Жалпы тіл бұзылысы бар балаларда мазмұндама жасау дағдыларын қалыптастыру

Орындаған: Ж.А.Ахметова

Жетекші: аға оқытушы Д.Т.Нурсолтанова

Зерттеу мақсаты: жалпы сөйлеу тілі бұзылған баланың мазмұндау қабілетін зерттеп, дидактикалық ойындар жинағы арқылы мазмұндау дағдыларын арттыру.

Зерттеу объектісі: мектепке дейінгі жалпы сөйлеу тілінде бұзылысы бар балалар.

Зерттеу пәні: мектепке дейінгі жалпы сөйлеу тілінде бұзылысы бар балаларға арналған дидактикалық ойындар жинағы.

Зерттеу болжамы: жалпы сөйлеу тілі бұзылған баланың мазмұндау дағдысын дидактикалық ойындар жинағын қолдану арқылы арттыруға болады.

Зерттеу міндеттері:

1) зерттеу мәселесіне байланысты ғылыми теориялық әдебиеттерге терең талдау жасау;

2) жалпы сөйлеу тілі бұзылған баланың мазмұндау дағдысын арттыратын әдістемелік құралдарды ықшамдау;

3) жалпы сөйлеу тілі бұзылған баланың мазмұндау дағдысын арттыруға арналған түзету жұмыстары бойынша эксперименттік зерттеулер жүргізу;

4) алынған қортынды көрсеткіштерді тіркеп, талдау жүргізу, қорытынды шығару.

Зерттеу әдістері:

1) Иншакова О.Б. «Логопедке арналған альбом»;

2) психологиялық-педагогикалық зерттеу.

3) эксперименталды зерттеудің сандық және сапалық талдауының нәтижесі.

Зерттеу базасы: Өскемен қаласында бала-бақша. логопед тобы, 6-7 жастағы балалар.

Негізгі нәтижелер мен қорытынды

Зерттеу қорытындылары педагогикалық, психологиялық, медициналық көмек беру, кеңес беру орталықтарының назарына ұсынылады. Жалпы дамуы мен тіл дамуында жетіспеушілігі бар балаларға техникалық құрал ретінде практикалық тұрғыда қолдануына болады. Сонымен қатар орта арнаулы және жоғары оқу орындарының оқыту үдерісінде оқу-әдістемелік құрал ретінде қолдануына болады.

Зерттеу барысында, балалармен жұмыс жасау кезінде арнаулы әдістемелік принциптер ескерілді: жүйелілік, кешенділік, әрбір баламен жеке шығармашылық жұмыс. Балаларды ойынға қызықтыру – негізгі әдіс,яғни ойын кезінде балаларға түзету жұмыстары екенін білдірмей сөйлем құрау, дұрыс мазмұндау тәсілдерін үйрету.

Практикалық маңыздылығы

Зерттеу нәтижелерін енгізу. Дипломдық жұмыс материалдары бойынша мақала және тезис жариялануға ұсынылды.

Развитие слухового внимания как способ коррекции фонетико-фонематического недоразвития

Выполнила: О.С. Гетманович

Руководитель: к.пс.н., ассоц. проф. С.А. Стельмах

Цель исследования: развитие слухового внимания через проведение специально разработанных заданий и организованных игр.

Объект исследования: коррекция фонетико-фонематического недоразви-тия у детей старшего дошкольного возраста.

Предмет исследования: развитие слухового внимания у детей с фонетико-фонематическим недоразвитием.

Гипотеза исследования: у детей с ФФН снижен уровень развития основных характеристик внимания, слухового гнозиса и фонетико-фонематических процессов. Специально разработанные задания и игры приводят к развитию слухового внимания, что является одним из способов коррекции фонетико-фонематического развития.

Задачи исследования:

1) проанализировать и обобщить литературные данные, касающиеся проблемы фонетико-фонематического недоразвития речи;

2) выявить особенности развития слухового внимания у старших дошкольников с ФФН;

3) обосновать значение развития слухового внимания в коррекции ФФН;

4) разработать методику исследования слухового внимания у детей старшего дошкольного возраста с ФФН;

5) провести работу по коррекции фонетико-фонематического недоразвития с помощью развития слухового внимания

Методы исследования:

- теоретические методы: анализ психолого-педагогической, методической и медицинской литературы по проблеме исследования;

- эмпирические методы: изучение учебно - педагогической документации испытуемых, наблюдение за деятельностью детей, диагностирующий, обучающий и контрольный эксперимент;

- методы математической статистики: количественная и качественная обработка результатов констатирующего и контрольного экспериментов.

Исследование проводились на базе КГУ «Средняя школа № 32» г. Усть-Каменогорска.

Основные результаты и выводы

Результаты констатирующего исследования свидетельствуют о затруднениях детей дошкольного возраста с ФФН в дифференциации звуков (неречевых, речевых), в отраженном воспроизведении слоговых рядов, в заданиях на фонематический анализ и синтез.

В соответствии с данными констатирующего эксперимента, с детьми была проведена коррекционная работа, в ходе которой использовались занятия в игровой форме. Целью коррекционной работы было развитие слухового внимания в экспериментальной группе детей.

После проведенного контрольного эксперимента мы пришли к выводу, что работа по развитию слухового внимания с использованием игровых приемов была эффективной, так как по сравнению с дошкольниками с фонетико-фонематическим недоразвитием речи, с которыми работа не проводилась, у дошкольников экспериментальной группы возрос уровень развития слухового гнозиса и фонетико-фонематических процессов в процентном содержании.

Практическое применение

Игры на развитие слухового внимания являются эффективным средством коррекции фонетико-фонематического недоразвития детей старшего дошколь-ного возраста с ФФН и могут применяться на занятиях, в разных видах деятельности, в режимных моментах - логопедом, воспитателем и родителями дома.