F) нәруыз ыдырауы оның түзілінен үрдісінен басым болады 2

6. Организмде оң азоттық тепе-теңдік, гиперсекрециясы кезінде дамиды (3)

A) инсулиннің

B) глюкокортикоидтардың

C) андрогендердің

D) тироксиннің

E) СТГ

7. Организмде теріс азоттық тепе-теңдік дамиды (2)

A) жүктілік кезінде

B) гиперинсулинизмде

C) организмнің қарқынды өсуі кезінде

D) күйік ауруында

E) анаболизмдік гормондар артық болғанда

F) мәлабсорбция кезінде

8. Теріс азоттық тепе-теңдік артық сөлденісінде байқалады (2)

1. тироксиннің

2. глюкокортикоидтардың

3. инсулиннің

4. андрогендердің

5. альдостеронның

9. Теріс азоттық тепе-теңдіктің салдарына жатады (5)

1. организм төзімділігінің төмендеуі

2. организм төзімділігінің жоғарылауы

3. балаларда өсудің тоқталуы

4. сыртқы ортаның зақымдаушы әсеріне организм бейімделуінің бұзылуы

5. ішкі ағзалардың дистрофиясы

6. гипопротеинемия

10. Қанның нәруыздық құрамының сапалық өзгерістері

1………… 2…………… 3…………….

11. Қанның нәруыздық құрамының сандық өзгерістері

1………. 2…………

12. Гиперпротеинемия – бұл (1)

1. қанда нәруыздар мөлшерінің жоғарылауы

2. қанда нәруыздар мөлшерінің азаюы

3. қанда ауытқыған нәруыздардың пайда болуы

4. қанның нәруыздық бөлшектерінің арақатынасының бұзылуы

13. Гиперпротеинемия байқалады (4)

1. глобулиндер түзілуі жоғарылағанда

2. миеломдық ауру кезінде

3. Вальденстремнің макроглобулинемиясында

4. сусыздануда

5. гипергидратацияда

14. Сәйкестікті тап:

1) нағыз гиперпротеинемия (2)

2) салыстырмалы гиперпротеинемия (3)

1. антиденелер түзілуінің жоғарылауы ¹

2. миеломдық ауру ¹

3. сусыздану ²

4. қан қоюлануы ²

5. толастамайтын құсу ²

15. Гипопротеинемия – бұл (1)

1. қанда ерекше (дерттік) нәруыздардың пайда болуы

2. қанда нәруыздар мөлшерінің жоғарылауы

3. қанда нәруыздар мөлшерінің азаюы

4. қанның нәруыздық бөлшектерінің арақатынасының өзгеруі

5. қанда С- әсерлі нәруыз мөлшерінің азайуы

16. Гипопротеинемия негінен қанда мөлшері төмендеуіне байланысты (1)

1. фибриногеннің

2. альбуминдердің

3. глобулиндердің

4. гаптоглобиннің

5. трансферриннің

17. Гипопротеинемияның себептері (4)

1. ұзақ уақыт сумен толық ашығу

2. бауыр аурулары

3. нефроздық синдром

4. ауқымды күйік

5. қанның қоюлануы

18. Гипопротеинемия қабаттасады (4)

1. қанның онкотикалық қысымының төмендеуімен

2. қанда гормондардың бос бөліктерінің мөлшері төмендеуімен

3. плазма нәруыздарының тасымалдау қызметінің бұзылуымен

4. қанда гормондардың бос бөліктерінің мөлшері жоғарылауымен

5. ісінулер дамуымен

19 Қабаттасатын дерттік жағдайларды көрсетіңіз

1) гипопротеинемиямен (4)

2) гиперпротеинемиямен (2)

A) ашығу ¹

B) қанның қоюлануы ²

C) антиденелер түзілуінің күшеюі ²

D) бауыр жеткіліксіздігі ¹

E) ішекте нәруыздар сіңірілуінің бұзылуы ¹

F) протеинурия ¹

20. Диспротеинемия – бұл (1)

