Жүректің мультипольдық эквиваленттік генераторы .

Әрбір клетка мембраналада потенциалдар айырымын өндіре отырып, өзінің айнласында электр өрісін туғызады.

Ұлпалардың бөлгінің немесе органдардың айналасындағы электр өрісі, осы ұлпаларды немесе органдарды құрайтын клеткалардың өрісінің қосындысы болады.Сондықтан барлық адам денесінің бойында потенциалдардың таралуы пайда болады. Органдардың электрлік активтігін организмнің өзінде емес, олардың (теориялық немесе физикалық) моделдерінде оқып зерттеген ыңғайлы. Бұндай модель сол органның эквиваленттік электрлік генераторы деп аталады.

Электрлік эквиваленттік генраторлау шама басқада модель сияқты, оргинальға қарағанда жеңілдеу болады, сонымен қатар модельдеуге арналған обьектілерге қарағанда, құрылысындағы негізгі ерекшеліктерді көрсетуі қажет. Сонымен электрлік эквиваленттік генераторды жасаған кезде төмендегі принциптер сақталуы керек :

1. Орган және оның моделі анатомды- физиологиялық жағынан бір- біріне сәйкес келуі керек.

2. Эквиваленттік генератордың электрлік өрісінің потенциалы организмнің әр түрлі нүктелерінде тіркелген потенциалға сәйкес келуі керек.

3. Эквиваленттік генераторды сипаттайтын параметрлерді түрлендіру кезінде, организмнің функциональды ығысуына сәйкес келетін нақты ұлпаларды қоршаған электр өрісі де өзгеруге тиісті.

Жүректі қоршаған ортада белгілі бір ретпен таралып орналасқан электрлік зарядтардың (иондардың) жиынтығы ретінде жүректі электрлік тұрғыдан қарастыруға болады.

Жекеленген иондардың, зарядтардың электр өрістері бір- біріне қабаттаса отырып, жүректі қоршаған кеңістіктің кез- келген нүктесінде, сол зарядтар, иондар жасаған потенциалдар өрісінің қосындысына тең, қорытқы потенциал өрісін құрайды (өрістің суперпозиция принципі).

Бұндай потенциалдар өрісінің қосындысын практика жүзінде есептеу мүмкін емес, себебі жүректің қоршаған ортадағы зарядтардың нақты таралуы (уақытқа байланысты оның өзгерісі) белгісіз. Бірақ, электродинамака бөлімінен білеміз, егер кез- келген кеңістік ортада зарядтар таралып орналасса, онда кеңістіктің белгілі бір нүктесіндегі осы зарядтардың потенциалдардың өрісін, шексіз қосындылардың қосындысы ретінде төмендегідей етіп көрсетуге болады.

Ф = + + + + ...... (1)

мұнда r – потенциалы Ф –ға тең нүктеден системаға дейінгі қашықтық , f , f , f -зарядтың түріне, ортаның қасиетіне байланысты кез- келген функция.

(1)- формуладағы 1-ші қосынды моно өрісіне (бір өріске), 2-ші- екі (ди) өрісіне, 3- ші квадру өрісіне келетін потенциал сәйкес.

Әлсіз өрістерде к- әртүрлі реттік санға ие болады (к=1,2,3...). Әлсіз өрістерде зарядтар саны 2 - мен анықталады.

Әлсіз өрістен белгілі бір шамада қашықтықтағы (r>>L, мұнда L- әлсіз өрістің өлшемі) өрістің потенцмалы қатынасына пропорционал келеді.

Нолінші дәрежедегі бір өріс немесе әлсіз өріс- бұл жай нүктелік заряд (2 =1) Ф= - ( формуладағы бірінші қосынды) - өрістің r – қашықтықтағы потенциалы.