
- •Т.Рысқұлов атындағы Қазақ Экономикалық университеті
- •Стратегиялық маркетинг
- •Авторлар:
- •Пікір жазғандар:
- •Пәннің тақырыптық жоспары
- •Пәннің мазмұны
- •Практикалық және семинарлық сабақтардың тақырыптары
- •Мөж тақырыптарының үлгілі тізбегі
- •Үсынылатын әдебиеттер тізімі
- •8. Пәннің күнтізбелік-тақырыптық жоспары
- •9. Лекциялық, практикалық (семинар), зертханалық сабақтар жоспары
- •10. Моөж жүргізу жоспары
- •11. Мөж тапсырмаларын орындау және өткізу графигі
- •12. Курстық жұмыстардың тақырыптары (пән бойынша курстық жұмыс қарастырылмаған)
- •13. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі Негізгі әдебиеттер:
- •Қосымша әдебиеттер:
- •8. Пәннің күнтізбелік-тақырыптық жоспары
- •9. Лекциялық, практикалық (семинар), зертханалық сабақтар жоспары
- •10. Моөж жүргізу жоспары
- •11. Мөж тапсырмаларын орындау және өткізу графигі
- •12. Курстық жұмыстардың тақырыптары (пән бойынша курстық жұмыс қарастырылмаған)
- •13. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі Негізгі әдебиеттер:
- •Қосымша әдебиеттер:
- •14. Магистранттың оқу бойынша жетістіктерін бақылау сұрақтары
- •14.1 Бірінші аралық бақылауға дайындалуға арналған сұрақтар
- •14.2 Екінші аралық бақылауға дайындалуға арналған сұрақтар
- •15. Магистранттың білімін бағалау жүйесі
- •15.1 Магистранттың рейтингін қою шкаласы*
- •15.2 Қорытынды бағаны есептеу
- •15.3 Магистранттың оқу жетістіктерінің балдық-рейтингтік әріптік жүйе бойынша бағалау және сәйкесінше бағалаудың дәстүрлі шкаласына аудару
- •15.4 Академиялық тәртіп саясаты
- •1. Стратегиялық маркетингтің түсінігі және оның мәні.
- •2. Стратегиялық маркетингтің ерекшеліктері мен оның мазмұны.
- •1. Стратегиялық маркетингтің түсінігі және оның мәні.
- •2. Стратегиялық маркетингтің ерекшеліктері мен оның мазмұны.
- •2. Коммуникациялық ағымдарды ұйымдастыру.
- •2. Сатып алушы шешім қабылдаудың белсенді келбеті ретінде.
- •3. Сатып алушы қажеттіліктерді қанағаттандырудағы жасаушы сияқты.
- •2. Бірінші ретті сұраныс құрылымы.
- •3. Әлеуетті сұраныс эволюциясы (төц моделі).
- •3.1. Төц детерминанттары
- •3.2. Өмірлік циклдің стратегиялық жағдайлары
- •2. Кәсіпорынның маркетингтік мүмкіндіктерін талдау.
- •3. Маркетингтік зерттеудің қазіргі заманғы жағдайы.
- •2. Бәсекелестіктің кеңейтілген тұжырымдамасы.
- •3. Бәсекелестік жағдайды талдау.
- •3.1. Таза немесе аяқталған бәсекелестік
- •3.2. Олигополия
- •3.3. Монополистік немесе аяқталмаған бәсеке
- •3.4. Монополия
- •2. Сегменттеудің кезеңдері және стратегиялары.
- •3. Таңдалатын нарық сегментінде тауарды жайғастырудың стратегиясы.
- •4. Нарықты халықаралық сегменттеу.
- •3. Шешімдерді қабылдау үрдісі.
- •4. Шешімдерді қабылдау мен дайындау технологиясы.
- •5. Шешімдерді қабылдау әдістері.
- •6. Шешімдерді қабылдаудың жекеленген стилі.
- •7. Басқарушылық шешімдердің тиімділігі.
- •1.2. «Тартымдылық-бәсекеге қабілеттік» матрицасы
- •1.3. Қызмет бағыттарын талдау портфелінің ерекшілігі
- •2. Дамудың базалық стратегиясы.
- •2.1. Шығындарды үнемдеу есебінен көшбасшылық стратегиясы
- •2.2. Дифференциация стратегиясы
- •2.3. Мамандандыру стратегиясы
- •2.4. Базалық стратегиямен байланысты тәуекелділіктер
- •3. Өсу стратегиясы.
- •4. Бәсекелестік стратегиясы.
- •4.1 Көшбасшылық стратегиясына кіреді:
- •4.2. «Шақыруды тастау» стратегиясы
- •4.3. «Көшбасшыға ілесу» стратегиясы
- •4.4. Маман стратегиясы
- •5. Халықаралық даму стратегиясы.
- •5.1. Халықаралық даму стратегиясының мақсаты
- •5.2. Халықаралық даму формалары
- •1.2. Фирма үшін жаңалықтың деңгейі
- •1.3. Жаңашылдықтың пайда болуы мен табиғаты.