1. қанда нәруыздар мөлшерінің көбеюі

2. қанда нәруыздар мөлшерінің азаюы

3. қанның нәруыздық бөлшектерінің арақатынасының өзгеруі

4. қанда ауытқыған нәруыздардың пайда болуы

5. қанның кейбір нәруыздық бөлшегінің болмауы

21. Парапротеинемия – бұл (1)

1. қанда нәруыз алмасуының соңғы өнімдерінің көбеюі

2. қанда ауытқыған нәруыздардың пайда болуы

3. қанның нәруыздық бөлшектерінің арақатынасының өзгеруі

4. қанның кейбір нәруыздық бөлшегінің болмауы

5. қанда мочевина және несеп қышқылының көбеюі

22.Парапротеидерге жатады (2)

1. сапасы өзгерген гамма-глобулиндер

2. альбуминдер

3. альфа-глобулиндер

4. пропердин

5. криоглобулиндер

23. Плазмалық нәруыздың кейбір түрінің болмауы аталады (1)

1. гиперпротеинемия

2. гипопротеинемия

3. парапротеинемия

4. диспротеинемия

5. дефектопротеинемия

24. Гиперазотемия – бұл (2)

1. қанда қалдық азоттың көбеюі

2. қанда нәруыз алмасуының соңғы өнімдерінің көбеюі

3. қанда нәруыздар мөлшерінің көбеюі

4. тағаммен азоттың артық түсуі

5. оң азоттық тепе-теңдік

25. Гиперазотемияның патогенезі бойынша түрлері (2)

1. бөгелулік

2. өндірулік

3. ауқаттық

26. Бөгелулік гиперазотемияның патогенезі байланысты (1)

1. мочевина түзілуінің жоғарылауына

2. организмге нәруыздардың артық түсуіне

3. организмде нәруыздар ыдырауының ұлғаюына

4. организмде нәруыздар түзілуінің жоғарылауына

5. бүйрек қызметінің жеткіліксіздігіне

27. Өндірілулік гиперазотемияның патогенезі байланысты (2)

1. бүйрек қызметінің бұзылуына

2. нәруыздар ыдырауының күшеюіне

3. нәруыздар түзілуінің жоғарылауына

4. бауыр қызметінің бұзылуына

28. Биогендік аминдер амин қышқылдарынан түзіледі (2)

А) аргининнен

В) аланиннен

С) гистидиннен

D) тирозиннен

Е) триптофаннан

29. Лизин тапшылығы көрінеді (5)

1. анемиямен

2. бұлшықеттік дистрофиямен

3. сүйек боркемігімен

4. бауыр мен өкпенің зақымдануымен

5. шуға жоғары сезімталдықпен

6. гипопротеинемиямен

7. семірумен

30. Триптофан тапшылығы көрінеді (6)

1. пеллаграмен

2. көз бұршағы ағаруымен

3. көздің қасаң қабығының лайлануымен

4. анемиямен

5. қасқабастанумен

6. гипопротеинемиямен

7. гиперпротеинемиямен

8. оң зоттық тепе-теңдікпен

31. Метионин тапшылығы көрінеді (3)

1. бауырдың майлық сіңбеленуімен

2. атеросклероздың жылдамдауымен

3. қасқабастанумен

4. дерматитпен

5. подаграмен

32. Подагра, алмасуы бұзылғанда дамиды (2)

1. көмірсу

2. нәруыз

3. май

4. пуриндер

5. су және электролиттердің

33. Подаграның патогенезінде маңызы бар (4)

1. бүйректе ацидогенез төмендеуінің

2. несеп қышқылы түзілуі жоғарылауының

3. несеп қышқылы шығарылуы азаюының

4. несеп қышқылы алмасуы ферменттерінің тектік ақауының

5. ұзаққа созылған гиперурикемияның

34. Подагра кезінде буындарда жиналуы байқалады (2)

1. несеп қышқылы тұздарының

2. ураттардың

3. сульфаттардың

4. оксалаттардың

5. фосфаттардың

МАЙ АЛМАСУЫНЫҢ БҰЗЫЛЫстары

1. Ішекте майлар сіңірілуінің бұзылуы байланысты (5)

