Əhli-beyt (ə) mərhəmət ocağı

Rəhmət dedikdə mərhəmət, güzəşt, mehribanlıq, bağışlama, nəzərdə tutulur.

Qur’ani-məciddə rəhmət sözü müxtəlif mə’nalarda, məfhumlarda, ünvanlarda bəyan olunmuşdur. Ona diqqət, ona doğru can atmaq, onun üçün zəmin yaratmaq şər’i təkliflərdəndir.

Rəhmət ilahi həqiqət, rəbbani gerçəklik, haqqın sonsuz sifətlərindən biri, Allahın zati səciyyəsidir. İlahi rəhmət müxtəlif cilvələrlə varlıq səhnəsində, mövcudların, xüsusi ilə insanların həyatında özünü göstərir. Bütün aləm və aləmdəkilər, bütün ünsürlər və mövcudlar, aşkar və gizli bütün məxluqlar, varlıq aləmindəki bütün zərrələr Allahın rəhmət cilvəsi, mehribanlıq və əta şaxəsidir.

Qur’ani-kərimdə rəhmət

Qur’ani-məcid bir çox ayələrində rəhmət və onun əsərlərindən danışır. Nümunə üçün bə’zi ayələrə nəzər salaq:

1. Qur’ani-kərim insanların inkişaf mayası, dünya və axirət çətinliklərindən qurtuluş səbəbi olan peyğəmbərliyi Allahın mərhəməti sayır. Allah istədiyini bu məqama seçir. Bu əzəmətli məqamı varlıq üfüqündən ləyaqət əsasında parladır, peyğəmbəri bu məqam sayəsində vəhyin e’lanına, xalqın hidayətinə vəzifəli edir: “Allah istədiyini öz rəhmətinə çatdırır. Allah böyük fəzl sahibidir.”²⁸²

2. Qur’an xüsusi ilə qisas və diyə bəhsində bir rəhmət olaraq vəzifələri yüngülləşdirir: “Bu (hökm) Rəbbiniz tərəfindən asanlaşdırma və bir rəhmətdir...”²⁸³

3. Qur’ani-şərif gözəl əxlaq, xoş rəftar, dostluq, müdaranı öz mərhəməti sayır: “(Ey peyğəmbər) Allah tərəfindən rəhmət olaraq onlarla xoş davran...”²⁸⁴

4. Qur’ani-məcid Qiyamətdə əzabdan uzaqlığı və ondan qurtuluşu ləyaqəti olanlar üçün rəhmət sayır: “Həmin gün əzab kimdən uzaqlaşdırılsa, hökmən, Allah ona rəhm etmişdir və budur aşkar ləzzət.”²⁸⁵

5. Qur’ani-məcid haqqın rəhmətinə e’tiqad və diqqəti günhakarlar üçün ümid yeri, tövbəyə təşviq qərar vermişdir. Peyğəmbərə e’lan olunur ki, xalqı Allahın rəhmətinə inandırsın, nadanlıq səbəbindən günaha yol verən insan peşman olduqdan sonra tövbə edib özünü düzəldə bilsin, Allahın rəhmətindən faydalansın. Çünki, Allah çox bağışlayan və mehribandır: “Əgər ayələrimizə iman gətirənlər sənin yanına gəlsələr, de ki, salam olsun sizə, Rəbbiniz mərhəməti özünə vacib etmişdir. Sizlərdən hansınız nadanlıqdan pis iş görsə, sonra tövbə qılıb islah olsa (bağışlanar). Çünki o çox bağışlayan və mehribandır.”²⁸⁶

6. Qur’an ilahi ayələrin bir çoxunda bəndələrinə rəhməti ilə tanıtdırılır: “İndi sizin üçün Rəbbiniz tərəfindən aşkar dəlil, hidayət və bir rəhmət gəldi...”²⁸⁷

7. Qur’an bir çox ayələrdə insanlara bəyan edir ki, əgər Allahın mərhəmətini istəməsəniz, ya özünüzü mərhəmətdə qərar verməsəniz, ya da Allahın mərhəməti sizi bürüməsə, varlıq sərmayəniz puça çıxar, bütün olanlarınız və əməlləriniz məhv olar. Beləcə, əbədi ziyana düşər, bədbəxt olarsınız: “Əgər Allahın fəzl və rəhməti olmasaydı, şübhəsiz, ziyankarlardan idiniz.”²⁸⁸

8. Hər bir insanı ilahi həqiqətlərə və mə’nəvi dəyərlərə yönəldən Qur’an mərhəmətin səbəbsiz olmadığını bildirir. İnsanın qurtuluş səbəbi, xoşbəxtlik sərmayəsi, behiştə daxil olma səbəbi olan mərhəmət xeyir əməl sahiblərinin şə’nindədir: “Şübhəsiz, Allahın rəhməti xeyir əməl sahiblərinə yaxındır.”²⁸⁹

9. Qur’ani-məcid ilahi mərhəməti dünyada çətinliklərdən, sitəmkarların zülmündən qurtuluş səbəbi kimi kimi təqdim edir: “(Əzab gələndə) onu və yoldaşlarını öz tərəfimizdən mərhəmətlə xilas etdik. Onlardan ayələrimizi təkzib edib iman gətirməyənləri qırdıq...”²⁹⁰

