- •Силлабус
- •Алматы, 2013
- •1.1 С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті
- •1.8 Байланыс ақпараттары:
- •1.9 Пән саясаты:
- •2. Бағдарлама.
- •2.1 Кіріспе.Оқытудың мақсаты:
- •2.3 Пәннің міндеттері:
- •2.4 Оқытудың соңғы нәтижелері:
- •2.5 Пәннің реквизитке дейінгі және пәннің реквизиттен кейінгі.
- •2.6 Пәннің қысқаша мазмұны.
- •2.7 Дәрістердің, практикалық сабақтардың, сөж тақырыптың жоспары.
- •2.7.1 Стоматология факультетінің 3 курс «Стоматология» мамандығының студенттеріне арналған дәрістердің тақырыптың жоспары
- •2.7.2 Практикалық сабақтардың тақырыптың жоспары
- •2.7.3 Сөж тақырыптық жоспары:
- •Бағдарламалық препараттар тізімі
- •2.9 Ұсынылатын әдебиеттер
- •1. Ағымды бақылау ( практикалық сабақ және соөж ) және аралық бақылау:
- •1. Білімді бағалау
- •2. Практикалық дағдыны бағалау
- •3. Құқықтық компетенцияны бағалау
- •4. Коммуникативті компетенцияны бағалау
- •Пәннің балдық-рейтингтік жүйе бойынша бағалау
- •1. Тақырыбы: «Фармакология пәніне кіріспе. Жалпы фармакология»
- •3. Дәрістің тезисі:
- •5. Әдебиеттер:
- •6.Бақылауға арналған сұрақтар (кері байланыс)
- •1. Тақырыбы: Дәрілік заттардың фармакокинетикасы және фармакодинамикасы.
- •5. Әдебиеттер:
- •6.Бақылауға арналған сұрақтар (кері байланыс)
- •1.Тақырыбы: Холинергиялық заттар.
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтар:
- •1.Антихолинэстеразалық заттар. Қайтымды және қайтымсыз әсер ететін препараттардың салыстырмалы сипаттамасы. Антагонистер.
- •1. Тақырыбы: «Адренорецепторларға әсер ететін заттар».
- •3. Дәріс тезистері
- •5. Әдебиеттер
- •6.Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •1.Тақырып: Анальгетиктер.
- •3. Дәрістің тезистері
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтар (кері байланыс):
- •3.Дәрістің тезистері
- •5. Әдебиеттер:
- •5. Әдебиеттер:
- •6.Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •1. Тақырыбы: «Қабынуға қарсы заттар. Аллергияға қарсы заттар»
- •3. Дәрістің тезисі:
- •6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •Стероидты емес препараттың қайсысы антиагреганттық әсер көрсетеді?
- •1. Тақырыбы: «Қан жасайтын жүйеге әсер ететін заттар»
- •3. Дәрістің тезисі:
- •Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •3. Дәріс тезисі
- •Қышқылдар мен сілтілер: бор қышқылы, аммиак ерітіндісі
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •3. Дәріс тезисі
- •5. Әдебиеттер:
- •6. Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
- •1. Тақырып « Ауыз қуысы шырышты қабатына және тіс ұлпасына әсер ететін заттар».
- •3. Дәрістер тезистері
- •5. Әдебиеттер:
- •6.Бақылау сұрақтар (кері байланыс)
- •1.Тақырыбы: «Дәрілік заттармен улануды емдеудің жалпы принциптері»
- •3. Дәріс тезистері
- •6.Бақылау сұрақтар (кері байланыс)
- •3. Хронометраж
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау:
- •3. Хронометраж
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Жалпы фармакология. Дәрілік заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасы».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет
- •7. Бақылау:
- •Тесттік тапсырмалар:
- •Тест №6
- •Тест №9
- •Тест №10
- •3. Хронометраж
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •5. Оқыту және сабақ беру әдістері:
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау Бағаланатын компетенциялар: білім, операционалды компетенция, коммуникативті компетенция
- •№ 5 Сабақ
- •Афферентті иннервацияға әеср ететін заттар (жергілікті анестетиктер, қармаушы, қаптаушы, сорып алушы және тітіркендіруші заттар).