1. өт құрамында өт қышқылдарының тапшылығына

2. ішекке ұйқыбездік липаза түсуінің азаюына

3. ахолияға

4. секретин және холецистокинин түзілуінің жоғарылауына

5. энтеритке

6. энтероциттерде глицерин фосфорлануының бұзылуына

7. адипоциттерде триглицеридлипазаның жеткіліксіз түзілуіне

2. Тағам мәзірінде липидтер тапшылығы әкеледі (2)

1. суда еритін витаминдердің гиповитаминозына

2. алмастырылмайтын көп қанықпаған май қышқылдарының тапшылығына

3. простагландиндер мен лейкотриендер түзілуінің бұзылуына

4. кетозға

5. семіруге

3. Ішекте май ыдырауы және сіңірілуінің бұзылуы әкеледі (2)

1. гиперлипидемияға

1. стеатореяға

2. сарғыштануға

3. майда еритін витаминдердің гиповитаминозына

4. липидурияға

4. Липопротеидтердің (ЛП) жіктелуі негізделген, олардың (1)

1. массасына

1. тығыздығына

2. көлеміне

3. мөлшеріне

4. қызметіне

5. ЛП тығыздығы анықталады (1)

1. салмағын өлшегенде

2. ультрацентрифугирлегенде

3. түріне орай

4. орташа диаметріне орай

5. Эрлих диазореактивін қосқанда

6. Экзогендік триглицеридтерді тасымалдауды негізінен жүзеге асыратындар (1)

1. хиломикрондар

2. өте төмен тығыздықты липопротеидтер

3. орташа тығыздықты липопротеидтер

4. төмен тығыздықты липопротеидтер

5. жоғары тығыздықты липопротеидтер

7. Эндогендік триглицеридтерді тасымалдауды негізінен жүзеге асыратындар (1)

1. хиломикрондар

2. өте төмен тығыздықты липопротеидтер

3. орташа тығыздықты липопротеидтер

4. төмен тығыздықты липопротеидтер

5. жоғары тығыздықты липопротеидтер

8. Дұрыс тұжырымдар болып табылады (2)

1. липопротеидтер (ЛП) – нәруыздар мен липидтер кешені

2. ЛП жекелеген сыныптары тұрақты құрамымен сипатталады және әдетте өзара нәруыздар және липидтермен алмаспайды

3. ЛП шеткері тіндердің көптеген жасушаларымен түзіледі, соның ішінде май тінінің де

4. ЛП гидрофобты ядро және гидрофилді қабықтан тұрады

5. жоғары тығыздықты липопротеидтер (ЖТЛП) атерогендік болып табылады

9. ЖТЛП мынадай қасиеттер тән (3)

1. нәруыздардың жоғары мөлшері

2. үшацилглицериндердің жоғары мөлшері

3. негізгі нәруыздық бөлшегі – В аполипопротеиндер

4. атерогендікке қарсы белсенділігі

5. негізгі нәруыздық бөлшегі – А аполипопротеиндер

10. Ауқаттық гиперлипидемияның патогенезі байланысты (1)

1. қордан майдың көп шығуына

2. тағаммен майдың көп түсуіне

3. майдың қаннан тінге өтуінің тоқталуына

4. гипоәлбуминемияға

Е) қанда липопротеидлипазаның төмен белсенділігіне

11. Тасымалдық гиперлипидемияның патогенезінде маңыздысы (1)

1. организмге майдың тағаммен артық түсуі

2. гипоәлбуминемия

3. қанда гепарин мөлшерінің азаюы

4. қордан майдың көп шығуы

5. майдың ішекте сіңірілуінің бұзылуы

12. Бөгелулік гиперлипидемия дамуының тетігінде маңызы бар (2)

1. қан липопротеидлипазасының төмен белсенділігінің

2. альбуминдер мен гепарин тапшылығының

3. майдың тағаммен артық түсуінің

4. қордан майдың көп шығуының

5. холецистокинин мен секретин тапшылығының

13. Гиперхиломикронемия, белсенділігінің төмендеуіне байланысты болуы мүмкін (1)

1. липопротеиндік липазаның

1. ЛХАТ-тың (лецитинхолестеринацилтрансферазаның)

2. А₂ фосфолипазаның

3. ГМГ-КоА-редуктазаның (гидроксил-глютарил-КоА -ның)

