get, mən də ardınca gələrəm.” Uşaqlarla rastlaşdıqda həmişə salamlaşardı.⁴²⁷

Ayrılığa qadağa

Rəvayətdə nəql olunur ki, bir gün Peyğəmbərin (s) hüzuruna Bəhreyndən qullar gətirildi. Qulların arasında bir qadın ağlayırdı. Peyğəmbər (s) soruşdu ki, nə üçün ağlayırsan? Dedilər: “Mənimlə oğlum da vardı. Onu Bəni-Abbas tayfasına satdılar.” Peyğəmbər (s) soruşdu ki, bu işi kim görüb? Qadından: “Əbu Usəyd Ənsari.” Peyğəmbər (s) Əbu Usəyd Ənsarini çağırıb dedi: “Onu necə satmısansa geri al!” Əbu Usəyd peyğəmbərin əmrini yerinə yetirdi. Sonra Peyğəmbər (s) buyurdu: “Hər kim ana ilə oğul arasına ayrılıq salsa, Allah-təala onu behiştdə dostlarından ayırar.”⁴²⁸ Başqa bir hədisdə həzrət buyurur: “Gecə vaxtı quşların yuvasına yaxınlaşıb onları yerindən tərpətməyin. Gecə onlar üçün istirahət vaxtı seçilib.”

Mülayimlik zirvəsi

İbn Abbas deyir: Peyğəmbər (s) misilsiz həddə xoşxasiyyət idi. Bir gün məsciddə əyləşmişdi. Səhabələr və yaxınları onun ətrafında dövrə vurmuşdu. Bu vaxt əlində həmayil qılınc olan bədəvi bir ərəb gəlib fəryad çəkdi: “Ey Məhəmməd! Sən yalançı cadugərsən!” Peyğəmbərin ətrafındakılar bu kişini öldürmək istədi. Peyğəmbər (s) onların qarşısına alıb kişiyə üz tutdu: “Sən kimi istəyirsən?” Kişi dedi: “Cadugər və yalançı Məhəmmədi!” Peyğəmbər (s) buyurdu: “Mən Məhəmmədəm, amma cadugər yox, Allahın rəsulu Məhəmməd.” Ərəb dedi: “And olsun Lata ki, şəxsiyyət məsələsi olmasaydı bu qılıncı qanına boyayardım. And olsun allata, bu kərtənkələ sənə iman gətirməyincə mən iman gətirmərəm!” “Peyğəmbər (s) kişinin yerə atdığı kərtənkələyə üz tutub buyurdu: “Ey kərtənkələ!” Kərtənkələ cavab verdi: “Eşidirəm!” Həzrət buyurdu: “Mən kiməm? Kərtənkələ dedi: “Sən Allahın elçisisən!” Bu hadisə bədəvi ərəbi heyrətə gətirdi. Allahın birliyinə və peyğəmbərin risalətinə şəhadət verib dedi: “Ya Rəsuləllah! Mən məscidə dünyanın sənə ən qatı düşməni kimi girdim, indi sənin ən yaxın dostun kimi gedirəm.”⁴²⁹

Məşəqqətlər və ümmətin yükü

Rəvayətdə deyilir: Bir gün İslam peyğəmbəri (s) yaxınlarından biri ilə Mədinə səhrasından keçirdi. Bu vaxt quyudan su çəkmək istəyən, amma gücü çatmayan bir qadın gördü. Həzrət ona yaxınlaşıb buyurdu: “İstəyirsənmi sənin üçün su çəkim?” Qadın dedi: “Yaxşılıq etsəniz özünüzə etmisiniz...”⁴³⁰ Peyğəmbər (s) quyuya yaxınlaşıb su çəkdi və qadının su qabını doldurdu. Sonra su qabını çiyninə atıb dedi: “Qabağa düş, evinin yolunu göstər.” Peyğəmbərlə birlikdə olan kəs yükü almağa çalışdısa da, həzrət vermədi. Buyurdu: “Ümmətin yükünü çəkmək, əziyyətinə dözmək mənə daha layiqdir.” Qadın qabağda gedirdi, Peyğəmbər (s) onun arxasınca su məşkini aparırdı. Nəhayət evə çatdılar və Peyğəmbər (s) məşki yerə qoyub yoluna davam etdi.

Qadın evə daxil olub övladına dedi: “Qalx ayağa qapıdakı su məşkini içəri gətir.” Oğlan dedi: “Ana! Bu ağır məşki necə gətirmisən?” Dedi: “Bir xoşbəyanlı gənc mənə mehribanlıq göstərib məşki gətirdi.” Onun haraya getdiyini soruşdu. Qadın dedi: “Odur gedir.” Qadının oğlu peyğəmbərin arxasınca getdi. Onu tanıyıb geri döndü və anasına dedi: “Bilirsənmi bu həmin iman gətirdiyin kəsdir. Gecə-gündüz onunla görüşməyi arzulayırdın! Qadın xeymədən çıxıb qaçdı. Oğlu da onun dalınca gəlirdi. Nəhayət peyğəmbərə çatdılar. Peyğəmbərin ayağına düşdülər. Qadın hönkürtü vurub ağlayaraq deyirdi: “Ya rəsuləllah! Səni tanımadım, həddimi aşdım. Necə edim bağışlayasan?” Həzrət ona təsəlli verib özünə və oğluna xeyir-dua verdi. Onlara mehribanlıq göstərib yola saldı.⁴³¹