- •Оқытудың мақсаты:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •6. Бақылау (сұрақтар, тесттер, тапсырмалар т.Б.)
- •Тесттік тапсырмалар
- •1. Новокаин
- •1. Тақырыбы: «Эфферентті иннервацияға әсер ететін заттар: холиномиметиктер және холиноблокаторлар».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау:
- •Ганглиоблокаторлардың қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •1. Тақырыбы: «Эфферентті иннервацияға әсер ететін заттар: адреномиметиктер және адреноблокаторлар».
- •3. Оқыту міндеттері:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Шеткі жүйке жүйесіне әсер ететін заттар» бөлімі бойынша аралық бақылау.
- •3.Оқыту міндеттері:
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •Ганглиоблокаторлардың қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •Анестезиннің қолдануға қарсы көрсеткіштері:
- •Сульфаниламидтік препараттардың антибактериалды белсенділігін төмендететін анестетик:
- •5. Новокаин, анестезин
- •Тест № 40
- •1.Тақырыбы: Наркоздық заттар. Этил спирті. Ұйықтатқыш заттар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4 Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •1.Тақырып: Анальгетиктер
- •3.Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Психозға қарсы заттар. Транквилизаторлар. Тыныштандырғыш заттар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырып: Антидепрессанттар. Психостимуляторлар.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыпың негізгі сұақтары:
- •3. Оқыту міндеттері:
- •5. Тақырып бойынша тапсырмалар:
- •7. Әдебиеттер
- •8. Тексеру
- •Тест № 19.
- •Тест № 20.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Жүрек қан тамыр жүйесіне әсер ететін заттар: антигипертензивті және гипертензивті заттар
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы: Бронхоспазм кезінде қолданылатын препараттар. Өкпе ісінуі.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау түрі:
- •Тест №1
- •Бронх демікпесінің ұстамасының алдын алуда қолданылатын препараттар
- •1.Тақырыбы: «Витаминдік және коферменттік препараттар»
- •3. Оқытудың міндеттері.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •Бақылау
- •1.Тақырыбы «Гемостаз үрдістерін реттейтін заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер
- •3. Оқытудың міндеттері.
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиет:
- •7. Бақылау
- •Тест №6
- •Стероидты құрылысты гормондарға жатады:
- •1. Тақырыбы «Қабынуға қарсы және аллергияға қарсы заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиеттер:
- •1. Тақырыбы: «Жүрек қан тамыр жүйесіне, иммундық және зат алмасу үрдістеріне әсер ететін заттар» тақырыбы бойынша қорытынды сабақ.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5. Тақырып бойынша тапсырма.
- •8. Бақылау:
- •Тест №9
- •Тест №10
- •Тест №13
- •1.Тақырыбы: Антисептиктер және дезинфекциялайтын заттар.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •5. Білім берудің және оқытудың әдістері
- •6. Әдебиеттер тізімі:
- •1. Тақырыбы: «Антибиотиктер (бета-лактамды құрылымды)»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест №10
- •1. Тақырыбы: «Антибиотиктер»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Сульфаниламидтік препараттар. Әртүрлі химиялық құрылысты синтетикалық микробқа қарсы заттар»
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест № 4
- •Тест № 5
- •Тест № 6
- •Тест № 7
- •Тест № 8
- •Тест №9
- •Тест № 10
- •1. Тақырыбы: «Туберкулезге және мерезге қарсы заттар»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Вирусқа және саңырауқұлаққа қарсы заттар»
- •4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
- •6. Әдебиттер:
- •7. Бақылау:
- •Тест № 9
- •Тест №10
- •1.Тақырыбы: “Микробқа қарсы заттар” тарауы бойынша аралық бақылау.
- •3. Оқыту міндеттері:
- •4. Өткізу формасы:
- •7. Әдебиттер:
- •8. Бақылау:
- •Тест тапсырмалары Тест №1
- •Тест №4
- •Тест №12
- •Тест №13
- •Солюсурьмин:
- •Тест №21
- •1. Тақырып «Ауыз қуысы шырышты қабатына және тіс ұлпасына әсер ететін заттар».
