Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Стратегический маркетинг_каз 13-14 (1).doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
2.88 Mб
Скачать

1.4. Жаңашылдықтың интенсивтілігі

Жаңашылдықтың интенсивтілігі оны жүзеге асыратын технологиялар мен оның қағидаларының жаңалылығымен анықталады. Жаңалықтың қағидасы мен технологиялық деңгейі биік болған сайын, жаңашылдықтың интенсивтілігімен және онымен байланысты тәуекелділікте жоғары болады.

Технологиялардың стратегиялық рольін бағалау кезінде технологиялардың келесі үш түрін ашып көрсетуге болады.

- Кілттік технологиялар – фирманың өнім сапасы немесе өндірушілік қатынасына байланысты оның бәсекеге қабілеттілігіне әсер ететін технологиялар.

- Базалық технологиялар – кең қолданылады және бәсекелестікке жол бермейді.

- Туындаған технологиялар – эксперименталды кезеңде орналасқан, бірақ болашақтағы бәсекелестік базаны құруда маңызды роль атқаруға мүмкіндігі бар.

Стратегияны құрайтын технологиялық есеп технологияны таңдауда басымдық көрсететін базаны құрайды. Идеалды жағдайда бәсекеге қабілетті фирма келесілерге ұмтылуы тиіс: а) өзінің кілттік технологиясы бойынша бақылауға ұмтылу; б) туындаған технология бойынша айналысу қажет; в) базалық технологияларды қолдануды біртіндеп, немесе тұтастай қысқарту.

1.5. Жоғары технологиялық тауарлардың маркетингісі

Соңғы жылдары технологиялық ритмнің өзгерісі салыстырмалы түрде өсті және жаңашылдық, «лаборатория арқылы алға ұмтылыс» және басқалары тез дамитын нарықта бәсекелстік артықшылықтың басты көзі ретінді қарастырылады. Жоғары технологиялы өнімдер маркетингісінің ерекшелігі туралы сұрақтар жиі қойылады.

Жоғары технологиялық сала дәстүрлі секторлармен салыстырғанда елеулі ерекшелікке ие. Бұл жаңа жетістіктер әлеуетті тұтынушылардың сезілетін немесе көрсетілген қажеттіліктерін басып озатын және өнеркәсіптің дәстүрлі секторлары арасында бекітілген шекараны бұзатын – динамикалық бағыт болып табылады.

- Қысқа өмір циклі. Өнеркәсіп бұйымдарының көпшілігінің ТӨЦ-і 10-15 жыл аралығына созылса, жоғары технологиялық тауарлардың ТӨЦ-і 3-5 жыл аралығына созылады.Олар үшін сондай-ақ көшіру тәжірибесі тән. Сондықтан да ену стратегиясындағы уақытша фактлор – бұл тауарлар үшін кілттік болып табылады.

- Қолдануға шығармашылық бейімделу. Көп жағдайда фундаменталды зерттеулер неге әкелуі мүмкін екендігін айтып жеткізу мүмкін емес. Жаңа технология пайда болған жағдайда ол өзінің қолданысын таба ма, жоқ па, бұны анықтау мүлде мүмкін емес. Технология пайда болғаннан кейін, оған коммерциялық ұсыныстарды бірден табу қажет және оны бұйымдардың максималды санына «технологиялық пратформа» ретінде қолдану қажет. Негізінен технология нарықты туғызады.

- Шайылған бәсекелестік орта. Ережеге сай, базалық нарықтардың шекарасы нақты емес, сондықтан да бәсекелестік қауіптер кез-келген технологиялық буындардың арасында туындауы мүмкін. Бәсекелестердің ардайым келулерімен кетулерінің нәтижесінде технологиялық тұрақсыздық жоғары болады.

Сондақтын да, «хай-тек» өнімдерінің нарықтарында стратегиялық маркетинг «НИОКР-Өндіріс-Маркетинг» интерфейсі арқылы лабороториямен байланысты маңызды роль атқарады.

1.6. Инновацияның стратегиялық мүмкіндіктері

Жаңа тауарды шығару шешімі күрделі және тәуекелді, бірақ олар фирманың нарықта ұалуы мен дамуына аса маңызды болып табылады. Техникалық өзгерістердің жылдамдығы бұл маңыздылықтықтың орнын баса көрсетеді. Бұйымдарға деген, 5 жыл бұрын болмаған, 1990 жылғы сату көлемі орта есеппен 40%-ға жетті. «Хай-тек» секторы үшін бұл көрсеткіш кеелсідей:

1976-1981 – 33%

1981-1986 – 40%

1986-1990 – 42%

1990-1995 – 45%

Жаңа тауарлар фирма табысына елеулі үлес қосады. Америкалық Ассоциацияның 1982 жылғы өңдеу мен менеджмент бойынша мәліметтерінде, бұл тауарлар бес жылға қарағанда 33% көп, яғни 23% пйда әкелген. 1990 жылы бұл сан 33,2%-ға өсті; ал 1990-1994 жылдар аралығында ол 46% пайызды құрайды деп күтілді.