5. Тұрақты есте сақтау құрылғысы. Сыртқы есте сақтау құрылғысы

МП жүйелерінің жадысын сипаттағанда жиі келесі сипаттамалармен пайдаланады: ЭНЕРГОТӘУЕЛДІ немесе ЭНЕРГОТӘУЕЛСІЗ жады деген. Энерготәуелсіз жадыда қоректендіру жүйесінің жұмысында бұзу болғанда деректер бүліншілікке ұшырамайды, ал энерготәуелдіде - ұшырайды. Сірә, бұйрықтар жоғында МП ешбір әрекеттерді орындай ала алмайтындықтан, оның қандай да бір энерготәуелсіз жадысы болу тиіс. Бірақ бұндай энерготәуелсіэ жадының кӛлемі үлкен болуы міндетті емес. Ол тек бір қысқа бағдарламаны есінде сақтай алса жеткілікті. Бұл бағдарламаны орындап, МП энерготәуелсіз кӛлемі үлкен сыртқы жады ішінен (мысалы, ақпаратты магнит таспасында не магнит табағында сақтайтын құрылғы) негізгі жады ішіне қалған бұйрықтарды кӛшіреді. Міне осындай энерготәуелсіз бағдарламалар әдетте әр түрлі ТЕСҚ-лар ішінде сақталады. Сірә, бағдарламаның бұйрықтарын да қандай да бір энерготәуелсіз жады ішінде есте сақтау керек. Ондай болмаса бағдарламаны әрбір жүргізудің алдында жаңадан жасауға тура келіп тұрар еді. Энерготәуелсіз жады ішіне бағдарламаны сақтаудың бір әдісі - ол, оны қағаз бетіне жазып қою.

Ақпаратты магниттік таспалар мен табақтарда сақтау құрылғылары энерготәуелсіздерге жатады. Магнит ӛзектерінен жасалған жады да энерготәуелсіз болып табылады. Жартылай ӛткізгіштерден жасалған жады, егер ол үшін сақтық (резервтегі) аккумуляторлық қоректендіру көзін алдын ала ескермесе, энерготәуелді болады.

6. Микропроцессорлық жүйелердің интерфейсінің анықтамасы және функциялары

Әрбір МП регистрі деректердің бір сөзін уақытша сақтау үшін пайдаланыла алады. Кейбір регистрлердің арнайы міндеттері болады, ал басқалары - кӛп мақсатты.

Бұндай мүшіндіктердің арқасында бағдарламалауда тіс қаққан адамдар жақсырақ нәтижелерге жетеді. МП-нің ішіндегі регистрлердің саны мен міндеті оның архитектурасына тәуелді. Бірақ МП-лердің барлығы делік алты негізгі регистрлерге иеленеді: күй, буферлік, бұйрықтар, жады адресінің, бұйрықтар санаушының және аккумулятордың регистрлері. Қалған регистрлер бағдарламалаушының жұмысын оңайлату мен жеңілдету үшін арналған. Әрбір негізгі регистрлермен танысқанда нақ осы регистр МП "арқылы" ӛтетін деректерге қандай әсер ететіне кӛңіл аудару керек. Мүмкін, кейбір негізгі регистрлердің кейде бағдарламалау жабдықтары ретінде қолданбауы, сізді таң қалдырады. Бұл олардың физикалық жоқ болуымен емес, бағдарламалаушыға бұл регистрлердің ішіндегі барын ӛзгертетін жабдықтардың берілмеуімен түсіндіріледі. Тағыда ерекше кӛңіл аударайық, МП-нің әрбір негізгі регистрі ӛзінің белгілі бір міндетіне иеленеді, сондықтан да МП-ның құрамында болады. Тек әрбір регистрдің МП ішіндегі деректер ағынына әсерін түсіну МП-нің жұмыс істеуі туралы дұрыс елестетуді береді.

Регистрлер кез келген МП-нің маңызды бөлігі болып табылады. Өздерінің санына тәуелсіз, олар МП-нің негізгі қисындық бернелерін іске асыруға қатысады. Бұл бӛлімде алты негізгі регистрлерді қарастырумен шектелейік. Басқа регистрлер соңынан қарастырылады.