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Негізгі тақырыптың сұрақтары.
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •Дереу дамитын аллергиялық реакцияларда қолданады:
- •Бауырдағы протромбиннің түзілуін ынталандыратын препарат:
- •1.Тақырыбы: Дәрілік заттармен жедел улануды емдеудің негізгі принциптері.
- •3. Оқытудың міндеттері:
- •4. Негізгі тақырыптың сұрақтары.
- •6. Әдебиеттер:
- •7. Бақылау
- •1. Тақырыбы «Дәрілік тәуелділік шақыратын заттар».
- •5. Орындау критерилері:
- •7. Бағалау критерийлері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау түрі:
- •1. Тақырып: «Тырысуға қарсы, эпилепсияға қарсы заттар».
- •3.Тапсырмалар:
- •5. Орындау критерийлері:
- •6.Тапсыру мерзімі: “ожж не әсер ететін заттар” бөлімі бойынша аралық бақылауды тапсырғанша дейін
- •7. Бағалау критерийлері:
- •8. Әдебиеттер
- •1. Тақырыбы: «Ноотропты заттар. Аналептиктер»
- •3.Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •8. Әдебиеттер
- •9. Бақылау:
- •2. Мақсаты:
- •3. Тапсырмалар:
- •4. Орындалу түрлері:
- •5. Орындалу көрсеткіштері:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •8.Әдебиеттер:
- •9.Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Тыныс алу ағзаларының қызметіне әсер ететін заттар. Жөтелге қарсы заттар.
- •3.Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •8. Әдебиеттер
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Қақырық түсіретін заттар»
- •3. Міндеттері:
- •5. Орындау критерийлері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау түрі:
- •1.Тақырыбы: Асқазан бездеріне әсер ететін заттар.
- •5. Орындау критерийлері:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Іш айдайтын заттар.
- •5. Орындау критерийлері:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: «Гастропротекторлар. Антацидті заттар.»
- •2. Сабақтың мақсаты:
- •3. Тапсырма:
- •5. Орындау критерийі:
- •7. Бағалау критерилері:
- •8. Эссе орындау және безендіру талаптары:
- •8. Әдебиеттер
- •1. Тақырыбы: «Гепатопротекторлар»
- •3. Тапсырмалар:
- •5.Орындау критерийлері:
- •8. Эссенің орындалуы мен безендіруіне қойылатын талаптар:
- •9. Әдебиеттер:
- •1. Тақырыбы: «Иммундық үрдістерге әсер ететін заттар»
- •3. Оқытудың мақсаты:
- •4.Орындалу түрі:
- •5. Орындалу көрсеткіштері:
- •6. Рефератты жұмыстың құрылымы:
- •7. Рефератты безендіруге және орындалуына қойылатын талаптар:
- •7. Бағалау көрсеткіштері:
- •8.Әдебиет
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырып: «Кардиотоникалық заттар»
- •3.Тапсырма:
- •9. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: Қан түзуге әсер ететін заттар.
- •3. Тапсырма:
- •8. Әдебиет Негізгі:
- •9.Бақылау:
- •3. Тапсырма:
- •5. Орындау көрсеткіштері:
- •6. Презентация құрастыру талаптары:
- •7. Бағалау көрсеткіштері:
- •8.Әдебиеттер:
- •9. Бақылау:
- •1. Тақырыбы: «Құрттарға қарсы заттар»
- •3. Тапсырмалар:
- •9. Бақылау:
- •1.Тақырыбы: Ісіктерге қарсы заттар.