14. «Жүзетін» гиперлипопротеидемия, немесе дис-b-липопротеидемия, апопротеиннің түзілуі бұзылуына байланысты (1)

1. А II

2. С II

3. В 48

4. В 100

5. Е

15. Гипер-пре-b-липопротеидемия және хиломикронемия, апопротеиннің болмауына байланысты (1)

1. А II

1. С II

2. В 48

3. В 100

4. Е

16. Этиологиясы бойынша семірудің түрлері (3)

1. гормондық (ішкі сөлденістік)

2. қажымдық (энергиялық) (май қорынан, майды, қажым қайнар көзі ретінде пайдаланудың жеткіліксіздігі)

3. метаболизмдік (майдың көмірсудан артық түзілуі)

4. экзогендік – конституциялық

5. гипоталамустық

17. Семіру патогенезі байланысты (3)

1. тағамдық өнімдерді артық тұтынуға (майлар, көмірсулар)

2. майды, қажым қайнар көзі ретінде жеткіліксіз пайдалануға

1. көмірсудан майдың артық түзілуіне

3. липогенездің тежелуіне

4. липолиздің белсенділенуіне

18. Семіру тәжірибеде зақымдау кезінде пайда болады (1)

1. гипоталамустың вентромедиалдық ядроларын

2. гипоталамустың вентролатералдық ядроларын

3. мишықты

4. гиппокампты

5. жұлынның бүйір мүйіздерін

19. Экзогендік -конституциялық семіру пайда болады (2)

1. гипотиреозда

2. гиперинсулинизмде

3. гиперкортицизмде

4. артық тамақтанғанда

5. мый жарақаттанғанда

D) лептиннің нағыз немесе салыстырмалы жеткіліксіздігінде

20. Семірудің эндокриндік түрі дамиды (3)

1. соматотропин көп өндірілгенде

2. инсулин көп өндірілгенде

3. аденогипофиздің эозинофилдік жасушаларының аденомасында

4. бүйрек үсті бездері қыртысының шоғырлы аймағының гиперфункциясы кезінде

5. жыныс гормондарының тапшылығында

21. Семіру дамиды (2)

1. Иценко-Кушинг синдромында

1. гипертиреозда

2. әлдостеронизмде

3. инсулинома кезінде

4. Симмондс ауруында

22. Гипоталамустық семіру дамиды (3)

1. мый жарақатында

2. бас сауытыішілік қысым жоғарылағанда

3. гипоталамус өспелерінде

4. гипофиздің эозинофилдік аденомасында

5. аденогипофиздің толық жеткіліксіздігінде

23. Семіру, дамуына септеседі (4)

1. атеросклероз

1. жүректің ишемиялық ауруы

2. гипертониялық ауру

3. қан қатпарының түзілуі

4. анемия

24. Семіру кезінде гиперкоагуляция патогенезі байланысты (2)

1. прокоагулянттар тапшылығына

1. фибринолиздің тежелуіне

2. гепарин мөлшерінің азаюына

3. тромбоцитопенияға

4. С және S протеиндерінің артықтығына

25. Бауырдың майлық сіңбеленуіне септеседі (4)

1. бауырда триацилглицериндер түзілуінің жоғарылауы

2. бауырға липидтердің тасымалдаушы түрлері түсуінің жоғарылауы

3. бауырда липопротеидтер түзілуінің төмендеуі

4. бауырда май қышқылдары тотығуының төмендеуі

5. бауырда фосфолипидтер түзілуінің жоғарылауы

26. Кетондық денелер басымырақ түзіледі (1)

1. ішекте

2. бауырда

3. өкпеде

4. бүйректе

5. бұлшық еттерде

27. Гиперкетонемия пайда болуына септеседі (3)

1. липолиздің белсенділенуі

2. тіндерде кетондық денелер пайдаланылуының төмендеуі

3. Кребс оралымында тотығудың төмендеуі

4. липогенездің белсенділенуі

5. организмдегі оң азоттық тепе-теңдік

28. Гиперкетонемия байқалуы мүмкін (4)

1. теңгерілмеген қантты диабетте

2. бауыр жеткіліксіздігінде

3. ашығуда

4. гипоксияда

5. қантсыз диабетте

29. Кетоздың салдарлары (4)