10. Qur’ani-həkim vücud tutumunu, qəlbigenişliyi, ruhun böyüklüyünü ilahi feyzlərin təcəllası üçün səbəb sayır: “Bəndələrimizdən elə birini tapdılar ki, ona öz tərəfimizdən rəhmət verib xüsusi elm öyrətmişdik.”²⁹¹

11. Qur’ani-məcid İslam peyğəmbərinin (s) müqəddəs vücudunu aləmlər üçün rəhmət sayır: “Səni yalnız aləmlərə rəhmət olaraq göndərdik.”²⁹²

12. Qur’ani-kərim bahar nəsimi vasitəsi ilə ölmüş torpağın dirildilməsini, bu yolla bitki aləmininin cücərməsini Allahın mərhəmət əsərlərindən sayır: “Alahın rəhmət əsərlərinə düşüncə gözü ilə bax, gör ölmüş torpağı necə dirildir. Şübhəsiz, o ölüləri dirildəndir və hər işə qadirdir.”²⁹³

13. Qur’an hər bir mövcudda bir şəkildə cilvələnən ilahi rəhməti hamıya aid bilir. Hətta ən güclü mikroskoplarla görünməyən zərrələr də mərhəmət dairəsindən kənarda qalmır: “Rəhmətim hər şeyi əhatə etmişdir...”²⁹⁴

14. Qur’ani-kərim Allahın mərhəmətindən ümidsizliyi kafir səciyyələrindən sayır:

“Həqiqətən də, yalnız kafir insanlar Allahın mərhəmətindən ümidsizdir.”²⁹⁵

15. Qur’ani-məcid Allahın rəhmətini bütün insanlar üçün var-dövlətdən, məqamdan, dünya matahından üstün bilir. Ömrü var-dövlət toplamağa sərf etmək əvəzinə ilahi mərhəmət əldə etmək üçün çalışmaq insanlar üçün üstündür: “Rəbbinin mərhəməti onların topladıqlarından üstündür.”²⁹⁶

Rəhmət xəzinəsi

Bu qəbil ayələrə və oxşar nümunələrə diqqət yetirməklə e’tiraf etməliyik ki, varlıq aləmində, mülk xəzinəsində ilahi mərhəmətdən üstün və dəyərli bir şey yoxdur. Səmavi maarifə əsasən, Əhli-beyt (ə) dünya və axirətdə rəhmət xəzinəsidir. Əhli-beytdən (ə) olan, ismət məqamına malik həzrət Hadi (ə) “Came” ziyarətində Əhli-beyti (ə) “rəhmət mə’dəni” adlandırır.²⁹⁷

Demək, zərər-ziyandan, sərmayəsinin puça çıxmasından, ilahi əzabdan ehtiyatlanan, asan hesab, gözəl əxlaq, tövbə, Qur’andan bəhrə, salehlik, qurtuluş, qəlbi genişlik diləyən şəxs Əhli-beyt (ə) mə’rifətinə yiyələnməli, Əhli-beyt (ə) maarifi əsasında əməl etməlidir. Beləcə, ayələrdə bəyan edilənlər əldə olunur, insan haqqın xüsusi rəhmətində qərq olur, dünya və axirət səadətini ələ keçirir, əbədi qurtuluşa çatır.

Həzrət Peyğəmbər (s) iyirmi üç illik risaləti qoyub Əhli-beytlə (ə) bağlı tövsiyələr vermişdir ki, insanlar Peyğəmbərdən (s) sonra Qur’an ayələrini Əhli-beytsiz (ə) dərk etməyəcəklərini anlasınlar. Əhli-beyti (ə) vasitə seçmədən kimsə doğru yola müvəffəq ola bilməz. Allah mərhəmətinə, bu mərhəmətin dünya və axirət əsərlərinə yalnız Əhli-beyti (ə) tanımaq, onların göstərişlərinə itaət etməklə yetişmək olar.

Sünnə əhlinin mö’təbər rəvayətçilərdən saydığı Zeyd ibn Ərqənd belə nəql edir: “Allahın rəsulu bir gün «Xumm» adlanan və Məkkə ilə Mədinə arasında yerləşən su hövzəsi kənarında xütbə oxudu. Həzrət Allaha həmd-səna deyib moizə etdi, öyüd verib buyurdu: “Ey insanlar! Mən də tezliklə Rəbbimin elçisini qəbul edəcək bəşərəm. Mən də ona cavab verəsiyəm. Sizin üçün iki ağır və dəyərli əmanət qoyuram: onlardan biri hidayət və nur mənbəsi olan Allah kitabı, o biri Əhli-beytimdir (ə). Əməl üçün Allahın kitabını öyrənin, ona sarılın. (Peyğəmbər öz sözləri ilə insanları Allah kitabına həvəsləndirdi.) Əhli beytimin haqqına münasibətdə Allahı yadınıza salıram. (Həzrət bu sözləri üç dəfə təkrarladı.)”²⁹⁸