- •4. Орындалу түрі:
- •5.Орындалу белгілері:
- •8. Әдебиет
- •9. Бақылау (сұрақтар):
- •Тесттік тапсырмалар
- •201. Тубокурариннің мөлшері артық енгізілгенде қолданылады:
- •202. Ганглиоблокаторлар:
- •205. Параличте және парезде қолданылатын препараттар:
- •206. Ішек және қуық атониясының алдын алу және емдеу үшін қолданылатын препараттар:
- •Тест сұрақтарының жауаптары
- •Жағдайлық есептер Тақырыбы: «Жалпы фармакология»
- •Тақырыбы: «Афференттік иннервацияға әсер ететін дәрілік заттар»
- •Тақырыбы: « Холинергиялық заттар»
- •Тақырыбы: «Адренергиялық заттар»
- •Жағдайлық есептің жауаптары
- •Тақырыбы: « Наркоздық заттар. Этил спирті. Ұйықтатқыш заттар»
- •Тақырыбы: «Анальгетиктер»
- •Тақырыбы: «Антипсихотикалық заттар.Транквилизаторлар. Седативті заттар».
- •Тақырыбы: «Антиангинальді заттар».
- •Тақырыбы: «Антигипертензивті және гипертензивті заттар»
- •Тақырыбы: Витаминдік және коферментік препараттар»
- •Тақырыбы: «Гормоналдық заттар, орын басушы және синтетикалық аналогтары»
- •Тақырыбы: «Қабынуға және аллергияға қарсы заттар. Иммундық үрдістерге әсер ететін дәрілік заттар».
- •Тақырыбы: «Антисептиқалық және дезинфекциялаушы заттар»
- •Тақырыбы: «Антибиотиктер»
- •Тақырыбы: «Саңырауқұлақтарға қарсы заттар»
- •Тақырыбы: «Ауыз қуысының шырышты қабатына және тіс ұлпасына
- •Тақырыбы: «Дәрілік заттармен жедел улануды емдеудің негізгі принциптері.»
- •Емтихан сұрақтары
- •Фармакология пәні бойынша «Стоматология» факультетінің
- •3 Курс студенттеріне емтиханда берілетін рецепттер тізімі
- •Пәннің оқу -әдістемелік құралдармен қамтамасыз етілу кестесі
5. Әдебиеттер:
Негізгі:
1.Харкевич Д.А. Фармакология оқулығының мемлекеттік тілдегі аудармасы. Алматы, 2004. -608 б.
2. Харкевич Д.А. Фармакология. 10 басылым – М.: Медицина ГЭОТАР, 2008. – 750 б.
3. Харкевич Д.А. Фармакология. Издание восьмое – М.: Медицина ГЭОТАР, 2005. – 735 б.
Қосымша:
Машковский М.Д. Лекарственные средства. Издание пятнадцатое - М.: Медицина, 2007.– 1200 б.
Лекции по фармакологии для врачей и провизоров /Венгеровский А.И. – 3-е издание, переработанное и даполненное: учебное пособие – М.: ИФ «Физико-математическая литература», 2006. – 704 б.
Деримедведь Л.В., Перцев И.М., Шуванова Е.В., Зупанец И.А., Хоменко В.Н. «Взаимодействие лекарств и эффективность фармакотерапии» - Издательство «Мегаполис» Харьков 2002.- 782 б.
Лоуренс Д.Р., Бенитт П.Н. – Клиническая фармакология. - М.: Медицина, 2002, т.1-2.- 669 б.
Оксфордский справочник по клинической фармакологии и фармакотерапии. – М.:Медицина, 2000-740 б.
Бороян Р.Г Клиническая фармакология: психиатрия, неврология, эндокринология, ревматология. – М., Медицинское информационное агентство, 2000. – 422 б.
Крылов Ю.Ф., Бобырев В.М. Фармакология: Учебник для студентов стоматологическго факультета. – М., 1999 г. – 325 б.
Мосолов С.Н. Клиническое применение современных антидепрессантов. – С-П.: Медицинское информационное агенство, 1995. -565 б.
10.Базисная и клиническая фармакология. /Под ред. Бертрам Г. Катцунг. – М.: С-П.: Невский диалект, 1998.-т. 1 – 669 б.
Комендантова М.В.,Зорян Е.В. Фармакология. Учебное пособие. –М.: 1988. –б. 206.
6.Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
1. Психостимуляторлардың әсер механизмі қандай?
2. Психостимуляторлардың қолдануға көрсетілуі.
3. Антидепрессанттар мен психостимуляторлардың ерекшелігі қандай?