- •1.4. Жаңашылдықтың интенсивтілігі
- •1.5. Жоғары технологиялық тауарлардың маркетингісі
- •1.6. Инновацияның стратегиялық мүмкіндіктері
- •2. Жаңашылдандыру факторларының тиімділігін талдау.
- •2.1. Жеңістің негізгі факторларының талдауы
- •3. Тауарларды өңдеу үрдісін ұйымдастыру.
- •3.1. Арнайы ұйымдастырудың қажеттілігі
- •3.2. Жаңа тауарлардың басты идеясы
- •3.3. Идеяларды фильтрациялау
- •3.4. Тауар қағидасының өңделуі
- •3.5. «Жасыл» тауар қағидасын өңдеу
- •3.6. Тауар тұжырымдамасын тексеру
- •4. Жаңа тауарды нарыққа енгізу үрдісі.
- •4.1. Жаңа тауардың сатылым болжамы
- •5. Тауар сапасының стратегиясы.
- •5.1. Сатып алушы көзқарасы бойынша сапа деңгейі
- •5.2. Сатып алушыға арналған сапаны құраушылар
- •1.1. Сатып алушының бағаны қабылдауы
- •1.2. Бағалық шешімдер маңыздылығы
- •1.3. Бағалық стратегия мақсаттары
- •2. Шығындар, сұраныс және бәсекелестік тұрғысынан баға.
- •3. Жаңа тауарларға арналған бағалық стратегиялар.
- •1. «Қаймақ қалқып алу» бағалық стратегиясы
- •2. Бағаны енгізу стратегиясы
- •4. Тауарлар гаммасына баға белгілеу.
- •2. Өткізу каналдарының вертикалды құрылымы.
- •3. Нарықты жаулап алу стратегиясы.
- •3.1. Тұтыну тауарларының түрлері
- •3.2. Қызу түрде өткізу (интенсивті)
- •3.3. Таңдалынатын өткізу
- •3.4. Эксклюзивті бөлу және франшиза
- •4. Өткізу каналдарындағы коммуникациялық стратегиялар.
- •4.1. Итермелеу стратегиясы
- •4.2. Тарту стратегиясы
- •5. Өткізу шығындарды талдау.
- •5.1. Сауда үстемесі
- •5.2. Өткізу шығындарын салыстыру
- •2. Логистиканың мәні және қажеттілігі.
- •3. Логистика мен маркетингтің өзара байланысы.
- •4. Логистиканың қағидалары мен тұжырымдамалары.
- •1.1. Коммуникация үрдісі
- •1.2. Жеке және жеке емес коммуникация стратегиялары
- •1.3. Коммуникацияға кететін шығындар
- •1.4. Жаңа коммуникациялық технологиялар
- •2.4. Көпдеңгейлі сату
- •3. Жарнама коммуникациясының үрдісі.
- •3.1. Жарнама каналдары рөлін таңдау
- •3.2. Фирмалық жарнамаға ағымдық талаптар
- •3.3. Жарнама коммуникациясының мақсаты
- •3.4. Имидж жарнамасына шығармашылық көзқарас
- •3.5. Жарнама тиімділік деңгейлері
- •3.6. Жарнамалық қолдауды жоспарлау
- •3.7. Каналдарды таңдау критерилары
- •4. Коммуникациядағы маркетинг бюджетін анықтау.
- •4.1. Жарнамаға реакция функциясының сипаттамасы
- •2. Ғаламдық маркетинг ортасы.
- •3. Шетелдік нарыққа шығу әдістері.
- •2. Стратегиялық жоспарлау.
- •3. Маркетингтік бақылау.
- •3. Магистранттың оқытушымен өздік жұмысын рәсімдеуге қойылатын талаптар
- •3. Мөж тапсырмасын рәсімдеуге қойылатын талаптар
- •Sm 5306 «Стратегиялық маркетинг» пәні бойынша «6м051100-Маркетинг» мамандығы
2. Жаңашылдандыру факторларының тиімділігін талдау.
Жеңістің ықтималдылығын екі нұсқаның бірінің мүмкіндігі ретінде сипаттауға болады. Бұл НИОКР-ға деген шығындар мен олардың нәтижелерін коммерциялық жүзеге асыру өнімді емес дегенді білдіреді.
Стратегиялық маркетингті нығайту фирма үшін рентабелді болып келеді, себебі инвестицияның тиімділігін оларды қалыптастыру кезеңдері мен жаңа тауарларды өңдеу кезінде арттырады. Бұл фирма үшін нарыққта шығу кезеңі мен коммерциялау кезінде операциялық маркетингке деген шығындарды төмендетуге мүмкіндік береді.
2.1. Жеңістің негізгі факторларының талдауы
Жасалынған қорытындылар жаңалықтың жеңісі не жеңілісін сипаттайтын факторлар талдауын анықтайды. Европа мен АҚШ мемлекеттеріндегі зерттеулерлер тізбегі ұсқас нәтижелер берді.
Купер зерттеуі
Купер 195 өнеркәсіптік тауарлардың құлдырау мен даму себептеріне зерттеу жүргізген. Бұлардың ішінен 102 жағдай жеңісті болып, ал 93-і жеңіліс тапқан. Жеңістің үш негізгі кілттік факторлары анықталған.