1. метаболизмдік ацидоз

2. аутоуыттану

3. тіндік тыныстың әлсіреуі

4. газдық ацидоз

5. гипергликемия

6. кома

Су- электролит алмасуының бұзылысы

1. Дені сау адамда тамақтанудың әдеттегі мәзірінде су тепе-теңдігінің мөлшері тең (1)

1. 4 – 5 л

2. 3 – 4 л

3. 0,5 - 1,0 л

4. 0,1 - 0,5 л

5. 2,5 – 3,0 л

2. Тамақтанудың әдеттегі мәзірін сақтаған адамда су тепе-теңдігі кезінде қалыпты жағдайда

1. бүйрек арқылы ........ …? шығады

2. өкпе және тері арқылы..............? л шығады

3. ішек-қарын жолы арқылы..........? л шығады

4. ішу және тағаммен...................…? л түседі

5. организмде (эндогендік су)…? л түзіледі

3. Су тепе-теңдігі бұзылуының түрлері

A)……………

B) ……………

4. Сәйкестікті тап

1. Оң су тепе-теңдігі (3) 2. Теріс су тепе-теңдігі (2)

1. ісіну 1

2. шемендік 1

3. «сумен уыттану» 1

4. эксикоз 2

5. сусыздану 2

5. Ісіну – бұл (1)

1. сірі қуыстарда сұйықтың жиналуы

2. қан және тіндер арасында су алмасуының бұзылуынан тіндерде және тін аралық кеңістікте сұйықтың дерттік жиналуы

3. лимфа түзілуінің жоғарылауы

4. қантамырлық сұйықтың көбеюі

6. Ісіну – бұл (1)

1. дерттік әсерленіс

2. дерттік үрдіс

3. дерттік жағдай

4. ауру

5. ауруалды

7. Ісінудің патогенездік жайттарына жатады

1. ………..

2. ……….

3. ………

4. ………

5. ………

6. ……….

8. Ісінудің қанайналымдық жайты – бұл (1)

1. қылтамырлардың көктамырлық бөлігінде гидростатикалық қысымның жоғарылауы

2. артериялық қысымның жоғарылауы

3. қанның осмостық қысымының жоғарылауы

4. қылтамырлардың көктамырлық бөлігінде гидростатикалық қысымның төмендеуі

5. қанның онкотикалық қысымының төмендеуі

9. Қылтамырлардың көктамырлық бөлігінде гидростатикалық қысымның жоғарылауы әкеледі (2)

1. қылтамырлардан тіндерге сұйық сүзілуінің жоғарылауына

2. тіннен қылтамырларға сұйық сіңірілуінің жоғарылауына

3. тіннен қылтамырларға сұйық сіңірілуінің төмендеуіне

4. тінге сұйық сүзілуінің төмендеуіне

5. лимфа түзілуінің төмендеуіне

10. Қанайналымдық жайт, ісінудің патогенезінде маңызы жоғары (2)

1. іркілулік

2. қабынулық

3. аллергиялық

4. нефроздық

5. уыттанулық

11. Ісінудің онкотикалық жайты – бұл (1)

1. қанның онкотикалық қысымының жоғарылауы

2. қанның онкотикалық қысымының төмендеуі

3. қан тамырлары қабырғасы өткізгіштігінің жоғарылауы

4. тіндерде онкотикалық қысымның төмендеуі

5. тіндерде онкотикалық қысымның жоғарылауы

12. Қанның онкотикалық қысымы, негізінен , қандағы мөлшеріне байланысты (1)

1. әлбуминдердің

2. альфа-глобулиндердің

3. гамма-глобулиндердің

4. фибриногеннің

5. С-әсерлі нәруыздың

13. Қанның онкотикалық қысымы төмендейді (4)

1. ашығуда

2. ас қорыту бұзылуында

3. бауырда әлбуминдер түзілуі азайғанда

4. айтарлықтай протеинурия кезінде

5. әлбуминдік-глобулиндік коэффициент жоғарылағанда

14. Онкотикалық жайт, ісінудің патогенезінде маңызы жоғары (3)