4. Аналептиктерді үлкен мөлшерде қолданғанда қандай типтік жанама әсерлер дамиды
№12 Дәріс
1. Тақырыбы: «Қабынуға қарсы заттар. Аллергияға қарсы заттар»
2. Мақсаты: студенттерге әртүрлі патологияларда, соның ішінде стоматологиялық практикада, препарттарды тиімді таңдай алуды қамтамасыз ету үшін қабынуға қарсы және аллергияға қарсы заттардың фармакокинетикасы мен фармакодинамикасының жалпы заңдылықтары жөнінде түсінік беру.
3. Дәрістің тезисі:
Қабыну – экзогенді және эндогенді зақымдаушы факторлардың әсерінен дамитын патологиялық үрдіс. Бұл кезде жергілікті және жалпы реакциялар көрінеді. Аллергия –ағзада әртүрлі бұзылыстарға: қабынуға, тегіс салалы бұлшық еттердің түйілуіне, некрозға, шокқа және басқа өзгерістерге әкелетін ағзаның антиген текті әсерге сапалы өзгерген реакциясы.
Қабыну мен аллергия екі біртұтас үрдіс сияқты қалыптасқан, бұл кезде дәрілік емді қажет ететін әрқашанда қорғаныс және зиянды, қауіпті элементтер қатысады.
Қабыну үрдісінің полиэтиологиялық және оның патогенезіне қатысатынсан алуанды механизмді болуына байланысты қабыну ауруларын емдеу үшін әртүрлі топтың препараттары қолданылады. Қабынуға қарсы қазіргі заманғы заттардың негізгі әсері қабынуға қатысатын сан алуан биологиялық белсенді заттардың түзілуін азайтуға бағытталған.
Қазіргі кезде негізінен екі топ препараттарының практикалық маңызы бар:
- простаноидтар, лейкотриендер және ТАФ түзілуін бақылайтын фосфолипаза А2 ингибиторы (глюкокортикоидтар).
- простаноидтардың биосинтезін бақылайтын циклооксигеназаның ингибиторлары, (қабынуға қарсы стероидты емес заттар).
Аллергиялық реакцияға әсер ететін дәрілік заттар практикалық медицинада кеңінен қолданылады. Бұл аллергиялық аурулардың саны артуына, әртүрлі дәрілік заттарды қолданғандағы аллергиялық текті асқынуларды алдын алудың қажеттігімен түсіндіріледі.
4. Иллюстрациялық материал: дәрістің мультимедиялық электрондық нұсқасы (студент кафедрада алады)
Әдебиеттер:
Негізгі:
Харкевич Д.А. Фармакология оқулығының мемлекеттік тілдегі аудармасы. Алматы, 2004. -608 б.
Харкевич Д.А. Фармакология. Издание десятое – М.: Медицина ГЭОТАР, 2008. – 750 с.
Харкевич Д.А. Фармакология. Издание восьмое – М.: Медицина ГЭОТАР, 2005. – 735 с.
Қосымша:
Машковский М.Д. Лекарственные средства. – М., 2007 – 1206 с.
Лекции по фармакологии для врачей и провизоров/ Венгеровский А.И. – 3-е издание, переработанное и дополненное: учебное пособие – М.:ИФ «Физико-математическая литература», 2006. – 704 с.
Ушкалова Е.А. Нестероидные противовоспалительное лекарственные средства. – новый взгляд на эффективность и безопасность // фарматека 2004. №7. С. 26-33.
Насонов Е.Л. Применение нестероидных противовоспалительных препаратов: терапевтические возможности // русский медицинский журнал. 2003. №2. С. 206-212.
Лоуренс Д.Р., Бенетт П.Н. Клиническая фармакология. – М.: Медицина, 2002, т.1-2. – 669 с.
Оксфордский справочник по клинической фармакологии и фармакотерапии. – М., 2000. -740 с.
Бертрам Г. Катцунг. Базисная и клиническая фармакология (перевод д.м.н., проф. Э.Э. Звартау.) - Санкт-Петербург, 1998.- 1043с.