- Тұтынушылар тарапынан жақсы қабылдауға негізделген, тауардың ерекше қасиетінің бар болуы мен тауардың бәсекелестермен салыстырғандағы кереметтілігі.
- Фирманың маркетингтік ноу-хауы, нарықты жақсы түсіну, тұтынушылардың мінез-құлқы, жаңа тауарды қабылдау темпі, ТӨЦ ұзақтығы және әлеуетті нарықтың көлемі.
- НИОКР-дың жоғары синергиясы және өндіріс, технологиялық ноу-хаудың бар болуы.
Аталған үш факторлардың ішінде екеуі инновация жеңісінде дағдарыстың рөл атқаратын, стратегиялық маркетингтің сапасына байланысты болады. Нақты атап өтсек, бұл үш факторда инновациялық стратегиядағы барлық фатализмді жоққа шығаратын фирманың бақылауында орналасады. Жеңіс фирманың сапасы және менеджментпен анықталады.
1. Керемет тауар: тауар дифференциацияланған, өз ортасында тиімді, тұтынушыға қосымша артықшылық әкеледі.
2. Мықты маркетингтік бағытталу, яғни бағыттың нарық пен клиентке бағытталуы.
3. Тауардың ғаламды тұжырымдамасы: тауарды өңдеу о бастан әлемдік нарыққа шығуға бағытталған.
4. Интенсивті алғашқы талдау: тауарды өңдеуге дейін технико-экономикалық негіздеуді тереңдетуге арналған кадрлық және қаржылық ресурстарды ашып көрсету үрдісі жүзеге асады.
5. Тұжырымдаманың нақты қалыптасуы: нақты міндеттердің тізімі, тұтас нарықты таңдау, тауарды жайғастыру.
6. Қабылдаудың құрылымдық жоспары: белгіленген жайғастырудан операциялық маркетингтің баға, өткізу және коммуникация терминдерінің жоспарына көшу.
7. Функцияаралық координация: жаңа тауар – фирманың ортақ жұмысы; НИОКР-Өндіріс-Маркетинг интерфейсін ұйымдастыру керек.
8. Басшылықтың қолдауы: тікелей қатысудан гөрі инновация, ресурстар мен үрдістерді дұрыс бағыттау құрылымын жасау керек.
9. Синергияны қолдану: технологиялық және коммерциялық синергизмді қолдана отырып, мықты жақтарды жүзеге асыру.
10. Нарық тартымдылығы: бұл фактор жеңіске әкеледі, бірақ басқа факторлардың әлсіз жақтарын бақылай алмайды.
11. Мүмкін болатын жинақ: жеңіс пен жеңілісті алдын-ала болжайға болады; алдын-ала бағалау үрдісі «қабылдау/қабылдаумау» шешімін жүзеге асырады.
12. Өңдеу барысын бақылау: өңдеу жоспарының жүзеге асуын бақылау фирма үшін аса маңызды.
13. Ресурстарға қол жеткізу: жобаның жеңісі үшін кадрлық және қаржылық ресурстарды дұрыс пайдалану керек, оларды шығындар ретінде емес, инвестиция ретінде қарастырған жөн.
14. Уақыт факторының әсері: нарыққа тез шығу – бұл бәсекелестік артықшылықтың көзі, бірақ бұл мақсат орындау сапасына нұқсан тигізбеу керек.
15. Көпсатылы процедура: өңдеуді саты бойынша жүргізу тиімді болып табылады.
6-кескін – Купердің 1993 жылғы зерттеу нәтижесі. Жеңістің он бес ережесі
Жеңістің кілттік факторлары (6-кескінді қараңыз) сатып алушыға ерекше артықшылық әкелетін тауардың кереметтілігі жатады.
Франциядағы өңдеуді зерттеу
Мемлекеттік нарықтардың Ұлттық кассасының экономикалық қызметтерінің зертеуі жүргізген жеңілістердің негізгі себептерінің талдауы, анологтық нәтижеге әкелді. Жеңілістің басты себептерімен, олардың негізгі көрсеткіштері 7-кескінде көрсетілген.
-
1. Нарық талдауының үстіртін деңгейі, соның ішінде
50%
- нарық бойынша тауарларды таратудың бағаламау
60%
- әлеуетті нарықтың өлшемі мен ресурстарын асыра бағалау
40%
2. Өндірістік мәселелер, соның ішінде
38%
- тәжіриделі үлгіден бекітілген серияға өтудің қиындығы
50%
- берілген параметрлерге қол жеткізудің қиындығы
50%
3. Қаржылық ресурстардың жетіспеушілігі
7%
4. Коммерциализацияның мәселелері
5%
Барлығы
100%
7-кескін – Жаңа тауарлардың құлдырау себептері
Тауарды шығаруға әсер ететін стратегиялық маркетинг саласындағы қызмет жеңіс деңгейіне күрделі әсер етеді. Артықшылықты фактор нарықтағы белсенділік емес, «нарықты түсіну» болып табылады.